ΛΟΓΟΣ ΨΥΧΩΦΕΛΕΣΤΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΜΑΓΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ Ὑπὸ τοῦ σοφωτάτου μοναχοῦ Νικοδήμου Ἁγιορείτου ~ ΕΩΣ ΕΣΧΑΤΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ

Ὅτι οἱ δαίμονες δὲν εἰξεύρουν τί μέλλει νὰ πάθῃ ἢ νὰ γένη ὁ ἄνθρωπος. Ὅτι οἱ δαίμονες τὰ φυσικὰ καὶ προαιρετικά, ἀμφιβόλως γινώσκουν. Ὅτι οἱ δαίμονες καὶ γνωρίζοντες τὴν ἀλήθειαν, δὲν τὴν φανερώνουν.

Ἀλλ᾿ οὔτε εἰξεύρουν οἱ δαίμονες, τί ἔχει νὰ γίνῃ ἢ νὰ πάθῃ ὁ ἄνθρωπος· ἐπειδὴ ὁ ἄνθρωπος αὐτεξούσιος ὤν, ἐὰν μὲν θέλῃ κλίνει εἰς τὸ καλόν, ἐὰν δὲ οὐ θέλῃ κλίνει εἰς τὸ κακόν· ὅθεν ἄδηλον εἶναι τὸ τέλος εἰς τὸ ὁποῖον ἔχει νὰ καταντήσῃ· καὶ τοῦτο γίνεται φανερὸν ἀπὸ τὴν ἱστορίαν τοῦ Ἰώβ· τούτου γὰρ τὸ τέλος δὲν ἠδυνήθη νὰ γνωρίσῃ ὁ διάβολος· διότι αὐτὸς μὲν ἠγωνίζετο καὶ ἐσπούδαζε, νὰ κάμῃ τὸν Ἰὼβ νὰ βλασφημήσῃ κατὰ τοῦ Θεοῦ, καὶ μὲ τοῦτο νὰ τὸν κολάσῃ· ὁ δὲ Ἰώβ, ἐπειδὴ εὐχαρίστως ὑπέμεινε τὰ δεινά, περισσότερον ἐστεφανώθη· ὅθεν εἶπε καὶ ὁ Χρυσόστομος Ἰωάννης· «ὁ διάβολος οὐκ ᾔδει εἰς ποῖον τέλος ἀπαντήσει τὰ παλαίσματα (τοῦ Ἰὼβ) εἰ γὰρ ᾔδει, οὐκ ἂν ἐπιχείρησεν, ἵνα μὴ χείρονα τὴν αἰσχύνην ἐφελκύσηται» (Λόγ. δ´ εἰς τὸν Ἰὼβ) διὰ τοῦτο καὶ ὁ Θεὸς θέλωντας νὰ φανερώσῃ πῶς οἱ ἀστρολόγοι καὶ δαίμονες δὲν εἰξεύρουν τὰ μέλλοντα, ὀνειδίζει, καὶ τρόπον τινὰ περιγελᾷ τὴν Βαβυλῶνα, ὁποῦ ἤλπιζεν εἰς τοὺς ἀστρολόγους καὶ δαίμονας, καὶ τῆς λέγει· «κεκοπίακας ἐν ταῖς βουλαῖς σου· στήτωσαν δή, καὶ σωσάτωσάν σε οἱ ἀστρολόγοι τοῦ Οὐρανοῦ· οἱ ὁρῶντες τοὺς ἀστέρας ἀναγγειλάτωσάν σοι, τί μέλλει ἐπὶ σὲ ἔρχεσθαι (Ἡσ. μζ´ 13). Ναί προγνωρίζουσι πολλὰ καὶ οἱ δαίμονες, ὡς λέγουσιν οἱ ἱεροὶ θεολόγοι, ἀλλ᾿ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὰ φυσικά, συμπεραίνοντες τὴν γνῶσιν αὐτῶν ἀπὸ τοὺς λόγους καὶ νόμους τῆς φύσεως· καθὼς καὶ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ὁποῖοι μάλιστά εἰσιν οἱ Φιλόσοφοι, πολλὰ τοιαῦτα προγνωρίζουσι καὶ προλέγουσι· τὰ δὲ προαιρετικά, καὶ ἐν τῷ βάθει τῆς καρδίας τοῦ ἀνθρώπου εὑρισκόμενα, ὁ μὲν Θεὸς μόνος κατ᾿ ἀκρίβειαν εἰξεύρει, ὡς πλάστης τῶν καρδιῶν, καθὼς εἶπεν ὁ Σολομών· «σὺ μονώτατος οἶδας τὴν καρδίαν πάντων υἱῶν ἀνθρώπων» (γ´ Βασιλ. η´ 39)· ὁ δὲ διάβολος, ἀπὸ τὰ κινήματα τοῦ σώματος, μερικὰ ἐξ αὐτῶν συμπεραίνει, καθὼς λέγει ὁ Πηλουσιώτης Ἰσίδωρος γράφων· «οὐ τὰ κατὰ διάνοιαν εἶδεν, ὦ πραότατε, ὁ διάβολος· τῆς γὰρ θείας μόνης ἐστὶ τοῦτο ἐξαίρετον δυνάμεως, τῆς πλασάσης κατὰ μόνας τὰς καρδίας ἡμῶν· ἀλλὰ ἀπὸ τῶν τοῦ σώματος κινημάτων τὰ τῆς ψυχῆς θηρεύεται βουλεύματα» (Ἐπιστολ. ρνς´ Ἀρχοντίῳ πρεσβυτέρῳ)(1). Πλὴν καὶ τὰ φυσικά, καὶ τὰ προαιρετικά, ὁποῦ οἱ δαίμονες φαίνονται, ὅτι προγνωρίζουν, ὅλα τὰ προγνωρίζουν ἀμφίβολα, ὅλα σκοτεινά, ἀσαφῆ καὶ λοξά· διὰ τοῦτο καὶ ὁ δαίμων ὁ καλούμενος Ἀπόλλων, καὶ τὸ τούτου εἴδωλον, ὠνομάζετο Λοξίας, καὶ ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἰδίους Ἕλληνας· διότι ὅσους χρησμοὺς καὶ μαντείας προέλεγεν, ἦσαν λοξοί, ὡσὰν ὁ καρκῖνος, καὶ ἠδύναντο νὰ νοηθοῦν, καὶ οὕτως καὶ οὕτως, καὶ εἰς ἕνα νόημα, καὶ εἰς ἄλλο· καὶ ἀφίνω νὰ λέγω ὅτι οἱ δαίμονες τὰς περισσοτέρας φορὰς γνωρίζουν τὴν ἀλήθειαν· ὅμως δὲν θέλουν νὰ τὴν ὁμολογήσουν θεληματικῶς, ἔξω ἀπὸ ἀνάγκην μεγάλην, διότι, μὲ τὸ νὰ εἶναι φυσικὰ ψεῦσται, ἀκολούθως ἀγαποῦν πάντοτε τὸ ψεῦδος, μισοῦσι δὲ τὴν ἀλήθειαν, καθὼς εἶπεν ὁ Κύριος· «ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπαρχῆς καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἕστηκεν... ὅτι ψεύστης ἐστί, καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ» (τοῦ ψεύδους δηλ.) (Ἰωάν. η´ 44).
Καὶ λοιπὸν ἂς προβάλλουν τώρα ἔμπροσθεν οἱ Χριστιανοὶ ἐκεῖνοι, ὁποῦ πηγαίνουν εἰς τοὺς μάντεις, καὶ μάντισσας, ζητοῦντες διὰ νὰ μάθουν τί ἔχουν νὰ πάθουν, ἢ διὰ νὰ εὕρουν θησαυρούς, καὶ ἄλλα πράγματα ὁποῦ ἔχασαν, ἢ διὰ νὰ ζητήσουν λύσιν τῶν ὀνειράτων τους· ἂς προβάλλουν λέγω διὰ νὰ τοὺς ἰδῶ, καὶ νὰ τοὺς εἰπῶ ἐκεῖνο, ὁποῦ εἶπε ποτὲ καὶ ὁ Προφήτης Ἠλίας, πρὸς τὸν λαὸν τοῦ Ἰσραήλ· ἀνόητοι Χριστιανοὶ «ἕως πότε ὑμεῖς χωλανεῖτε ἐπ᾿ ἀμφοτέραις ταῖς ἰγνύαις ὑμῶν»; (γ´ Βασιλ. ιη´ 21)· ἕως πότε κουτσένετε μὲ τὰ δύο ποδάρια; ἕως πότε, πιστεύετε μὲν εἰς τὸν Χριστόν, πιστεύετε δὲ καὶ εἰς τοὺς μάντεις καὶ δαίμονας; ἂν πιστεύητε εἰς τὸν Χριστόν, πῶς αὐτὸς μόνος ὡς Θεὸς ὁποῦ εἶναι, εἰξεύρει μὲν ὅλα τὰ ἀπόκρυφα, καὶ ὅλα τὰ μέλλοντα, φανερώνει δὲ ταῦτα καὶ εἰς τοὺς ἄλλους, ὡς εἴπομεν, διὰ τί καὶ ἐσεῖς δὲν προστρέχετε εἰς τὸν Χριστόν, νὰ σᾶς φανερώσῃ ἐκεῖνα ὁποῦ ζητεῖτε; ἀλλὰ προστρέχετε εἰς τοὺς μάντεις καὶ δαίμονας; ἐὰν δὲ ἐκ τοῦ ἐναντίου πιστεύετε εἰς τοὺς μάντεις καὶ δαίμονας, πῶς αὐτοὶ εἰξεύρουν τὴν γνῶσιν τῶν ἀποκρύφων καὶ τὴν ἀλήθειαν, τί ματαίως ὀνομάζεσθε Χριστιανοί, καὶ προσκυνεῖτε τὸν Χριστόν; δὲν εἰξεύρετε πῶς δὲν ἠμπορεῖτέ ποτε νὰ δουλεύετε δύο αὐθέντας ἐν ταυτῷ Χριστὸν καὶ Βελίαρ· ἀλήθειαν καὶ ψεῦδος· Θεὸν καὶ διάβολον; καθὼς καὶ ὁ Κύριος καὶ ὁ Παῦλος συμφώνως λέγουσιν· εἰ δὲ καὶ λέγετε πῶς δὲν πιστεύετε εἰς τοὺς μάντεις καὶ δαίμονας, ψεύδεσθε· διότι ἂν δὲν ἐπιστεύετε εἰς αὐτούς, πῶς πηγαίνετε καὶ τοὺς ἐρωτᾶτε; αὐτὸς γὰρ μόνος ὁ πλησιασμός σας εἰς αὐτούς, καὶ ἡ ἐρώτησις, μαρτυρεῖ ὅτι τοὺς πιστεύετε, καὶ εἶσθε δοῦλοί των, καθὼς λέγει ὁ Χρυσορρήμων· «τίνος γὰρ ἕνεκεν προσέρχη; τί ἐρωτᾷς; ἅμα προσῆλθες, ἅμα ἐρώτησας, ὑπὸ τὴν δουλείαν σαυτὸν ἐποίησας· ὡς γὰρ πιστεύων ἐρωτᾷς» (Λόγ. η´ εἰς τὴν β´ πρὸς Τιμόθ.)· εἰ δὲ πάλιν καὶ λέγετε ότι μόνον δοκιμάζετε, νὰ ἰδῆτε ἂν λέγουν οἱ δαίμονες ἀλήθειαν, καὶ αὐτὴ ἡ δοκιμὴ σᾶς δείχνει, ὅτι δὲν εἶσθε βέβαιοι, πῶς οἱ δαίμονες ψεύδονται, ἀλλὰ πῶς εἶσθε ἀκόμη ἀμφίβολοι, τὸ ὁποῖον καὶ αὐτὸ εἶναι ἁμαρτία, καθὼς λέγει ὁ αὐτὸς Ἅγιος· «καὶ τὸ πειράζειν εἰ ἀληθεύει, οὐκ ἔστιν πεπεισμένου, ὅτι ψεύδεται, ἀλλ᾿ ἔτι ἀμφιβάλλοντος» (Αὐτόθι).
Σταθῆτε, σταθῆτε ποῖοι εἶναι αὐτοί, ὁποῦ φαίνονται; ἐγὼ βλέπω ἀνθρώπους πολλοὺς ἀπεσταλμένους ἀπὸ τὸν Ὀχοζίαν Βασιλέα Σαμαρείας, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ νὰ ἔπεσεν ἀπὸ τὸ παράθυρον τῆς ὑψηλῆς κάμαρας τοῦ παλατίου του καὶ ἠσθένησεν, ἔστειλεν ἀνθρώπους νὰ ἐρωτήσουν τὴν μάντισσαν, ὁποῦ ἦτο εἰς τὴν Ἀκκαρών, ἂν ἔχῃ νὰ ὑγιάνῃ ἀπὸ τὴν ἀσθένειάν του· βλέπω καὶ τὸν Προφήτην Ἠλίαν, ὅστις διὰ προσταγῆς Θεοῦ καταβαίνει ἀπὸ τὸ ὄρος, καὶ συναπαντᾷ τοὺς ἀπεσταλμένους τούτους ἀνθρώπους τοῦ Βασιλέως· καὶ τί τοὺς λέγει; ἐπειδὴ καὶ ὁ Βασιλεὺς Ὀχοζίας, ἐκαταφρόνησε τὸν ἀληθινὸν Θεόν, καὶ ὡσὰν νὰ μὴν εἶναι Θεὸς εἰς τὸν Ἰσραὴλ νὰ τὸν ἐρωτήσῃ, ἔστειλε νὰ ἐρωτήσῃ τὴν ψευδομάντισσαν, διὰ τοῦτο ταῦτα ἀποφασίζει ὁ Θεός, ὅτι δὲν θέλει σηκωθῇ ἀπὸ τὴν κλίνην του, ἀλλὰ θέλει ἀποθάνει ἐκεῖ κακῶς· «Εἰ παρὰ τὸ μὴ εἶναι Θεὸν ἐν Ἰσραὴλ ὑμεῖς πορεύεσθαι ἐπιζητῆσαι ἐν τῷ Βάαλ μυΐαν Θεὸν Ἀκκαρῶν;.. τάδε λέγει Κύριος, ἡ κλίνη ἐφ᾿ ἧς ἀνέβης ἐκεῖ, οὐ καταβήσῃ ἀπ᾿ αὐτῆς, ὅτι θανάτῳ ἀποθανῆ» (δ´ Βασίλ. α´ 3). Ἄχ! ποῦ εἶναι καὶ τώρα ἕνας ἄλλος Προφήτης Ἠλίας, νὰ ἰδῇ τοὺς Χριστιανοὺς πῶς στέλλουν εἰς τοὺς μάντεις καὶ μάντισσας, διὰ νὰ ἐρωτήσουν ἂν ἀναλάβουν ἀπὸ τὴν ἀσθένειάν τους, καὶ νὰ τοὺς εἰπῇ: Ἐσεῖς Χριστιανοὶ ἐπειδὴ καὶ ἐκαταφρονήσετε τὸν Χριστὸν καὶ τοὺς Ἁγίους του καὶ πηγαίνετε εἰς τοὺς μάντεις, τάδε λέγει Κύριος, δὲν θέλετε σηκωθῇ ἀπὸ τὴν ἀσθένειάν σας. Ἐπειδὴ καὶ καλεῖτε εἰς τὸν οἷκόν σας μάγισσας διὰ νὰ σᾶς γητεύσουν, τάδε λέγει Κύριος· θέλετε ἀποθάνει μὲ κακὸν καὶ ἐπώδυνον θάνατον. Ἐπειδὴ πηγαίνετε εἰς τοὺς δαίμονας καὶ μάγους ζητοῦντες βοήθειαν διὰ νὰ νικήσετε εἰς τὰ κριτήρια καὶ νὰ κερδήσετε τὴν κρίσιν σας, τάδε λέγει Κύριος· ἐσεῖς μέλλετε νὰ νικηθῆτε καὶ νὰ χάσετε τὴν κρίσιν σας. Ἐπειδὴ καὶ ζητεῖτε ἀπὸ τοὺς δαίμονας νὰ μάθετε τί ἔχετε νὰ πάθετε, τάδε λέγει Κύριος, ἔχετε νὰ πάθετε πολλὰς συμφοράς, πολλὰς δυστυχίας, πολλοὺς κινδύνους, ὥστε ὁποῦ νὰ ἀφανισθῆτε καὶ νὰ ἐξολοθρευθῆτε διότι ἀρνηθήκετε τὸν Θεόν, ὁποῦ εἰξεύρει ὅλα τὰ μέλλοντα, καὶ ἐκαταφύγετε εἰς τοὺς δαίμονας, ὁποῦ εἶναι ἐσκοτισμένοι, καὶ κᾀμμίαν πρόγνωσιν τῶν μελλόντων δὲν ἔχουσιν.

Διὰ ποῖα αἴτια προλέγουν τινὰ οἱ δαίμονες καὶ γίνονται.

Εἰξεύρετε διὰ τί μερικαῖς φοραῖς οἱ δαίμονες προλέγουν κἄποια τινὰ καὶ γίνονται; α´ διότι ἐσεῖς δὲν πιστεύετε ἀδιστάκτως εἰς τὸν Κύριον, ἀλλὰ πιστεύετε καὶ εἰς τοὺς δαίμονας, διὰ τοῦτο ἐξ αἰτίας τῆς ἰδικῆς σας ἀπιστίας, παραχωρεῖ ὁ Θεὸς νὰ γίνωνται ἐκεῖνα, ὁποῦ σᾶς προλέγουν ἐκεῖνοι, καθὼς μαρτυρεῖ ὁ Χρυσόστομος· «τί οὖν ὅτι λέγουσι, φησί, καὶ ἐκβαίνει; ἐπειδὴ σὺ πιστεύεις, εἴγε καὶ ἐκβαίνει» (Αὐτόθι ἤτοι Λόγ. η´ εἰς τὴν β´ πρὸς Τιμόθ.). Καὶ β´ διότι ἐσεῖς, μὲ τὸ νὰ εἶσθε δοῦλοι εἰς τὸν διάβολον ἀγαπῶντες τὰ διαβολικὰ αὐτοῦ ἔργα καὶ πάθη, διὰ τοῦτο ἔχοντάς σας ὑπεξουσίους ἐκεῖνος, ὅτι θέλει νὰ προειπῇ εἰς ἐσᾶς, τὸ κάμνει καὶ διὰ τῶν ἔργων, καθὼς καὶ ἕνας κλέπτης ὅταν σκλαβώσῃ κᾀνένα ἄνθρωπον, ἂν εἰπῇ εἰς αὐτὸν ὅτι ἔχει νὰ ζήσῃ ἢ νὰ ἀποθάνῃ, γίνεται· διότι ἂν θέλῃ ὁ κλέπτης ἐκεῖνος νὰ τοῦ ἀφήσῃ τὴν ζωήν, ἢ νὰ τὸν θανατώσῃ, δύναται νὰ κάμῃ καὶ τὰ δύο κατὰ τὸν αὐτὸν Χρυσορρήμονα· «εἰπέ μοι, εἴτις λῄσταρχος υἱὸν Βασιλέως αὐτῷ προσφυγόντα, καὶ ἐρημίαν, καὶ τὴν ἐκείνου συνοίκησιν ἀγαπήσαντα, ὑπὸ χεῖρας ἔχει καὶ ἐξουσίαν, δυνήσεται αὐτῷ εἰπεῖν, εἰ τελευτᾷ εἰ ζῇ; καὶ σφόδραγε δυνήσεται· τί δήποτε; οὐκ ἐπειδὴ προεῖδε τὸ μέλλον, ἀλλ᾿ ἐπειδὴ ἑκατέρου Κύριος γίνεται, τοῦ ἀφανίσαι καὶ σῶσαι τον παῖδα, ἐκείνου ποιήσαντος αὐτὸν Κύριον» (Αὐτόθι)· ὅθεν εἰς ἕνα χριστιανὸν ὁποῦ νὰ ἔχῃ πίστιν στερεὰν εἰς τὸν Κύριον, καὶ νὰ φυλάττῃ τὰς ἐντολάς του, κᾀμμίαν δύναμιν δὲν ἔχουν οἱ δαίμονες, ἢ νὰ προειποῦν, ἢ νὰ κάμουν τὸ οὐδέν· καὶ τοῦτο πάλιν αὐτὸς ὁ Χρυσόστομος τὸ λέγει διὰ τὸν ἑαυτόν του· «εἰ δὲ τινα ἔχουσιν δύναμιν προγνωστικήν, ἐμοὶ τῷ πιστῷ τούτους ἄγε· οὐ μεγαληγορῶν λέγω... ἁμαρτημάτων μὲν γὰρ εἰμὶ μεστός· τούτων δὲ ἕνεκεν, οὐκ ἂν ταπεινοφρονήσαιμι· πάντων τῇ τοῦ Θεοῦ χάριτι καταγελῶ· ἄγε πρὸς ἐμὲ τὸν ἄνδρα τὸν μάγον, εἴ τινα ἔχει δύναμιν προγνωστικήν, εἰπάτω τί μοι συμβήσεται; αὔριον τί ἔσται μοι· ἀλλ᾿ οὐκ ἐρεῖ· ὑπὸ γὰρ τὴν τοῦ Βασιλέως ἐξουσίαν εἰμί, καὶ οὐκ ἔχει τὴν ἐμὴν ἀρχήν, οὐδὲ τὴν ὑποταγὴν» (Αὐτόθι)· ὥστε ἐκ τῶν λόγων τούτων τοῦ θείου Χρυσοστόμου, τοῦτο τὸ καθολικὸν συμπέρασμα συνάγομεν ὅτι οἱ δαίμονες δὲν προγνωρίζουν ἁπλῶς κᾀνένα πρᾶγμα· ἐκ δὲ τῆς πρὸς Θεὸν ἀπιστίας, καὶ τῆς εἰς τοὺς δαίμονας πίστεως τῶν Χριστιανῶν, καὶ ἐκ τῆς κακῆς αὐτῶν ζωῆς, λαμβάνουν τὴν αἰτίαν τῆς προγνώσεως.

Τί κακὰ παθαίνουν ἐκεῖνοι ὁποῦ ζητοῦν ἀπὸ τοὺς δαίμονας θησαυροὺς.

Διὰ τοῦτο λοιπὸν ἀδελφοί μου Χριστιανοί, ἔχετε πίστιν στερεὰν εἰς τὸν Κύριον, καὶ μὴ πιστεύετε τελείως εἰς τὴν πρόγνωσιν τῶν δαιμόνων, μηδὲ προστρέχετε εἰς αὐτοὺς διὰ νὰ σᾶς φανερώσουν θησαυρούς, ἢ ἄλλα πράγματα ὁποῦ ἐχάσετε· α´ διότι πολλοὶ ζητοῦντες ἀπὸ τοὺς δαίμονας θησαυροὺς διὰ τῶν μάγων, ἄλλοι μὲν ἔχασαν τὸν νοῦν τους, καὶ ἔμειναν τρελλοί, ἄλλοι δὲ ἔχασαν καὶ τὴν ἰδίαν ζωήν· καὶ ὅποιος θέλει ἂς ἀναγνώση εἰς τοὺς λόγους τοῦ Ἱεροκήρυκος Προκοπίου σελ. 220 διὰ νὰ ἰδῇ ἐκεῖνον τὸν ἄσωτον, ὁ ὁποῖος ζητῶντας ἀπὸ τοὺς δαίμονας, τὸν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Πατρός του κεκρυμμένον θησαυρόν, ἀπὸ μίαν φοβερὰν θεωρίαν ὁποῦ εἶδεν, τόσον ἐφοβήθη, ὁποῦ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀπέθανε· β´ διότι οἱ δαίμονες εἶναι τόσον φθονεροί, ὥστε ὁποῦ οὐδὲ τοὺς θησαυροὺς τοῦ Κόσμου θέλουν νὰ μεταδώσουν εἰς τοὺς ἀνθρώπους διὰ νὰ τοὺς ἀπολαμβάνουν. Καὶ τοῦτο βεβαιοῖ ἡ σοφωτάτη ἐκείνη καὶ ἁγιωτάτη Συγκλητική, λέγουσα πρὸς τὰς Μοναχάς· «καὶ τί μέγα ἔχειν ἡμᾶς ἀντιπάλους (τοὺς δαίμονας δηλαδὴ) πρὸς τὸ ὕψος ὁρμώσας, ὅπου γε καὶ πρὸς τὰ εὐτελῆ φθονοῦσι; Καὶ γοῦν τοὺς ὑπὸ τὴν γῆν τεθαμμένους θησαυρούς, οὐ συγχωροῦσι λαμβάνειν τοὺς ἀνθρώπους» (ἐν τῷ Βίῳ αὐτῆς τῷ συγγραφέντι ὑπὸ τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου)· καὶ γ´ διότι αὐτοὶ δὲν ἔχουν ἐξουσίαν νὰ δίδουν θησαυροὺς εἰς τὸν καθ᾿ ἕνα, ἂν δὲν συγχωρηθοῦν ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ δὲν στοχάζεσθε, ὦ ἀνόητοι ἄνθρωποι, πῶς ἂν ἦτο εἰς τὸ χέρι τῶν δαιμόνων νὰ δίδουν θησαυρούς, ἤθελον τοὺς δίδει μάλιστα εἰς τοὺς μάγους τοὺς ἐξαιρέτους φίλους αὐτῶν; ἡμεῖς δὲ βλέπομεν ὅτι τὴν σήμερον οἱ μάγοι καὶ μάντεις, εἶναι οἱ πλέον πτωχότεροι ἄνθρωποι τοῦ Κόσμου, καὶ διὰ ἕνα ὀβολὸν καὶ ὀλίγον ἄρτον, γίνονται δοῦλοι καὶ ὑπηρέται τῶν ἄλλων· ἂν ἦσαν εἰς τὰς χεῖρας τῶν δαιμόνων οἱ θησαυροί, πῶς ἀφῆκαν τόσους Βασιλεῖς, καὶ ἄλλους κατὰ καιρὸν ἀνθρώπους, καὶ ἐπῆραν τὰ χρυσᾶ καὶ ἀργυρᾶ ὑποκάτω εἰς τὰ ὁποῖα ἐπροσκυνοῦντο ὡς Θεοί; καὶ τόσους καὶ τόσους θησαυρούς, ὁποῦ ἦσαν κεκρυμμένοι μέσα εἰς τοὺς Βωμούς των, καὶ μάλιστα εἰς τὸν ἐν Δελφοῖς ὑπέρπλουτον Ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνος; ὅθεν εἶπε καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος· «εἰδὲ τι ἴσασι, μᾶλλον, τὰ ἑαυτῶν ὄφειλον λέγειν· πῶς τὰ πολλὰ ἀναθήματα τῶν εἰδώλων ἐκλάπη; πῶς τὸ πολὺ χρυσίον ἐχωνεύθη; διὰ τί μὴ προεῖπον τοῖς Ἱερεῦσιν αὐτῶν; ὥστε οὐδὲν ἴσασιν· ἀλλὰ χρημάτων μὲν ἕνεκεν, οὐδὲ εἰπεῖν ἐδύναντο, ὅταν οἱ ναοὶ αὐτῶν οἱ εἰδωλικοὶ ἐπίμπραντο, καὶ πολλοὶ συναπώλλυντο· διὰ τί μὴ φείδονται τῆς σωτηρίας τῆς αὐτῶν»; (Λόγ. η´ εἰς τὴν πρὸς Τιμόθ.).

Ὅτι οἱ θησαυροὶ εἶναι εἰς τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ καὶ τοὺς δίδει εἰς ὅποιον θέλει. - Ὅτι οἱ Χριστιανοὶ εἰς τὸν Θεὸν πρέπει νὰ προστρέχουν καὶ εἰς τοὺς Ἁγίους διὰ νὰ τοὺς φανερώνουν τί ἔχασαν.

Οἱ θησαυροί, ἀδελφοί, καὶ τὸ χρυσίον καὶ ἀργύριον εἶναι εἰς τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, καὶ εἰς ὁποῖον θέλει τὸ δίδει, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· «ἐμὸν τὸ ἀργύριον, καὶ ἐμὸν τὸ χρυσίον, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ» (Ἀγγ. β´ 9)· καὶ ὁ Ἐκκλησιαστὴς λέγει· «καὶ γε πᾶς ἄνθρωπος, ᾧ ἔδωκεν ὁ Θεὸς πλοῦτον, καὶ ὑπάρχοντα» (Ἐκκλ. ε´ 18)· λοιπὸν ἐσεῖς πρέπει νὰ δουλεύετε κατὰ Θεὸν τὰς τέχνας σας, καὶ μέσα εἰς τὸν κόπον τῶν χειρῶν σας, ἐκεῖ εὑρίσκεται ὁ θησαυρός, καὶ τὸ χρυσίον, καὶ τὸ ἀργύριον· κατὰ τὸ παράδειγμα ἐκείνου τοῦ φρονίμου γεωργοῦ, ὅστις ἀποθνήσκων εἶπεν εἰς τὸν υἱόν του πῶς ἔχει μέσα εἰς τὸ χωράφι του θησαυρὸν κεκρυμμένον· ὁ δὲ υἱός του σκάπτωντας βαθέως τὸ χωράφι, καὶ ζητῶντας τὸν θησαυρόν, ἐκ τῆς σκαφῆς καὶ καλλιεργίας, ηὐτύχησε τὸ χωράφι, καὶ οὕτως ἐπλούτησεν ὁ ἄνθρωπος· καὶ ἂν εἶναι συμφέρον διὰ τὴν ψυχήν σας, ὁ Θεὸς σᾶς δίδει καὶ θησαυρόν, καὶ σᾶς κάμνει πλουσίους, χωρὶς ἐσεῖς νὰ ζητήσετε, ἐπειδὴ καὶ αὐτὸς σᾶς προστάζει νὰ μὴ τοῦ ζητῆτε τοιαῦτα, ἀλλὰ νὰ ζητῆτε πρῶτον τὴν βασιλείαν του, καὶ τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς, καὶ ὁ πλοῦτος, αὐτὰ σᾶς προστίθενται χωρὶς ζητήσεως· «ζητεῖτε πρῶτον τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. στ´ 33)· ἐὰν δὲ ἐχάσετε ζῶα, ἢ δούλους, ἢ ἄλλα τοιαῦτα, μὴ τρέχετε εἰς τοὺς μάγους καὶ δαίμονας, διὰ νὰ σᾶς τὰ φανερώσουν· ὄχι, ἀλλὰ προστρέχετε εἰς τοὺς Ἅγίους, τοὺς θεράποντας τοῦ Θεοῦ, καὶ παρακαλεῖτε αὐτοὺς μετὰ πίστεως, καὶ ἐκεῖνοι σᾶς τὰ φανερώνουν, ἂν ἀποβλέπῃ εἰς τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς σας ἡ φανέρωσίς των· καὶ μάλιστα προστρέχετε εἰς τὸν Ἅγιον Θεόδωρον τὸν Τήρωνα, ὁ ὁποῖος ἔλαβε τὴν χάριν ταύτην ἐξαιρέτως ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ νὰ φανερώνῃ τὰ κεκρυμμένα πράγματα, καὶ διὰ τοῦτο ἐπιλέγεται φανερωτής· εἰ δὲ καὶ θέλετε νὰ μάθητε καὶ ἄλλα κεκρυμμένα πράγματα, προστρέχετε εἰς τὸν Θεὸν τὸν γνώστην τῶν κρυφίων, καὶ ζητεῖτε νὰ σᾶς φανερώσῃ, ὄχι τί ἔχετε νὰ πάθετε, ἢ τί μέλλουν νὰ σᾶς ἀκολουθήσουν· μάταια γὰρ καὶ μικροπρεπῆ ταῦτά ἐστι, καὶ ἀπὸ τὸν Θεὸν δὲν πρέπει νὰ ζητῆτε τοιαῦτα· ἀλλὰ νὰ ζητῆτε πρῶτον νὰ σᾶς καθαρίσῃ διὰ τῆς χάριτός του, καὶ διὰ τῆς πρακτικῆς ἀρετῆς, καὶ ἔπειτα νὰ σᾶς φανερώσῃ διὰ τῆς θεωρίας, τοὺς ἀποκρύφους λόγους τῶν αἰσθητῶν κτισμάτων καὶ τῶν νοητῶν, τοὺς λόγους τῆς προνοίας του, τῆς κρίσεώς του· μάλιστα δὲ καὶ ἐξαιρέτως ζητεῖτε νὰ σᾶς φανερώσῃ ποῖον εἶναι τὸ θέλημά του τὸ ἀγαθόν, καὶ εὐάρεστον, καὶ τέλειον, διὰ νὰ σωθῆτε, τὸ ὁποῖον εἶναι τὸ πλέον ὑψηλότερον, τὸ πλέον ἀναγκαιότερον, καὶ τὸ πλέον συμφερώτερον εἰς ἐσᾶς.
Τί νὰ πολυλογῶ; φυλαχθῆτε ἀδελφοὶ νὰ μὴν πηγαίνετε εἰς τοὺς μάντεις καὶ δαίμονας, μηδὲ νὰ πιστεύετε εἰς τὰ λόγια των· ἀλλὰ νὰ πιστεύετε εἰς μόνον τὸν Θεὸν τὸν τὰ πάντα γινώσκοντα, καὶ αὐτὸς θέλει σᾶς φανερώσει ἐκεῖνα ὁποῦ πρέπει νὰ εἰξεύρετε· ἔτσι σᾶς συμβουλεύει ὁ Χρυσορρήμων· «μὴ προσέχωμεν μάντεσι, μηδὲ χρησμολόγοις, μηδὲ ἀγύρταις· ἀλλ᾿ ἢ τῷ Θεῷ τῷ πάντα εἰδότι σαφῶς· τῷ τὴν γνῶσιν ἔχοντι τῶν ἁπάντων· καὶ οὕτω πάντα εἰσόμεθα, ἃ εἰδέναι χρή» (Λόγ. η´ εἰς τὴν πρὸς Τιμόθ.)· νὰ εἰπῶ καὶ μεγαλύτερον; κᾂν καὶ ἀλήθειαν λέγουν οἱ μάντεις καὶ δαίμονες, ἐσεῖς τελείως νὰ μὴ τοὺς πιστεύετε· διατί; ἐπειδὴ ὅταν μίαν φορὰν τοὺς πιστεύσητε, ἐκεῖνοι εὑρίσκουν τρόπον, καὶ μαζὶ μὲ τὴν ἀλήθειαν ἀνακατώνουσι καὶ τὸ ψεῦδος, καὶ οὕτω σᾶς πλανοῦν, καὶ σᾶς ἀπολλύουν· ἔτσι σᾶς παραγγέλλει ὁ ἴδιος Χρυσόστομος «διὰ γὰρ τοῦτο οὐ πιστεύω, ἐπειδὴ δαίμονες λέγουσιν· ἀπατῶσι γὰρ τοὺς ἀκούοντας· διὰ τοῦτο καὶ ὁ Παῦλος, καὶ τοιγε ἀληθεύοντας, ἐπεστόμισεν αὐτούς· ἵνα μὴ πρόφασιν λαβόντες, τοῖς ἀληθέσι, καὶ ψευδῆ πάλιν ἀναμίξωσι, καὶ ἀξιόπιστοι γένωνται· ἐπειδὴ γὰρ ἔλεγον οὗτοι οἱ ἄνθρωποι δοῦλοι τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου εἰσὶ καταγγέλλοντες ὑμῖν ὁδον σωτηρίας» (Πράξ. ιστ´ 17)· διαπονηθεὶς τῷ πνεύματι, ἐπετίμησε τῷ πύθωνι, καὶ ἐξελθεῖν ἐκέλευσε· «καὶ τοιγε τί πονηρὸν ἔλεγον;... ἀλλ᾿ ἐπειδὴ πολλοὶ τῶν ἀφελεστέρων ᾀεὶ διακρίνειν οὐκ ἴσασι τὰ παρὰ τῶν δαιμόνων λεγόμενα, καθάπαξ αὐτοῖς ἀπέκλεισε τὸ πιστεύεσθαι... οὕτω καὶ ὁ Χριστὸς ἐποίησε· καὶ λέγουσιν αὐτῷ τοῖς δαίμοσιν· - οἴδαμέν σε τις εἶ (Λουκ. δ´ 31)· - ἐπετίμησεν αὐτοῖς μετὰ πολλῆς τῆς σφοδρότητος, διδάσκων ἡμᾶς, μηδαμοῦ δαίμονι πείθεσθαι, μηδὲ ἄν σοι ὑγιὲς τι λέγει, ἅπερ δὴ καὶ μαθόντες μὴ πειθώμεθα δαίμονι καθόλου· ἀλλὰ κᾂν ἀληθές τι φθέγγηται, φεύγωμεν αὐτὸν καὶ ἀποστρεφόμεθα· τὰ γὰρ ὑγιῆ δόγματα καὶ σωτήρια, οὐ παρὰ δαιμόνων, ἀλλὰ παρὰ τῆς θείας γραφῆς ἐστὶν μετ᾿ ἀκριβείας μαθεῖν» (Λόγ. β´ εἰς τὸν Λάζαρον).

Ὅτι οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρέπει νὰ φοβοῦνται τον Διάβολον, καὶ διὰ τί;

Εἰς δὲ τὴν γ´ πρόφασιν, ὁποῦ λέγουσιν οἱ Χριστιανοί, ἀποκρινόμεθα λέγοντες· τί φοβεῖσθε Χριστιανοὶ τὸν διάβολον, καὶ διὰ τοῦτο τὸν θεραπεύετε μὲ τὰ διάφορα μαγικά; αὐτὸς δὲν ἔχει κᾀμίαν ἐξουσίαν καὶ δύναμιν, διὰ νὰ σᾶς κάμῃ τὸν πλέον παραμικρὸν πειρασμόν, α´ διότι κατὰ τὸν μέγαν Βασίλειον, πρὸ μὲν τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας ἦτο ὁ Διάβολος ἄρχων μέγας τοῦ κόσμου καὶ τύραννος καὶ τυραννικῶς ἐξουσίαζε τοὺς ἀνθρώπους, ἀφοῦ δὲ ὁ Κύριος ἐσαρκώθη, ἔχασε τὴν τυραννικὴν ἐξουσίαν ὁποῦ εἶχε, καὶ τώρα καταπατεῖται ὑπὸ τῶν πιστῶν· λέγει γάρ· τόπος τῆς ἀρχῆς (τοῦ διαβόλου δηλαδὴ) ὁ ἐναέριος, ὡς αὐτός φησιν (ὁ Ἀπόστολος δηλαδὴ) κατὰ τὸν ἄρχοντα τῆς ἐξουσίας τοῦ ἀέρος... εἰδέναι δὲ χρή, ὅτι Οὐρανὸν συνήθως ἡ Γραφὴ τὸν ἀέρα καλεῖ, ὡς τό, τὰ πετεινὰ τοῦ Οὐρανοῦ· καὶ τό, ἀναβαίνουσιν ἕως τῶν Οὐρανῶν· τοὐτέστιν ἐπὶ πολὺ τοῦ ἀέρος ὑψοῦνται· διὰ τοῦτο καὶ ὁ Κύριος εἶδε τὸν Σατανᾶν ὡς ἀστραπὴν ἐκ τοῦ Οὐρανοῦ πεσόντα, τουτέστι τῆς οἰκείας ἀρχῆς ἐκπεσόντα, καὶ κάτω γενόμενον, ἵνα πατῆται ὑπὸ τῶν εἰς Χριστὸν ἠλπικότων... ἐπεὶ ἐξεβλήθη ἡ πονηρὰ αὐτοῦ τυραννίς» (Τόμ. α´ Ὁμιλ. θ´ ὅτι οὐκ ἔστιν αἴτιος τῶν κακῶν ὁ Θεός)· β´ διότι κατὰ τὸν Νύσσης Γρηγόριον, μετὰ τὴν ἔνσαρκον οἰκονομίαν τοῦ Κυρίου, ἐσυντρίβη ἡ κεφαλὴ τοῦ δράκοντος διαβόλου, δηλαδή, ἡ ὑπερβολικὴ αὐτοῦ τυραννία καὶ ἐξουσία, καὶ μόνον ἡ οὐρά του ἔμεινε σαλεύουσα, καὶ κινουμένη διὰ γύμνασιν, καὶ στέφανον τῶν πιστῶν, εἰς δὲ τὴν δευτέραν παρουσίαν, καὶ κοινὴν ἀνάστασιν, τότε ἔχει νὰ νεκρωθῇ τελείως, καὶ νὰ ἀφανισθῇ καὶ αὐτὴ ἡ οὐρά του· ὅπερ ἐστὶν ὁ θάνατος· «οὕτω καὶ ὁ τοῦ δράκοντος ἀναιρέτης, ὅτι πολὺ γέγονε τὸ θηρίον... τὴν κεφαλὴν ἀνελών... οὐδένα τοῦ κατόπιν ὁλκοῦ πεποίηται λόγον, εἰς ἀφορμὴν γυμνασίου τοῖς ἐφεξῆς τὴν ἐν τῷ νεκρῷ θηρίῳ κίνησιν ὑπολειφθῆναι ποιήσας» (Λόγ. εἰς τὴν γέν. τοῦ Χριστοῦ, Τόμ. γ´)· καὶ γ´ διότι τώρα καθὼς ὁ κλέπτης ὁ κεκρυμμένος εἰς τόπον ἀπόκρυφον, μὲ ἀπάτην καὶ δολιότητα, ἁρπάζει καὶ φονεύει τοὺς ἀνθρώπους, ἔτσι καὶ ὁ διάβολος κλεπτικῶς, καὶ ἀπατηλῶς μόνον παγιδεύει τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὴν κακίαν, καὶ οὐχὶ τυραννικῶς ὡς τὸ πρότερον, καὶ διὰ τοῦτο ὁ θεῖος Χρυσόστομος εἶπεν ὅτι· «ἐμοὶ δοκεῖ γενόμενος ὑπὸ τὸν οὐρανόν, μὴ μεταπεπτωκέναι τῆς ἀρχῆς (τῆς λῃστρικῆς δηλαδὴ καὶ μερικῆς) καὶ μετὰ τὴν παράβασιν· τοῦ νῦν ἐνεργοῦντος· ἐν τοῖς υἱοῖς τῆς ἀπειθείας· ὁρᾷς ὅτι οὐ βίᾳ οὐδὲ τυραννίδι, ἀλλὰ πειθοῖ προσάγεται; ἀπείθειαν γὰρ εἶπεν ὡς ἂν τις εἴποι, ἀπάτῃ, καὶ πειθοῖ τοὺς πάντας ἐφέλκεται» (Λόγ. δ´ εἰς τὴν πρὸς Ἐφεσ.).

Ὅτι ὁ Διάβολος πρέπει νὰ φοβῆται τοὺς Χριστιανούς, καὶ ὄχι οἱ Χριστιανοὶ τὸν διάβολον. - Ὅτι ἂν θέλουν οἱ Χριστιανοί, ὁ διάβολος γίνεται μέγας ἢ μικρός.

Πλὴν καὶ αὐτὴν τὴν ληστρικὴν καὶ μερικὴν ἀρχήν, ὁποῦ τώρα ἔχει ὁ διάβολος, καὶ τὴν ἀπάτην ὁποῦ μεταχειρίζεται, κατὰ ἄλλον τρόπον δὲν εἰμπορεῖ νὰ τὴν ἐνεργήσῃ, πάρεξ μὲ τὴν θέλησιν τὴν ἰδικήν μας καὶ συγκατάθεσιν, καὶ μὲ τὴν συγχώρησιν καὶ ἄδειαν τὴν ἐκ Θεοῦ, διότι ὁ μὲν διάβολος προσβάλλει καὶ πολεμεῖ τὸν ἄνθρωπον μὲ τοὺς κακοὺς λογισμούς, ὅμως εἰς τὴν θέλησιν τοῦ ἀνθρώπου στέκεται, ἢ νὰ δεχθῇ τὴν προσβολὴν τῶν λογισμῶν, ἢ νὰ μὴ τὴν δεχθῇ, χωρὶς κᾀμμίαν βίαν· ὅθεν λέγει ὁ Δαμασκηνὸς Ἰωάννης· «προσβάλλειν μὲν τῷ ἀνθρώπῳ συνεχωρήθησαν, (οἱ δαίμονες δηλαδὴ) βιάζεσθαι δὲ τινα οὐκ ἰσχύουσιν· ἐν ἡμῖν γάρ ἐστι δέξασθαι τὴν προσβολήν, ἢ μὴ δέξασθαι» (Θεολογικ. Βίβλ. β´ Κεφ. ιθ´)· τί φοβεῖσθε λοιπὸν Χριστιανοὶ τὸν διάβολον; ὁποῦ δὲν εἰμπορεῖ νὰ σᾶς κάμῃ κᾀμμίαν βίαν; ὁ διάβολος μᾶλλον πρέπει νὰ φοβᾶται ἐσᾶς, καὶ ὄχι ἐσεῖς τὸν διάβολον, διότι ἐσεῖς εἶσθε ἐνδεδυμένοι μὲ ὅλην τὴν ἁμαρτωσίαν, καὶ πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ· ἐσεῖς ἔχετε τὴν σφενδόνην τὸ σημεῖον τοῦ τιμίου Σταυροῦ, μὲ τὸ ὁποῖον καὶ ἀπὸ μακρόθεν σφενδονίζετε ὅλους τοὺς δαίμονας· ἐσεῖς φορεῖτε, ὡς μάχαιραν δίστομον, τὸ φοβερὸν ὄνομα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ ὁποῖον φοβοῦνται καὶ τρέμουν οἱ δαίμονες· καὶ ἐσεῖς ἐὰν θέλητε νὰ φυλάττητε τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου, καὶ νὰ εἶσθε φίλοι, καὶ στρατιῶται ἀληθεῖς τοῦ Οὐρανίου Βασιλέως, οὔτε μαγικὰ ἔχετε χρείαν, οὔτε κᾀμμίαν ἄλλην ἐπιβουλὴν τοῦ διαβόλου, ἀλλὰ καταπατεῖτε τοῦτον μὲ τοὺς πόδας σας ὡσὰν κνώδαλον, ὡσὰν ἕνα μικρὸν στρουθίον καὶ ὡσὰν ἕνα σκορπίον καὶ μύρμηκα· «ἰδοὺ δέδωκά φησι ἡμῖν τὴν ἐξουσίαν, τοῦ πατεῖν ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων, καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ, καὶ οὐδὲν ὑμᾶς οὐ μὴ ἀδικήσει» (Λουκ. ι´ 19)· ὥστε, ἂν ἐσεῖς θελήσητε, τόσον σμικρύνεται καὶ ταπεινώνεται ὁ διάβολος, ὁποῦ γίνεται ὡσὰν ἕνα νήπιον· καὶ πάλιν ἂν ἐσεῖς θελήσητε, τόσον μέγας γίνεται ὁ διάβολος κατ᾿ ἐπάνω σας, ὥστε ὁποῦ βρυχᾶται ὡσὰν λέοντας φοβερός, καὶ ζητεῖ νὰ σᾶς καταπίῃ· διὰ τοῦτο ὀρθότατα εἶπε καὶ ὁ Χρυσόστομος περὶ τούτου· «καταπάτημα αὐτῶν τῶν ἡμετέρων ἐποίησε ποδῶν, ἂν βουλώμεθα· ὅρα τοίνυν πόσος γέλως, πόση ἀθλιότης· ὃν ἐλάβομεν πατεῖν, ὁρᾷν ὑπὲρ κεφαλῆς ἑστῶτα τῆς ἡμετέρας· πῶς δὲ τοῦτο γίνεται; παρ᾿ ἡμῶν· ἂν ἡμεῖς βουλώμεθα, μέγας ἐστίν· ἂν ἡμεῖς βουλώμεθα, γίνεται μικρός· ἐὰν προσέχωμεν ἑαυτοῖς, καὶ μετὰ τοῦ Βασιλέως ὦμεν τοῦ ἡμετέρου, συστέλλεται, καὶ παιδίου μικροῦ οὐδὲν ἄμεινον, διακείσεται ἐν τῇ πρὸς ἡμᾶς μάχῃ· ὅταν ἀποστῶμεν αὐτοῦ, μεγάλα φυσᾷ καὶ βρυχᾶται, τρίζει τοὺς ὀδόντας· ἅτε ἐρήμους ἡμᾶς τῆς μεγάλης συμμαχίας λαβών» (Λόγ. στ´ εἰς τὴν πρὸς Φιλιππ.).

Ὅτι οἱ δαίμονες ἐκεῖνο ὁποῦ εἶναι προσταγμένοι κάμνουν καὶ ὄχι παραπάνω ἢ παρακάτω. -Ὅτι χωρὶς τὴν ἄδειαν τοῦ Θεοῦ οἱ δαίμονες κακὸν δὲν κάμνουσιν οὔτε εἰς ἀνθρώπους, οὔτε εἰς ζῶα. - Ὅτι οἱ δαίμονες οὔτε εἰς τὸν διάβολον ὑποτάσσονται χωρὶς τὴν ἄδειαν τοῦ Θεοῦ.

Καὶ διὰ νὰ συμπεράνω τὸ πᾶν τῆς ἀποκρίσεως ταύτης, ἐπειδὴ οἱ δαίμονες δὲν εἰμποροῦν νὰ σᾶς κακοποιήσουν ἀδελφοὶ χωρὶς νὰ λάβουν τὴν συγχώρησιν καὶ ἄδειαν ἀπὸ τὸν Θεόν, εἴτε διὰ τὰς ἁμαρτίας σας, εἴτε διὰ νὰ σᾶς κάμῃ δοκιμωτέρους ὁ Θεὸς μὲ τοὺς πειρασμούς, λοιπὸν ματαίως κοπιάζετε θεραπεύοντες τοὺς δαίμονας μὲ τὰ μαγικά· διότι αὐτοὶ ἔχουν νὰ κάμουν ἐξ ἅπαντος ἐκεῖνο, ὁποῦ εἶναι προσταγμένοι ἀπὸ τὸν Θεόν· κᾂν ἐσεῖς τοὺς θεραπεύετε, κᾂν δὲν τοὺς θεραπεύετε, ὡς λέγει ὁ μέγας Βασίλειος, ἑρμηνεύων τὸ ῥητὸν ἐκεῖνο τοῦ Ἡσαΐου τὸ λέγον· Κύριος ἐντέταλται ἔθνει ὁπλομάχῳ (Ἡσ. ιγ´ 14)· μὴ φοβηθῆς φησὶ τὸν τύπτοντα (ἤτοι τὸν διάβολον) ἀλλὰ παρακάλει τὸν ἐπιτάσσοντα (ἤτοι τὸν Θεὸν) διδασκέσθωσαν οἱ εἰδωλολάτραι· οἱ λέγοντες θυσίας προσάγειν δαίμοσι πονηροῖς, ἐκμειλισσόμενοι αὐτῶν τὴν κακίαν. Κύριος αὐτοῖς ἐντέταλται, κᾂν θεραπεύσης, κᾂν μὴ τὸ προστεταγμένον ποιήσει· ὑπερβαίνειν τὰς ὁροθεσίας οὐχ οἷόν τε· οὔτε ὑφαιρεῖ τῆς πικρίας οὔτε προστίθησί τι παρ᾽ ἑαυτοῦ· ἀλλὰ τῷ ἐνδιδομένῳ μέτρῳ κέχρηται ἀπαραιτήτως» (Ἑρμηνεία εἰς τὸν Ἡσ.)· τί λέγω; ὄχι μόνον εἰς ἐσᾶς δὲν ἔχουν ἐξουσίαν οἱ δαίμονες νὰ προξενήσουν κανένα κακὸν χωρὶς τὴν ἄδειαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλ᾿ οὐδὲ εἰς τοὺς χοίρους καὶ τὰ ἄλογα ζῶα· καὶ τοῦτο γίνεται φανερόν, ἀπὸ τὴν ἱστορίαν, ὁποῦ ἀναφέρει τὸ Ἅγιον Εὐαγγέλιον· νὰ εἰπῶ ἀκόμη καὶ μεγαλύτερον; ὄχι μόνον ὁ διάβολος δὲν εἰμπορεῖ νὰ κάμῃ κανένα κακὸν εἰς ἐσᾶς Χριστιανοὶ χωρὶς τὴν ἄδειαν τοῦ Θεοῦ, ἀλλ᾿ οὐδὲ αὐτοὶ οἱ ἴδιοι οἱ δαίμονες ὑπηρετοῦσιν εἰς τὸν ἀρχηγόν τους διάβολον χωρὶς τὴν ἄδειαν, καὶ συγχώρησιν τοῦ Θεοῦ· καὶ τοῦτο μαρτυρεῖ ὁ Θεοφόρος Μάξιμος λέγων· «ἄνευ τῆς θείας συγχωρήσεως, οὐδὲ αὐτοὶ οἱ δαίμονες κατ᾿ οὐδὲν ὑπουργεῖν δύνανται τῷ διαβόλῳ... καὶ δηλοῖ τοῦτο σαφῶς ἡ περὶ τοῦ Ἰὼβ συγγραφή, μὴ δυνάμενον τῷ Ἰὼβ παντελῶς προσπελάσαι τὸν διάβολον ἀναγραφομένη, δίχα τοῦ θείου βουλήματος» (Κεφ. πγ´ ἑκατοντάδος, τῶν Θεολογικ. Φιλοκαλ. σελ. 374).
Ἀφῆτε λοιπὸν ἀδελφοὶ τὰς προφάσεις ταύτας, ὁποῦ σᾶς ὑποβάλλει ὁ διάβολος, διὰ νὰ τὸν θεραπεύετε μὲ τὰς μαγείας, καὶ γοητεύματα, καὶ παύσατε εἰς τὸ ἑξῆς ἀπὸ τὸ νὰ πιστεύετε, πῶς οἱ μάγοι καὶ δαίμονες, ἔχουν δύναμιν νὰ σᾶς ἰατρεύσουν, ἢ πῶς προγνωρίζουν τί ἔχετε νὰ πάθετε· παύσατε ἀπὸ τὸ νὰ πιστεύετε πῶς εἶναι ποδαρικὰ καλά, καὶ κακά, ἢ ἡμέραις καλαῖς κακαῖς, ἢ συναπαντήματα καλὰ καὶ κακά· τί κάμνεις ἀνόητε ἄνθρωπε; ἂν ἐσὺ ἀπαντήσῃς παρθένον ἢ καλόγηρον, λέγεις, ὅτι εἶναι ἀχαμνὴ ἡ ἡμέρα ἐκείνη καὶ ἂν ἀπαντήσῃς κᾀμμίαν πόρνην, ἢ τυφλόν, ἢ κουτσόν, μαντεύεις ὅτι εἶναι καλὸν συναπάντημα· ὢ τῆς ἀγνωσίας σου! ἄκουσον τί σοῦ λέγει ὁ θεῖος Χρυσόστομος, πῶς ἡ ἀπάντησις τοῦ ἀνθρώπου δὲν κάμνει τὴν ἡμέραν κακήν, ἀλλὰ τὸ νὰ ζῇς ἐσὺ μὲ τὰς ἁμαρτίας· ὅταν λοιπὸν ἐσὺ εὔγῃς ἀπὸ τὸ σπῆτι σου, φυλάξου ἀπὸ μόνην τὴν ἁμαρτίαν, καὶ μὴ φοβῆσαι οὔτε ἀπὸ αὐτόν, τὸν ἴδιον διάβολον· «οὐ γὰρ ἡ ἀπάντησις τοῦ ἀνθρώπου πονηρὰν ποιεῖ τὴν ἡμέραν γενέσθαι, ἀλλὰ τὸ ἐν ἁμαρτίαις ζῆν· ὅταν τοίνυν ἐξέλθης, ἓν μόνον φύλαξαι, μὴ ἁμαρτία σοι ἀπαντήσῃ (αὕτη γάρ ἐστιν ἡ ἡμᾶς ὑποσκελίζουσα)· χωρὶς δὲ ταύτης, οὐδὲν ἡμᾶς ὁ διάβολος παραβλάψαι δυνήσεται» (Ἀνδρ. κα´)· ἄνθρωπον ἀπαντᾷς, καὶ μαντεύεσαι; καὶ δὲν στοχάζεσαι ταλαίπωρε, ὅτι ὁ διάβολος πολεμεῖ νὰ σὲ κάμῃ νὰ μισήσῃς τὸν ἀδελφόν σου, ὁποῦ δὲν σοῦ ἔκαμε κᾀνένα κακόν; καὶ ἂν ὁ Θεὸς σὲ προστάζῃ νὰ ἀγαπᾷς καὶ τοὺς ἐχθρούς σου, ἐσὺ δὲ μισεῖς ἐκεῖνον, ὁποῦ δὲν σοῦ ἔσφαλε, διὰ τί λέγεις πῶς εἶχε κακὸν συναπάντημα; καὶ ποίαν συγχώρησιν θέλεις λάβει; «ἄνθρωπον ὁρᾷς, καὶ οἰωνίζῃς; καὶ οὐχ ὁρᾷς τὴν πληγὴν τὴν διαβολικήν, πῶς ἐκπολεμεῖ σε, τῷ μηδὲν ἠδικηκότι; καὶ ὁ μὲν Θεός, καὶ τοὺς ἐχθροὺς φιλεῖν ἐκέλευσε, σὲ δὲ τὸν οὐδὲν εἰδικικότα ἀποστρέφῃ, μηδὲν ἔχων ἐγκαλεῖν» (Αὐτόθι).

Περὶ βρικολάκων.

Παύσατε ἀπὸ τὸ νὰ πιστεύετε πῶς εἶναι στοιχεῖα, καὶ Νεράϊδες, καὶ τύχη, καὶ ῥοιζικά, καὶ καλλικάντζαροι· διότι ὅποιος ὁμολογεῖ πῶς εἶναι τύχη, καὶ ῥοιζικά, καὶ τὰ ἐπίλοιπα, πίπτει ἀπὸ τὸ δόγμα καὶ φρόνημα τῶν Χριστιανῶν, κατὰ τὸν Ἀναστάσιον τὸν Σιναΐτην λέγοντα· «εἰ ὁ Χριστιανὸς ὁμολογήσῃ τύχην, ἐξέπεσεν τοῦ τῶν Χριστιανῶν δόγματος καὶ φρονήματος» (Ἐρωτ. ιθ´)· λέγει δὲ καὶ ὁ Ἡσαΐας· «οἱ ἑτοιμάζοντες τῷ δαιμονίῳ τράπεζαν καὶ πληροῦντες τῇ τύχῃ κέρασμα» (Ἡσ. ξε´ 10)· παύσατε ἀπὸ τὸ νὰ παρατηρῆτε πουλίων φωνάς, καὶ πετάσματα, παύσατε, ἀπὸ τὸ νὰ δένετε ἀνδρόγυνα, ἀπὸ τὸ νὰ κατασκευάζετε φυλακτά, ἢ νὰ ζητῆτε αὐτὰ ἀπὸ τοὺς κατασκευάζοντας, ἀπὸ τοῦ νὰ γητεύετε ἐσεῖς, ἢ νὰ παρακαλῆτε τοὺς γητευτάς, καὶ τὰς Ἀτσιγκάνας καὶ τὰς κακογραίας· παύσατε, ἀπὸ τὸ νὰ σφάζετε ζῶα εἰς τὰ θεμέλια τῶν ὀσπητίων σας, ἢ νὰ θυμιάζετε τὰ στοιχεῖα, καὶ νὰ προμαντεύετε μὲ τὰ φυσικὰ κινήματα τῶν μελῶν σας. Πάντα γὰρ ταῦτα εἶναι ἴδια τῶν Ἑλλήνων, τῶν εἰδωλολατρῶν, τῶν Ἐθνικῶν, τῶν προσκυνοῦντων τοὺς δαίμονας, καὶ οὐχὶ τῶν Χριστιανῶν, τῶν προσκυνούντων τὸν ἀληθινὸν Θεόν, καὶ τὸν Σωτῆρα τοῦ κόσμου Χριστόν· αὐτὰ ἦσαν μυστήρια, καὶ μαθήματα τῆς παλαιᾶς πλάνης, μὲ τὰ ὁποῖα ἐπλάνα τοὺς ἀνθρώπους ὁ διάβολος, καὶ τὸν ἐπροσκύνουν ὡς Θεόν· ἀφ᾿ οὗ δὲ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον, καὶ ἔγεινεν ἄνθρωπος, καὶ ἔκαμεν Ἀποστόλους, καὶ ἐκήρυξαν τὸ Εὐαγγέλιον εἰς ὅλον τὸν κόσμον, ὅλα αὐτὰ κατηργήθησαν καὶ ἀφανίσθησαν, καὶ μαζὶ μὲ αὐτὰ ἀφανίσθη καὶ ὁ διάβολος, καὶ ὅλη ἡ δύναμίς του καὶ ἐξουσία· λοιπὸν μὴ ζητεῖτε πάλιν Χριστιανοὶ νὰ ἀνακαινίζετε τὴν παλαιὰν πλάνην, ὁποῦ ὁ Χριστὸς ἐκατήργησε, μὲ τὰς διαφόρους μαγείας, ὁποῦ μεταχειρίζεσθε· μάλιστα δὲ καὶ ἐξαιρέτως, σᾶς παρακαλῶ ἀδελφοί, δι᾿ ἀγάπην Θεοῦ νὰ μὴ πιστεύετε ποτὲ πῶς εἶναι βρικόλακες, καὶ πῶς τὰ νεκρὰ σώματα τῶν ἀποθανόντων σηκώνονται καὶ περιπατοῦν καὶ πειράζουν τοὺς ἀνθρώπους· αὐτὴ ἦτο μία παλαιὰ πλάνη, μὲ τὴν ὁποίαν ὁ διάβολος ἐπλάνα πολλοὺς ἀνθρώπους νὰ πιστεύουν, πῶς αἱ ψυχαὶ ἐκείνων ὁποῦ ἀποθνήσκουν μὲ βίαιον καὶ κακὸν θάνατον, γίνονται δαίμονες καὶ ἐκ τούτου ἐπαρακινοῦντο πολλοὶ γόητες καὶ μάγοι νὰ σφάζουν πολλοὺς νέους, μὲ ἐλπίδα, πῶς αἱ ψυχαί των ἔχουν νὰ γίνουν δαίμονες, καὶ νὰ τοὺς ὑπηρετοῦν, περὶ τῆς ὁποίας πλάνης ἔγραψεν ἕνα ὁλόκληρον λόγον ὁ θεῖος Χρυσόστομος, ὅστις εἶναι ὁ β´ εἰς τὸν Λάζαρον, καὶ ἀποδείχνει εἰς αὐτόν, πόσον ὀλεθρία καὶ πόσον ψυχοβλαβὴς εἶναι ἡ πλάνη αὕτη. Αὐτὴν τὴν πλάνην σπουδάζωντας νὰ ἀνακαινίσῃ ὁ διάβολος, καταπείθει καὶ τώρα μερικοὺς Χριστιανοὺς ἀνοήτους, νὰ εὐγάνουν ἀπὸ τοὺς τάφους τὰ λείψανα τῶν ἀνθρώπων, καὶ νὰ τὰ κατακόπτουν εἰς λεπτά, ἢ καὶ νὰ τὰ κατακαίουν· ὢ τῆς ἐλεεινῆς καταστάσεως καὶ ἀπωλείας, εἰς τὴν ὁποίαν ἔφθασαν οἱ τωρινοὶ Χριστιανοί! Χριστιανοὶ ἀδελφοί, τί πλάναις εἶναι αὐταῖς, ὁποῦ ἔχετε; τί μωροί, καὶ νηπιώδεις λογισμοὶ εἶναι αὐτοί, εἰς τοὺς ὁποίους πιστεύετε; δὲν ἐντρέπεσθε καὶ ὀλίγον, ὁποῦ ἐγίνετε περίπαιγμα καὶ γέλως καὶ ὄνειδος εἰς τοὺς δαίμονας, καὶ εἰς ὅλα τὰ Ἔθνη; διότι καὶ τὰ ἔθνη σᾶς περιπαίζουν, πῶς ἐσεῖς μοναχοὶ οἱ Χριστιανοὶ εἶσθε ὁποῦ πιστεύετε ὅτι εἶναι βρικόλακες, καὶ ὄχι κᾀνένα ἄλλο Ἔθνος τοῦ κόσμου, καὶ οἱ δαίμονες ἀκόμη σᾶς περιγελοῦν μὲ τὰς τοιαύτας φαντασίας, ὡσὰν ἄγνωστα παιδία, καὶ σᾶς χωρίζουν ἀπὸ τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ· ὅλοι δὲ οἱ σοφοὶ τῆς Ἐκκλησίας μας διδάσκαλοι σᾶς πληροφοροῦν πῶς βρικόλακες, δὲν γίνονται ποτέ, οὔτε εἶναι εἰς τὸν κόσμον, ἐπειδὴ τὰ πρὸ πολλοῦ ἀποθαμμένα σώματα, εἶναι ἀδύνατον νὰ ἔχουν αἷμα· εἶναι ἀδύνατον νὰ σηκώνωνται ἀπὸ τὰ μνήματα, καὶ νὰ ἔρχωνται νὰ σᾶς πειράζουν· ἀλλὰ ἡ ἰδική σας ἀπιστία, ἀλλὰ ὁ ἰδικός σας φόβος, καὶ ἡ πρόληψις, καὶ πίστις τοῦ λογισμοῦ σας, αὐτὰ γίνονται αἴτια νὰ φαντάζῃ εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς σας ὁ διάβολος τοὺς νεκρούς, πῶς ἔχουν αἷμα, καὶ πῶς εὐγαίνουν ἀπὸ τοὺς τάφους.

Ὅτι οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρέπει νὰ τρέχουν μὲ τὰς Ἁγίας Εἰκόνας.

Παύσατε δὲ πρὸς τούτοις ἀδελφοί μου, καὶ ἀπὸ τὸ νὰ σηκώνετε τὰς Ἁγίας Εἰκόνας εἰς τοὺς ὤμους σας ἐν τῷ καιρῷ τῶν πανηγύρεων, καὶ νὰ τρέχετε ἐδῶ καὶ ἐκεῖ ὡσὰν παράφοροι, μεθυσμένοι καὶ δαιμονισμένοι κτυπῶντες πότε εἰς ἕνα μέρος, καὶ πότε εἰς ἄλλο, καὶ προμαντεύοντες κᾄποιά τινα, ἢ φανερώνοντες πράγματα κεκρυμμένα· διότι αὐτὴ ἦτο μία πλάνη παλαιὰ τῶν Ἑλλήνων, οἵτινες ἐσήκωναν παρομοίως τὰ εἶδωλά των εἰς τοὺς ὤμους των, καὶ ὑπεκρίνοντο τάχα, πῶς τὰ εἴδωλα ὁποῦ ἐσήκωναν, τοὺς ἐπροξένουν τόσον βάρος, ὡσὰν νὰ ἦσαν ζωντανά, ὥστε ὁποῦ ἀπὸ τὸν πολὺν κόπον ἵδρωναν, καὶ ἐπαρελύοντο, καὶ πλέον δύναμιν δὲν εἶχαν· περὶ τῆς ὁποίας ταύτης πλάνης γράφει ὁ Προφρήτης Ἡσαΐας, εἰς τὸ μστ´ Κεφάλαιον, στίχ. ι´ λέγων περιγελαστικῶς· «ἔπεσε Βὴλ συνετρίβη Ναβώ· ἐγένετο τὰ γλυπτὰ αὐτῶν εἰς θηρία· αἴρετε αὐτὰ καταδεδεμένα ὡς φορτίον κοπιῶντι ἐκλελυμένῳ καὶ πεινῶντι, καὶ οὐκ ἰσχύοντι· οἳ οὐ δυνήσονται σωθῆναι ἀπὸ πολέμου· αὐτοὶ δὲ αἰχμάλωτοι ἤχθησαν»· ταῦτα δὲ τὰ λόγια ἐξηγῶντας ὁ Ἅγιος, Κύριλλος ὁ Ἀλεξανδρείας, λέγει, πῶς περιγελᾷ ὁ Προφήτης τὰ ἀναίσθητα ἐκεῖνα εἴδωλα τῶν δαιμόνων, τὰ ὁποῖα, ἀγκαλὰ καὶ ἐφαίνοντο πῶς βαρύνουσι τοὺς ταῦτα βαστάζοντας, ὡσὰν νὰ ἦσαν ζωντανά, ὡς προείπομεν, ὅμως εἶναι τόσον ἀδύνατα, ὁποῦ εἰς καιρὸν πολέμου, οὔτε ἠδύναντο νὰ γλυτώσουν τὸν ἑαυτόν τους, οὔτε τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ ἐσκλαβώνοντο καὶ αὐτά, καθὼς καὶ οἱ προσκυνοῦντες αὐτὰ ἄνθρωποι, καὶ πῶς τὰς ἀποκρίσεις ταύτας τοῦ κόπου καὶ τοῦ ἱδρῶτος, τὰς ἔκαμναν οἱ τὰ εἴδωλα βαστάζοντες, διὰ νὰ τὰ ἐπαινοῦν μὲ κρότους καὶ ἐπαίνους ὁ βάρβαρος λαὸς καὶ τὰ ἀνόητα γυναικάρια, καὶ νὰ νομίζουν τῇ ἀληθείᾳ πῶς αὐτὰ εἶναι ζωντανά, καὶ ἔμψυχα· «ἐν καταγελάστοις πανηγύρεσιν ἐξεκόμιζον τῶν σηκῶν τὰ ἀγάλματα· ἐπαναθέμενοι δὲ ταῦτα τῶν ἱερέων τινές, περιῄεσαν ἐν πλατείαις, κατασειόμενοί τε, καὶ οἷον μεθύσκοντες ὡς ἀχθοφοροῦντες ἄγαν· καὶ ἔνθα ἂν ἐπιβαρήσειεν, οἳ καὶ δοκιμάζειν ἤθελον, ἐκεῖ πως καὶ συνωθούμενοι, καὶ μὴ δύνασθαι φέρειν τὸ ἄχθος ὑποκρινόμενοι· ὁ δὲ ἀσύνετός τε καὶ ἀγελαῖος δῆμος, γύναιά τε φρενῶν ἔρημα, κατεκρότει ταῖς εὐφηαῖς, τὴν ἄψυχον ὕλην, εἰδοποιηθεῖσαν ὁρῶντες εἰς ἄνδρα τυχόν, ἢ γυναῖκα, ᾤοντό τε κατὰ ἀλήθειαν, καὶ ἀφόρητον ἐνιέναι βάρος τὸν διακομιζόμενον τοῖς ἀναθεμένοις εἰς ὤμους αὐτῶν· διαγελᾷ οὗν ὁ προφητικὸς λόγος ἐν τούτοις, τῆς ἀναισθησίας τὸ μέγεθος τῶν Ἑλλήνων, καὶ συμπεραίνει, ὅτι ἐν καιρῷ πολέμου, οὔτε αὐτὰ τὰ εἴδωλα δύνανται σωθῆναι, οὔτε ὑμᾶς σώσουσιν».

Διὰ τί οἱ Δαίμονες ἐνεργοῦν διὰ τῶν Ἁγίων Εἰκόνων;

Βλέπετε ἀδελφοὶ πῶς τὸ νὰ βαστάζουν τινὲς τὰς Ἁγίας Εἰκόνας, καὶ νὰ τρέχουν ἐδῶ καὶ ἐκεῖ ὡσὰν τρελλοί, εἶναι πλάνη Ἑλληνικὴ καὶ ἐθνική; λοιπὸν παύσατε δι᾿ ἀγάπην Θεοῦ, ἀπὸ τὸ ν᾿ ἀνακαινίζετε πάλιν τὴν παλαιάν, καὶ νενεκρωμένην πλάνην τῶν Ἑλλήνων καὶ νὰ τὴν ἐμβάζετε μέσα εἰς τὴν ἁγίαν ζωὴν τῶν Χριστιανῶν, διότι ἡ παραφορὰ ἐκείνη καὶ ὁ πολὺς ἱδρῶτας, καὶ τὰ ἄτακτα τρεξίματα καὶ κτυπήματα τῶν βασταζόντων τὰς Ἁγίας Εἰκόνας, δὲν εἶναι ἐνέργεια θεία τῆς χάριτος, ἢ τῶν Ἁγίων Εἰκόνων· ἄπαγε! «οὐ γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεός, ἀλλ᾿ εἰρήνης» (καθὼς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος) καὶ διότι ἡ παραφορὰ αὕτη εἶναι ἰδία τῶν δαιμόνων ἐνέργεια, ὡς προείπομεν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἐνεργούμενοι οἱ τὰς Εἰκόνας βαστάζοντες, φαίνονται πῶς προμαντεύουν, κἄποιά τινα ἐπὶ βλάβῃ τῶν πιστευόντων· ταῖς περισσότεραις δὲ φοραῖς ψεύδονται φανερώτατα· μὴ θαυμάζετε δὲ ἀνίσως καὶ εἰς τὰς Ἁγίας Εἰκόνας προχωρῇ τοῦ δαίμονος ἡ ἐνέργεια· αὐτὸ γίνεται διὰ πολλὰ αἴτια, α´ διὰ τὴν ἰδικήν σας ἀπιστίαν τὴν εἰς Χριστὸν καὶ τοὺς Ἁγίους, διὰ τὴν ὁποίαν ὁ Θεὸς παραχωρεῖ νὰ γίνωνται ταῦτα· β´ διὰ τὴν καταφρόνησιν ὁποῦ γίνοται εἰς τὰς Ἁγίας Εἰκόνας· διότι τὰς Εἰκόνας πρέπει νὰ βαστάζουν οἱ ἱερεῖς ἐν ταῖς Λιτανείαις, μετὰ εὐλαβείας καὶ φόβου, καὶ οὐχὶ οἱ λαϊκοὶ ἀθεοφόβως καὶ ἀνευλαβῶς· καὶ γ´ διὰ τὴν ἀδιαντροπίαν τοῦ διαβόλου· διότι ὁ διάβολος εἶναι τόσον ἀναίσχυντος καὶ τολμηρός, ὥστε ὁποῦ ἀπετόλμησεν ὄχι νὰ πλησιάζῃ εἰς τὰς Ἁγίας Εἰκόνας, ἀλλὰ καὶ νὰ πλησιάσῃ καὶ νὰ πάρῃ μαζί του αὐτὸ τὸ θεοϋπόστατον σῶμα τοῦ Κυρίου μας ὁποῦ ἦτο ἡνωμένον μὲ τὴν θεότητα ὑποστατικῶς, καὶ νὰ τὸ ἀνεβάσῃ πότε εἰς τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ, καὶ πότε εἰς ὄρος ὑψηλόν· πνεῦμα γὰρ ὢν ὁ Δαίμων λεπτόν, τόσην λεπτὴν ἐνέργειαν ἔχει, ὁποῦ σμίγεται ἀσμίκτως μὲ τὰ θεῖα καὶ ἅγια καὶ πνευματικά, χωρὶς παντελῶς νὰ τὸ καταλάβουν οὐδὲ αὐτοὶ οἱ ἐνεργούμενοι, χωρὶς τὴν διάκρισιν τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διὰ τοῦτο πρέπει οἱ Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς νὰ ἐμποδίζουν τοὺς Χριστιανούς, ἀπὸ τὸ νὰ βαστάζουν τὰς Ἁγίας Εἰκόνας, καὶ νὰ κάμνουν τὰ τοιαῦτα, μὲ ἐπιτίμια καὶ ἀφορισμούς.

Ποίας παιδείας δίδει ὁ Θεὸς εἰς τοὺς μάγους;

Φυλαχθῆτε λοιπὸν ἀδελφοὶ ἀπὸ τὴν πλάνην ταύτην, καὶ ἀπὸ ὅλας τὰς ἄλλας, μὲ τὰς ὁποίας ὁ διάβολος ζητεῖ νὰ σᾶς χωρίσῃ ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ νὰ σᾶς κολάσῃ· φοβηθεῖτε τὰς φοβερὰς καὶ τρομερὰς παιδείας μὲ τὰς ὁποίας παιδεύονται, ὅσοι κάμνουν μαγικά, καὶ ὅσοι προστρέχουν εἰς τοὺς μάγους, ζητοῦντες αὐτά· α´ ἀπὸ τὸν Θεόν, β´ ἀπὸ τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς Κανόνας καὶ γ´ ἀπὸ τοὺς Βασιλικοὺς νόμους· ὁ μὲν γὰρ Θεὸς προστάζει εἰς τὴν Ἔξοδον, ὅτι ὅποιος ἤθελεν εὑρεθῇ μάγος, καὶ φαρμακός, νὰ μὴν ἔχῃ ζωήν· «φαρμακοὺς οὐ περιβιώσετε» (Ἔξ. κβ´ 18)· εἰς δὲ τὸ Λευϊτικὸν φανερῶς προστάζει νὰ θανατώνωνται μὲ λιθοβολισμούς, ὅποιος ἄνδρας, ἢ ὁποία γυνὴ ἤθελε γίνῃ ἐγγαστρίμυθος καὶ γητεύτρια. «Καὶ ἀνὴρ ἢ γυνή, ὃ ἂν γένηται αὐτῶν ἐγγαστρίμυθος, ἢ ἐπαοιδός, θανάτῳ θανατούσθωσαν ἀμφότεροι· λίθοις λιθοβολήσετε αὐτούς, ἔνοχοί εἰσι» (Λευϊτ. κ´ 27)· καὶ πάλιν λέγει· «ψυχὴ ἢ ἂν ἐπακολουθήσῃ ἐγγαστριμύθοις, ἢ ἐπαοιδοῖς, ὥστε ἐκπορνεῦσαι ὀπίσω αὐτῶν, ἐπιστήσω το πρόσωπόν μου ἐπὶ τὴν ψυχὴν ἐκείνην, καὶ ἀπολῶ αὐτὴν ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῆς» (Λευϊτ. κ´ 6). Καὶ διὰ τί ἄλλο ἐπαίδευσεν ὁ Θεὸς τὸν Βασιλέα Μανασσῆν, καὶ ἔδεσεν αὐτὸν μὲ δεσμὰ σιδηρά, καὶ ἁλυσίδας ὁ Βασιλεὺς Βαβυλῶνος, καὶ ἐπῆρεν αὐτὸν σκλάβον εἰς τὴν Βαβυλῶνα, καὶ ἔβαλεν εἰς φυλακήν, καὶ τοῦ ἔδιδε κάθε ἡμέραν ὀλίγον ψωμὶ ἀπὸ πίτυρα ζυγιασμένον καὶ ὀλίγον νερὸν μετρημένον, ὅσον μόνον διὰ νὰ ζῇ, καθὼς λέγουν οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι εἰς τὰς διαταγάς των; (Βιβλ. β´ Κεφ. κβ´)· διὰ τί λέγω ἄλλο ἐπαίδευσεν ἔτσι τὸν Μανασσῆν ὁ Θεὸς πάρεξ διότι ἐπέρνα τὰ παιδία του ἀπὸ τὴν φωτίαν, καὶ ἔκαμνε κλήδονας, καὶ διάφορα μαγικά; ἔτσι γὰρ τὸ μαρτυρεῖ ἡ θεία Γραφή. «Καὶ αὐτὸς διήγαγε τὰ τέκνα αὐτοῦ ἐν πυρί, καὶ ἐκληδονίζετο, καὶ οἰωνίζετο, καὶ ἐφαρμακεύετο, καὶ ἐποίησεν ἐγγαστριμύθους, καὶ ἐπαοιδούς, καὶ ἐπλήθυνε ποιῆσαι τὸ πονηρὸν ἐναντίον Κυρίου, τοῦ παροργίσαι αὐτὸν» (β´ Παραλ. λγ´ 6)· διὰ τί ἄλλο ὠργίσθη ὁ Θεὸς κατὰ τοῦ Βασιλέως Σαούλ, καὶ ἀφῆκεν αὐτὸν νὰ φονευθῇ ὑπὸ τῶν ἀλλοφύλων, πάρεξ διότι ἐκαταφρόνησε τὸν Θεόν, καὶ ἐκάλεσε γυναῖκα ἐγγαστρίμυθον καὶ ἠκολούθησεν εἰς τὰς μαντείας της; «Καὶ εἶπε Σαοὺλ τοῖς παισὶν αὐτοῦ, καλέσατέ μοι γυναῖκα ἐγγαστρίμυθον, καὶ πορεύσομαι πρὸς αὐτήν, καὶ ζητήσω ἐν αὐτῇ» (α´ Βασιλ, κη´ 7)· διὰ τί ἄλλο ὠργίσθη κατὰ τοῦ Βασιλέως Ὀχοζίου, πάρεξ διότι ἔστειλε νὰ ἐρωτήσῃ τὴν μάντισσαν Ἀκκαρών, ὡς προείπομεν;
Καὶ τί λέγω τὰ μερικὰ μόνον; ὁλόκληρα πλήθη ἀνθρώπων, καὶ πόλεις μεγάλαι καὶ περιφανεῖς, παρεδόθησαν εἰς πείνας, καὶ σφαγάς, καὶ σκλαβίας, καὶ ἀφανισμοὺς ἐξ αἰτίας τῶν μαγικῶν· ἔτσι ὁ Θεὸς μὲ πεῖναν καὶ θάνατον ἐπαίδευσε τοὺς ψευδομάντεις καὶ οἰωνιστάς, ὁποῦ ἦτον εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ ὅλους ἐκείνους ὁποῦ ἐπρόσεχαν εἰς τὰς μαντείας αὐτῶν, καὶ τοὺς λόγους· «ψευδῆ οἱ Προφῆται προφητεύουσιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ὅτι ὁράσεις ψευδεῖς, καὶ μαντείας, καὶ οἰωνίσματα, καὶ προαιρέσεις καρδίας αὐτῶν αὐτοὶ προφητεύουσιν ὑμῖν· διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος... ἐν θανάτῳ νοσερῷ ἀποθανοῦνται, καὶ ἐν λιμῷ συντελεσθήσονται οἱ Προφῆται, καὶ ὁ λαὸς οἷς αὐτοὶ προφητεύουσιν αὐτοῖς· καὶ ἔσονται ἐρριμμένοι ἐν ταῖς ὁδοῖς Ἱερουσαλήμ, ἀπὸ προσώπου μαχαίρας, καὶ τοῦ λιμοῦ, καὶ οὐκ ἔσται ὁ θάπτων αὐτούς» (Ἱερ. ιδ´ 14)· ἔτσι ἡ Ἱερουσαλὴμ ἡ Βασιλικὴ πόλις ἐκείνη καὶ πολυαγαπημένη ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀφανίσθη καὶ κατεστράφη, διὰ τὰς διαφόρους μαγείας καὶ φαρμακείας, ὁποῦ ἐμεταχειρίζοντο οἱ πολῖται της· διὰ τοῦτο εἶπε καὶ ὁ Σολομών· «Καὶ γὰρ τοὺς παλαιοὺς οἰκήτορας τῆς Ἁγίας γῆς μισήσας, ἐπὶ τῷ ἔχθιστα πράσσειν ἔργα φαρμακειῶν, καὶ τελετὰς ἀνοσίους» (Σοφ. ιβ´ 3)· ἔτσι ἡ πρώτη ἐκείνη Βασίλειος Πόλις Νινευὶ ἀφανίσθη καὶ αὐτὴ καὶ οἱ πολῖταί της, διὰ τὰς μαγείας ὁποῦ ἐνήργουν, καθὼς λέγει ὁ Ναούμ· «ὦ πόλις αἱμάτων... ἐπίχαρις, ἡγουμένη φαρμάκων, ἡ πωλοῦσα ἔθνη ἐν τῇ πορνείᾳ αὐτῆς, καὶ λαοὺς ἐν τοῖς φαρμάκοις αὐτῆς» (Ναοὺμ γ´ 1)· ἔτσι ἡ μεγάλη πόλις ἐκείνη τῆς Βαβυλῶνος, αἰφνιδίως ἔλαβεν ἀτεκνίαν, καὶ χηρείαν, καὶ ἀφανισμόν, διὰ τοὺς πολλοὺς μάγους ὁποῦ εἶχε, καὶ τὰ μαγικὰ ὁποῦ ἐμεταχειρίζετο, καθὼς λέγει ὁ Ἡσαΐας· «Θυγάτηρ Βαβυλῶνος... νῦν ἥξει ἐπὶ σὲ τὰ δύο ταῦτα ἐξαίφνης ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ ἀτεκνία, καὶ χηρεία, ἥξει ἐξαίφνης ἐπὶ σέ, ἐν τῇ φαρμακείᾳ σου, ἐν τῇ ἰσχύϊ τῶν ἐπαοιδῶν σου σφόδρα... καὶ ἥξει ἐπὶ σὲ ἀπώλεια καὶ οὐ μὴ γνῷς» (Ἡσ. μζ´ 1, 9).

Εἰς ποῖα ἐπιτίμια ὑποβάλλουν οἱ Κανόνες τοὺς Μάγους.

Τοιαῦται μὲν εἶναι αἱ παιδεῖαι, εἰς τὰς ὁποίας παραδίδει ὁ Θεὸς τοὺς μάγους, καὶ τοὺς προστρέχοντας εἰς τοὺς μάγους· οἱ δὲ Κανόνες τῶν ἱερῶν Συνόδων καὶ θείων Πατέρων, εἰς διάφορα ἐπιτίμια ὑποβάλλουσι τοὺς τὰ μαγικὰ μεταχειριζομένους· ἡ μὲν γὰρ ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ στ´ Σύνοδος εἰς τὸν ξα´ κανόνα της, ἕξη χρόνους κανονίζει νὰ ἀπέχουσιν ἀπὸ τὰ Θεῖα Μυστήρια ἐκεῖνοι, ὁποῦ δώσουν τὸν ἑαυτόν τους εἰς τοὺς μάντεις, μὲ σκοπὸν διὰ νὰ μάθουν ἀπὸ αὐτοὺς τὰ ἀπόκρυφα, ὁποῦ θέλουσιν· ὁμοίως κανονίζει καὶ ἐκείνους, ὁποῦ λέγουν τὰς μοίρας τῶν ἀνθρώπων, καὶ τοὺς νεφοδιώκτας, καὶ τοὺς γητευτάς, καὶ τοὺς ποιοῦντας φυλακτήρια, ἢ πέρνοντας αὐτά· εἰ δὲ οἱ τοιοῦτοι δὲν παύουν ἀπὸ τὰ τοιαῦτα μαγικά, ἀλλὰ ἐπιμένουν εἰς τὴν κακίαν τους, προστάζει νὰ χωρίζωνται τελείως, καὶ νὰ ἀποδιώκωνται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀπὸ τὴν συναναστροφὴν τῶν Χριστιανῶν· καὶ ἡ αὐτὴ Ἁγία καὶ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ἀφορίζει μὲν τοὺς λαϊκοὺς ἐκείνους, ὁποῦ ἀνάπτουν τὰς πρωτομηνίας φωτίας, καὶ τὰς πηδοῦν· τοὺς δὲ ἱερωμένους καθαιρεῖ, ἐν τῷ ξε´ Κανόνι αὐτῆς· ἡ δὲ Ἁγία καὶ Τοπικὴ Σύνοδος, ἡ ἐν Ἀγκύρᾳ πέντε χρόνους κανονίζει, εἰς τὸν κδ´ Κανόνα της, ἐκείνους τοὺς Χριστιανοὺς ὁποῦ φέρνουν μάγους εἰς τοὺς οἴκους των, διὰ νὰ εὕρουν τὰς μαγείας, ὁποῦ ἄλλοι τοὺς ἔκαμαν· ἡ δὲ Ἁγία Τοπικὴ Σύνοδος ἡ ἐν Λαοδικείᾳ ἀποῥῤίπτει ἔξω τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας ἐκείνους, ὁποῦ φοροῦν τὰ φυλακτήρια, εἰς τὸν λστ´ Κανόνα αὐτῆς· ὁ δὲ μέγας Βασίλειος εἰς τὸν ξε´ Κανόνα του, τοὺς γόητας καὶ φαρμακοὺς κανονίζει, ὡσὰν τοὺς θεληματικῶς φονεύσαντας, ἤτοι εἴκοσι χρόνους νὰ ἀπέχουν τῶν Μυστηρίων· ὁμοίως καὶ ἐκείνους ὁποῦ παραδώσουν εἰς μάντεις τὸν ἑαυτόν τους ἐν τῷ οβ´ Κανόνι αὐτοῦ. Ὁ δὲ θεῖος Γρηγόριος ὁ Νύσσης ἐν τῷ γ´ Κανόνι αὐτοῦ, ἐκείνους μὲν ὁποῦ πηγαίνουν εἰς μάντεις διὰ καταφρόνησιν καὶ ἀθέτησιν τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ, τοὺς κανονίζει, ὡσὰν καὶ τοὺς ἀρνηθέντας τὸν Χριστὸν θεληματικῶς, ἤτοι νὰ μὴ μεταλάβουν εἰς ὅλην τους τὴν ζωήν· ἐκείνους δέ, ὁποῦ διὰ καμμίαν τους ἀνάγκην καὶ βίαν ὠλιγοψύχησαν, καὶ ἐπῆγαν εἰς τοὺς μάγους, κανονίζει ὡσὰν καὶ τοὺς ἀρνηθέντας τὸν Χριστόν, μὲ βάσανα, καὶ μαρτύρια, ἤτοι ἐννέα χρόνους· ὅσοι δὲ εἶναι ἱερωμένοι ἢ κληρικοί, πρέπει νὰ μὴν εἶναι μάγοι, καὶ ἐπαοιδοί, καὶ μαθηματικοί, καὶ ἀστρολόγοι, ἢ νὰ κάμνουν φυλακτά, κατὰ τὸν λστ´ Κανόνα τῆς ἐν Λαοδικείᾳ· ὅσοι δὲ ἱερωμένοι μεταχειρίζονται ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα, καθαίρονται ἐξ ἅπαντος, κατὰ τὸν Ζωναρᾶν καὶ Βαλσαμῶνα· ὁμοίως πρέπει νὰ καθαίρωνται καὶ ἐκεῖνοι οἱ ἱερεῖς, ὁποῦ διαβάζουν τὴν Σολομωνικήν, ἢ τὸ λεγόμενον χαρτὶ τῆς Γιαλοῦς, καὶ μὲ πίσσινα κηρία ἀφορίζουν τοὺς ἀνθρώπους μέσα εἰς τὰ βουνά, ὡς προείπομεν· λέγει δὲ καὶ Ματθαῖος ὁ Βλάσταρις, ὅτι πολλαῖς φοραῖς ἐκαθηρέθησαν ἱερεῖς, διότι ἔδωκαν ἄρτον τῆς μεγάλης πέμπτης εἴς τινα νὰ τὸν φάγουν διὰ νὰ γνωρίσουν ἂν αὐτοὶ ἔκλεψαν πράγματά τινα ὁποῦ ἐχάθησαν, μὲ τὸ νὰ μὴ δύνανται εὔκολα νὰ τὸν καταπίουν. Καὶ ἄλλος πάλιν ἱερεύς, ἐπειδὴ καὶ ἠρώτησεν ἕναν κάποιας ἐρωτήσεις μὲ τὸ Ἅγιον Εὐαγγέλιον, ὁποῦ εἶχεν εἰς ξύλον δεμένον, καὶ τριγύρω περιστρεφόμενον, εὐθὺς καθῃρήθη (Στίχ. μ´). Ὅσοι δὲ καίουν ἢ κατακόπτουν τὰ λείψανα τῶν νεκρῶν, νομίζοντες αὐτὰ βρικόλακας, ὡς φονεῖς κανονίζονται· ὅσοι δὲ γυναῖκες κατασκευάσουν φάρμακα, διὰ νὰ τραβίξουν τοὺς ἄνδρας εἰς ἔρωτα, ὡς φονεῖς κανονίζονται ἀπὸ τὸν η´ Κανόνα τοῦ μεγάλου Βασιλείου, ἤτοι εἴκοσι χρόνους νὰ μὴ μεταλάβουν. Ὁ δὲ Ἰωάννης ὁ Νηστευτὴς λέγει εἰς τὸν λβ´ Κανόνα του, ὅτι, ὅσοι ἄνδρες καὶ γυναῖκες, εἶναι μάγοι, καὶ γητευταί, καὶ κάμνουν φυλακτά, καὶ μαντεύουν, τρεῖς χρόνους νὰ μὴ μεταλάβουν, καὶ μετὰ τὴν ἐνάτην νὰ ξηροφαγοῦν, καὶ τόσον μόνον νὰ τρώγουν, ὅσον νὰ ζοῦν, καὶ νὰ κάμνουν γονυκλισίας καθ᾿ ἑκάστην διακοσίας πεντήκοντα.

Ποίας παιδείας δίδουν οἱ Βασιλικοὶ νόμοι εἰς τοὺς Μάγους.

Οἱ δὲ πολιτικοί, καὶ βασιλικοὶ νόμοι πάλιν μὲ διαφόρους παιδείας, παιδεύουσι τοὺς μάγους, καὶ μάντεις· ἡ μὲν γὰρ ξε´ Νεαρὰ τοῦ σοφοῦ Λέοντος προστάζει, ὅτι ὅποιος εὑρεθῇ μὲ τελειότητα, ὁποῦ νὰ κάμνῃ μαγικά, εἴτε διὰ ἰατρείαν σωματικῆς ἀσθενείας εἴτε διὰ ἐμπόδιον τῆς τῶν καρπῶν βλάβης, νὰ παιδεύεται μὲ ἐσχάτην τιμωρίαν, καὶ νὰ λαμβάνῃ τὴν παιδείαν, ὁποῦ λαμβάνουσιν οἱ ἀποστάται κατὰ τοῦ Βασιλέως· τὸ δὲ μζ´ Βιβλ. Τίτλ. ι´ Διατάξ. ιε´ λέγει, ὅτι ὅποιος κατασκευάσῃ φάρμακον διὰ νὰ παραφρονήσῃ τινάς, νὰ ἐνέχεται εἰς τὸν περὶ ὕβρεων νόμον· τὸ δὲ μη´ Βιβλ. Τίτλ. η´ Διατάξ. β´ θεσπίζει νὰ παιδεύεται ὡς φονεὺς ἐκεῖνος, ὁποῦ κάμει τοιοῦτον φάρμακον διὰ νὰ φονεύσῃ, ἢ ὁποῦ ἔχει, ἢ πωλεῖ αὐτό· ὅσοι δὲ ἄνδρες, ἢ γυναῖκες κατασκευάσουν φάρμακα διὰ νὰ τραβίξουν τινὰς εἰς ἔρωτα, νὰ ἐξορίζωνται, καὶ τὰ ὑπάρχοντά των νὰ γίνωνται αὐθεντικά· ὁμοίως οἱ νόμοι προστάζουν ὅτι ὅποιος κάμνει μαντείας μὲ θυσίας, νὰ θανατώνεται μὲ ξῖφος· ὅποιος δὲ παρακαλέσῃ τοὺς μάντεις, ἢ τοὺς πληρώσῃ διὰ νὰ μαντεύσουν, νὰ ἐξορίζεται, καὶ τὰ ὑπάρχοντά του νὰ διαρπάζωνται· ὅποιοι δίδουν φυλακτὰ νὰ ἐξορίζωνται, καὶ τὰ ὑπάρχοντά των νὰ διαρπάζωνται· ὅσοι διὰ βλάβην ἀνθρώπων ἐπικαλοῦνται τοὺς δαίμονας, νὰ τιμωροῦνται κεφαλικῶς· ὅποιος δώσῃ μὲ δόλον φάρμακον ἀντὶ ἰατρικόν, καὶ ἀποθάνη ὁ λαβών, ὼς φονεὺς παιδεύεται ὁμοίως· καὶ ὅποιος δώσῃ φάρμακον μὲ προπέτειαν· δὲν πρέπει νὰ ἐρωτᾷ τινάς τοὺς μάντεις, διότι οἱ μάντεις καὶ μάγοι κεφαλικῶς τιμωροῦνται· ὅρα καὶ εἰς τὸ νομικὸν τοῦ Φωτίου, Τίτλ. θ´ Κεφ. κε´ ὁμοίως καὶ τὸν Βλάσταριν, στοιχείῳ μ´ τὸ δὲ ιη´ Βιβλ. τοῦ νόμου Τίτλ. α´ Διατάξ. λε´ προστάζει νὰ διαφθείρωνται, καὶ νὰ κατακαίωνται ἀπὸ τὸν κατὰ τόπον Κριτήν, ὅλα τὰ μαγικὰ καὶ περίεργα βιβλία, καθὼς εἶναι ἡ Σολομωνική, τῆς Γιαλοῦς τὸ χαρτί, τὰ βροντολόγια, τὰ ἀστραπολόγια, τὰ ἡμερολόγια, τὰ γενεθλιακὰ καὶ ἀστρολογικά· καθὼς εἰς τὴν Ἔφεσον οἱ μάγοι, ἐκεῖνοι, ὁποῦ ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, ἔκαυσαν τὰ μαγικά των βιβλία, τῶν ὁποίων ἡ τιμὴ ἄξιζε πενῆντα χιλιάδες ἀργύρια· «ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ περίεργα πραξάντων, συνενέγκαντες τὰς βίβλους, κατέκαιον ἐνώπιον πάντων· καὶ συνεψήφισαν τὰς τιμὰς αὐτῶν, καὶ εὗρον ἀργυρίου μυριάδας πέντε» (Πράξ. ιθ´ 18)· γράφει δὲ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος, ὅτι ὅταν ἦτο εἴκοσι χρόνων μειράκιον, ἦλθον μερικοὶ στρατιῶται εἰς τὴν πόλιν Ἀντιοχείας, ζητοῦντες τὰ τῶν μάγων βιβλία· ἕνας δὲ μάγος ἔχοντας ἕνα βιβλίον μαγικόν, ἐφοβήθη καὶ τὸ ἔρριψεν εἰς τὸν ποταμόν, ὅθεν ἐπίασαν αὐτὸν οἱ στρατιῶται καὶ τὸν ἔδεσαν, καὶ δέσμιον τὸν ἐγύρισαν εἰς τὴν πόλιν· ὁ δὲ Χρυσόστομος καὶ ἕνας ἄλλος, περιπατοῦντες κοντὰ εἰς τὸν ποταμόν, εὗρον τὸ Βιβλίον, καὶ πέρνωντές το εἰς τὰς χεῖρας, εὐθὺς ὁποῦ εἶδον πῶς εἶχε μαγικά, τὸ ἔρριψαν πάλιν εἰς τὸν ποταμόν, καὶ τὸ ἀφάνισαν. (Λόγ. λη´ εἰς τὰς Πράξ.).
Ἴδετε Χριστιανοὶ φοβερὰς παιδείας καὶ θανάτους, μὲ τὰς ὁποίας παιδεύει τοὺς μάγους καὶ μάγισσας ὁ Θεός; ἴδετε φρικτοὺς ἀφορισμοὺς καὶ ἐπιτίμια, ὁποῦ δίδουσιν ᾑ Οἰκουμενικαῖς Σύνοδαις, ᾑ Τοπικαῖς καὶ οἱ κατὰ μέρος Ἅγιοι, ἐναντίον τῶν γητευτῶν καὶ μάντεων καὶ φαρμακῶν; ἠκούσατε πόσον σκληρὰ παιδεύουσιν ὅλους ἐκείνους, ὁποῦ μεταχειρίζονται τὰ μαγικά, οἱ δίκαιοι νόμοι τῶν Βασιλέων; λοιπὸν φοβηθῆτε τὰς παιδείας ταύτας καὶ τοὺς ἀφορισμοὺς καὶ τὰ ἐπιτίμια, καὶ παύσετε ἀπὸ τὰς μαγείας καὶ μαντείας καὶ γητεύματα καὶ δεσίματα καὶ ἀπὸ κάθε ἄλλο εἶδος μαγικῶν καὶ περιέργων πραγμάτων· μετανοήσατε διὰ τὰς μαντείας καὶ φυλακτάρια καὶ δεσίματα, ὁποῦ ἐμεταχειρίζεσθε ἕως τώρα, μὲ μίαν ἀληθινὴν καὶ συντετριμμένην μετάνοιαν, ἵνα διὰ τῆς μετανοίας ταύτης καὶ ἀποχῆς εὑρῆτε ἀπὸ τὸν Θεὸν ἔλεος, καθὼς καὶ ὁ Βασιλεὺς Μανασσῆς ἐκεῖνος, περὶ οὗ προείπομεν, ὁ πρότερον πολλὰ εἴδη μαγείας ποιήσας καὶ σκλαβωθεὶς εἰς τὴν Βαβυλῶνα, ὕστερον διότι ἐμετανόησεν, εὑρῆκεν ἔλεος ἀπὸ τὸν Θεόν, καὶ λυτρωθεὶς ἀπὸ τὴν φυλακὴν καὶ τὴν σκλαβίαν, ἐπανῆλθεν εἰς τὴν προτέραν δόξαν τῆς Βασιλείας του, καθὼς εἶναι γεγραμμένον· «καὶ προσηύξατο (ὁ Μανασσῆς) πρὸς αὐτόν, (τὸν Θεὸν) καὶ ἐπήκουσεν αὐτοῦ, καὶ ἐπήκουσε τῆς βοῆς αὐτοῦ, καὶ ἐπέστρεψεν αὐτὸν εἰς Ἱερουσαλήμ, ἐπὶ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ (β´ Παρ. κγ´ 13).

Τί πρέπει οἱ Χριστιανοὶ νὰ κάμνουν διὰ νὰ προφυλάττωνται ἀπὸ τὰ μαγικά;

Πλὴν διὰ νὰ προφυλάττεσθε ἀπὸ τὰ μαγικὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἐνέργειαν τῶν δαιμόνων καὶ μάγων, νὰ ἔχετε ὅλοι μικροὶ καὶ μεγάλοι, ἄνδρες τε καὶ γυναῖκες, τίμιον Σταυρόν, εἴτε ξύλινον, εἴτε χάλκινον, εἴτε ἄλλης ὕλης, κρεμασμένον εἰς τὸν λαιμόν σας, καθὼς ἀναγινώσκομεν εἰς τὸν βίον τῶν Ἁγίων πέντε Μαρτύρων, ὅτι καὶ οἱ παλαιοὶ Χριστιανοὶ ὅλοι εἶχον Σταυρὸν εἰς τὸν τράχηλον. Καὶ διὰ τοῦτο ὁ Ἀποστολικὸς ἐκεῖνος Παγκράτιος ὁ Ταυρομενίας Ἐπίσκοπος, εἰς ὅσους ἐβάπτιζε Χριστιανούς, ἔδιδε καὶ ἕνα σταυρὸν κέδρινον· πολλὰ γὰρ ἐφοβεῖτο ὁ διάβολος καὶ οἱ δαίμονες τὸν τύπον τοῦ τιμίου Σταυροῦ, καὶ φεύγουσιν ἀπὸ ἐκεῖ ὅπου τὸν βλέπουσι, καθὼς καὶ αὐτοὶ οἱ ἴδιοι δαίμονες τὸ ὡμολόγησαν· ἐρωτηθέντες γὰρ οὗτοί ποτε ἀπὸ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τὸν Βοστρινόν, τὸν ἔχοντα ἐξουσίαν κατὰ τῶν ἀκαθάρτων πνευμάτων, ποῖα πράγματα τῶν Χριστιανῶν φοβοῦνται περισσότερον, ἀπεκρίθησαν, ὅτι φοβοῦνται τρία τινά· τὸν Σταυρόν, ὁποῦ φοροῦν οἱ Χριστιανοὶ εἰς τὸν τράχηλον, τὸ Ἅγιον Βάπτισμα καὶ τὴν θείαν Κοινωνίαν, ὡς τοῦτο ἀναφέρεται ἐν τοῖς χειρογράφοις Συλλογαῖς, ὁποῦ ἔκαμεν ὁ Ἰωάννης Ἀντιοχείας, διὰ τοῦτο εἶναι προφυλακὴ μεγάλη, καὶ τὸ νὰ κάμνουν οἱ Χριστιανοὶ τὸν Σταυρόν τους, κάθε φορὰν ὁποῦ πίουν νερόν, ἢ ἀρχίσουν νὰ κάμουν κάθε ὑπηρεσίαν καὶ τέχνην, καθὼς τοὺς παραγγέλλει ὁ θεῖος Κύριλλος ὁ Ἱεροσολύμων.
Μέγα δὲ ὅπλον καὶ ἅρμα κατὰ τοῦ διαβόλου εἶναι καὶ τὸ νὰ ἔχουν οἱ Χριστιανοὶ εἰς τὸ ὀσπῆτί τους Ἅγιον Εὐαγγέλιον· ἐπειδὴ λέγει ὁ Χρυσόστομος ὅτι εἰς τὸ ὀσπῆτι ἐκεῖνο ὅπου εἶναι Εὐαγγέλιον, ἐκεῖ δὲν ἐμβαίνει ὁ διάβολος· «εἰ γὰρ ἐν οἰκίᾳ ἔνθα ἂν Εὐαγγέλιον ᾗ κείμενον, οὐ τολμήσει προσελθεῖν ὁ διάβολος· πολλῷ μᾶλλον ψυχῆς, νοήματα τοιαῦτα περιφερούσης, οὐχ ἅψεταί ποτε, οὐδὲ ἐπιβήσεται δαίμων· οὐχ ἁμαρτίας φύσις» (Ὁμιλ. λβ´ εἰς τὸ κατὰ Ἰωάν.)· οἱ δὲ παλαιοὶ Χριστιανοὶ εἶχον καὶ ἀπὸ τὸν λαιμόν τους κρεμασμένα μικρὰ Ἅγια Εὐαγγέλια εἰς προφύλαξίν τους, καὶ μάλιστα αἱ γυναῖκες καὶ τὰ παιδία, ὡς μαρτυρεῖ ὁ αὐτὸς Χρυσόστομος λέγων· «οὐχ ὁρᾷς πῶς αἱ γυναῖκες καὶ τὰ παιδία, τὰ μικρά, ἀντὶ φυλακῆς μεγάλης, Εὐαγγέλια ἐξαρτῶσι τοῦ τραχήλου καὶ πανταχοῦ περιφέρουσιν, ὅπου περ ἂν ἀπίωσιν»; (Ἀνδρ. ιθ´)· πολλοὶ δὲ καὶ τὴν σήμερον περιφέρουσι μαζί των Ἅγια Εὐαγγέλια μικρά. Τὰ δὲ ἀνδρόγυνα διὰ νὰ μὴ φοβοῦνται ἀπὸ τὸ δέσιμον, ὅταν στεφανώνωνται, πρέπει νὰ ἐξομολογοῦνται πρὸ τοῦ γάμου, νὰ νηστεύσουν τρεῖς ἡμέρας καὶ νὰ στεφανώνονται γινομένης λειτουργίας, καὶ οὕτω νὰ μεταλαμβάνουν τὰ θεῖα Μυστήρια· τινὲς δὲ λέγουν, ὅτι εἶναι προφυλακτικὸν τοῦ δεσμοῦ, καὶ τὸ νὰ βαστάξουν ἐπάνω τους γεγραμμένον τὸ τροπαράκι ἐκεῖνο τῆς Πεντηκοστῆς, τὸ λέγον· «λύει τὰ δεσμά, καὶ δροσίζει τὴν φλόγα, ὁ τρισσοφεγγὴς τῆς θεαρχίας τύπος»· καὶ πρὸ πάντων, πρέπει νά ἔχουν τὰ ἀνδρόγυνα, πίστιν στερεὰν καὶ ἀδίστακτον εἰς τὸν Κύριον, ὅστις θέλει διαλύσει τὰς ἐνεργείας τοῦ δαίμονος. Ἐὰν διὰ τὴν ὀλιγοπιστίαν τινῶν Χριστιανῶν, δείχνουν οἱ δαίμονες φαντασίας τινάς, εἰς μερικῶν ἀνθρώπων τάφους ἢ εἰς ὀσπήτια ἢ εἰς ἄλλον τόπον, ἐκεῖ πρέπει νὰ καλῆται ἱερεὺς νὰ ψάλλῃ ἁγιασμὸν καὶ νὰ ῥαντίζεται ὁ τόπος, καὶ διὰ τῆς θείας χάριτος διαλύεται ἡ τῶν δαιμόνων ἐνέργεια· μάλιστα δὲ καὶ ἐξαιρέτως, ὅταν τινὰς Χριστιανὸς ἔχῃ νὰ κτίσῃ ὀσπῆτι, ἢ μύλον, ἢ νὰ κατασκευάσῃ καΐκι, ἂς πέρνῃ τὸν ἱερέα νὰ ψάλλῃ ἁγιασμόν, καὶ νὰ διαβάζῃ τὴν ἐν τῷ εὐχολογίῳ εὐχὴν ἐπὶ θεμελίου οἴκου, καὶ τότε ἂς βάνεται τὸ θεμέλιον τοῦ ὀσπητίου, καὶ ἂς κατασκευάζεται τὸ καΐκι.

Ὅτι αἱ μάγοι ὑστεροῦνται τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν καὶ ῥίπτονται εἰς τὴν κόλασιν.

Ἵνα δὲ μὴ γίνῃ ὁ λόγος οὗτος ἐκτεταμένος, συντέμνω τὰ πολλὰ λόγια εἰς ὀλίγα, καὶ λέγω· Χριστιανοὶ ἀδελφοί, κάμετε ἀποχὴν τῶν δαιμονικῶν καὶ μαγικῶν ἔργων, διότι ὅποιος μεταχειρίζεται φαρμακείας καὶ μαγείας, αὐτός, ὄχι μόνον εἰς τὴν παροῦσαν ζωὴν λαμβάνει τὰς φοβερὰς παιδείας τοῦ Θεοῦ, τοὺς φρικτοὺς ἀφορισμοὺς τῶν Ἁγίων Συνόδων, καὶ τὰς σκληρὰς τιμωρίας τῶν Βασιλικῶν νόμων, ὡς ἀνωτέρω εἴπομεν, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ εἰς τὴν ἄλλην ζωὴ διώκεται ἀπὸ τὰ οὐράνια καὶ αἰώνια ἀγαθά, καὶ μέρος δὲν ἔχει τελείως εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν· ποῖος τὸ βεβαιώνει; ὁ Οὐρανοβάμων Παῦλος λέγων· «φανερὰ δὲ ἐστὶ τὰ ἔργα τῆς σαρκός, ἅτινά ἐστιν, εἰδωλολατρεία, φαρμακεία... ἃ προλέγω ὑμῖν, καθὼς καὶ προεῖπον, ὅτι οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες, Βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι» (Γαλ. ε´ 19)· ἔξω λοιπὸν τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν ἐσεῖς οἱ μάγοι, ἔξω οἱ γητευταί, ἔξω οἱ μάντεις, ἔξω οἱ δένοντες τὰ ἀνδρόγυνα, ἔξω οἱ πιστεύοντες, καὶ καίοντες τοὺς βρικόλακας, ἔξω οἱ ζητοῦντες βοήθειαν ἀπὸ τοὺς μάγους διὰ νὰ κερδίσουν τὴν κρίσιν ὁποῦ ἔχουσιν, ἔξω οἱ κατασκευάζοντες τὰ φυλακτήρια, ἔξω τὰ κακογραΐδια, ἔξω οἱ προσκαλοῦντες εἰς τὰς ἀσθενείας των μάγους, καὶ μάγισσας, καὶ Ἀτσιγκάνας, ἔξω οἱ μεταχειριζόμενοι τὰ μαγικά, ἔξω καὶ οἱ εἰς τοὺς μάγους προστρέχοντες· ἔξω ὅλοι ἔξω, διότι δὲν εἶσθε ἄξιοι νὰ κληρονομήσετε τὰ αἰώνια ἐκεῖνα ἀγαθά· δὲν εἶσθε ἄξιοι νὰ φάγετε ἀπὸ τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, νὰ πίετε ἀπὸ τὸ ὕδωρ τῆς ἀθανασίας, νὰ ἐμβῆτε εἰς ἐκείνην τὴν οὐράνιον Ἱερουσαλήμ, τὴν πόλιν τῶν μακαρίων, καὶ νὰ χαρῆτε αἰώνια· ἔτσι σᾶς φωνάζει, καὶ σᾶς ἀποδιώκει ἀπὸ τὸν Παράδεισον, καὶ ἀπὸ τὴν Βασιλείαν του ὁ ἴδιος Θεὸς διὰ τῆς ἱερᾶς Ἀποκαλύψεως· «μακάριοι οἱ ποιοῦντες τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ, ἵνα ἔσται ἡ ἐξουσία αὐτῶν ἐπὶ τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, καὶ τοῖς πυλῶσιν εἰσέλθωσιν εἰς τὴν πόλιν· ἔξω δὲ οἱ κύνες, καὶ οἱ φαρμακοί» (Ἀποκάλ. κβ´ 14)· ποῦ δὲ σᾶς ἀποδιώκει νὰ ὑπάγετε, διὰ νὰ κατοικῆτε παντοτεινά; ἀλλοίμονον! εἰς τὸν τόπον τῆς κολάσεως, εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, εἰς τὴν λίμνην ἐκείνην τὴν καιομένην, καὶ ἀναβράζουσαν καὶ μεμιγμένην μὲ τὸ θειάφι, ἥτις εἶναι ὁ δεύτερος αἰώνιος θάνατος, καὶ νὰ κολάζεσθε μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἀπίστους, καὶ ἀσεβεῖς, καὶ εἰδωλολάτρας· «ὁ νικῶν κληρονομήσει πάντα, καὶ ἔσομαι αὐτοῦ Θεός, καὶ αὐτὸς ἔσται μοι υἱός, δειλοῖς δὲ καὶ ἀπίστοις... καὶ φαρμακεῦσι, καὶ εἰδωλολάτραις, καὶ πᾶσι τοῖς ψευδέσι, τὸ μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῇ καιομένῃ, πυρὶ καὶ θείῳ, ὃ ἔστι δεύτερος θάνατος» (Ἀποκ. κα´ 7) ὢ ἀπαρηγόρητος συμφορά! ὢ δυστυχία αἰώνιος τῶν ἀθλίων μάγων καὶ μαγισσῶν!

Ὅτι οἱ μάγοι χειρότερα ἔχουν νὰ κολασθοῦν ἀπὸ τοὺς ἀπίστους.

Νὰ εἰπῶ ἀκόμη καὶ μεγαλείτερον; οἱ μάγοι, καὶ μάγισσαις, καὶ πάντες οἱ τοὺς μάγους, καὶ μάγισσας προσκαλοῦντες, δὲν ἔχουν μόνον νὰ λάβουν τὴν αὐτὴν καὶ ὁμοίαν κόλασιν, μὲ τοὺς ἀπίστους καὶ εἰδωλολάτρας, ἀλλὰ ἔχουν νὰ λάβουν μεγαλυτέραν κόλασιν, καὶ βαθύτερα ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας μέλλουν νὰ καταδικάζωνται· διὰ τί; ὅτι οἱ μὲν εἰδωλολάτραι καὶ ἀσεβεῖς, δὲν ἐπίστευσαν εἰς τὸν Χριστόν, οὔτε ἐβαπτίσθησαν εἰς τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλὰ καθὼς ἐξ ἀρχῆς ἐγεννήθησαν εἰς τὴν ἀσέβειαν, ἔτσι καὶ ἀπέθανον. Οἱ δὲ Χριστιανοί, ὄντες ὀρθόδοξοι, καὶ πιστοὶ πρότερον, ὄντες βεβαπτισμένοι καὶ υἱοὶ Θεοῦ κατὰ χάριν, ὄντες θρεμμένοι μὲ τὸ τίμιον σῶμα τοῦ Κυρίου, καὶ ποτισμένοι μὲ τὸ ἴδιον αἷμά του, ὕστερον ἐκαταφρόνησαν, καὶ ἀρνήθησαν, καὶ Πίστιν, καὶ Βάπτισμα, καὶ Μυστήρια, καὶ υἱοθεσίαν Θεοῦ, καὶ Θεόν, καὶ Χριστόν, καὶ ἐπρόστρεξαν εἰς τοὺς δαίμονας, καὶ ἔγειναν μάγοι καὶ ἐκάλεσαν μάγους καὶ μάγισσας· καὶ ὅτι μὲν εἶναι ἀρνηταὶ τῆς πίστεως, καὶ προδόται τῆς εὐσεβείας οἱ μάγοι, καὶ πάντες οἱ εἰς τοὺς μάγους προστρέχοντες, μαρτυρεῖ καὶ ὁ θεῖος Χρυσόστομος, ἐν τοῖς προειρημένοις λόγοις αὐτοῦ. Μαρτυρεῖ καὶ ὁ Νύσσης Θεῖος Γρηγόριος εἰς τὸν γ´ αὐτοῦ κανόνα· ὅτι δὲ πάλιν ἡ ἄρνησις αὕτη τῆς πίστεως, εἶναι χειροτέρα ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρείαν, καὶ τὴν ἀσέβειαν, καὶ ἀκολούθως ἔχει καὶ τὴν κόλασιν, πολλὰ βαρυτέραν τῆς εἰδωλολατρείας, καὶ τοῦτο δῆλον γίνεται· πρῶτον, ἀπὸ τὴν Ἅγίαν Γραφήν· λέγει γὰρ ὁ Σολομών· «κρίσις ἀπότομος ἐν τοῖς ὑπερέχουσι γίνεται» (Σοφ. στ´ 5). Καὶ δεύτερον, ἀπὸ τὸν βίον τοῦ μεγάλου Μακαρίου· οὗτος γὰρ ὁ Ὅσιος, ἀπαντήσας ἐν τῇ ὁδῷ κρανίον νεκρὸν ἑνὸς ἀρχιερέως τῶν Εἰδώλων ἠρώτησεν αὐτό, ἀνίσως καὶ παρακάτω ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρας καὶ ἀπίστους εὑρίσκωνται ἄλλοι κολασμένοι· τὸ δὲ κρανίον ἀπεκρίθη εἰς αὐτόν, πῶς εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ὄντες πιστοὶ Χριστιανοὶ πρότερον, ἠρνήθησαν ὕστερον τὴν πίστιν, καὶ τὴν εὐσέβειαν· «λέγει πάλιν τῷ κρανίῳ ὁ γέρων· ἔστιν ἄλλη χείρων βάσανος; τὸ δὲ ἀπεκρίθη· ἔστι μείζων κόλασις ὑποκάτωθεν ἡμῶν· ἔφη ὁ γέρων· καὶ τίνες εἰσὶν ἐκεῖ; τὸ δὲ εἶπεν ἡμεῖς, ὡς μὴ εἰδότες τὸν Θεόν, κᾂν ὀλίγον ἐλεούμεθα· οἱ δὲ ἐπιγνόντες τὸν Θεόν, καὶ ἀρνησάμενοι αὐτόν, ὑποκάτωθεν ἡμῶν εἰσι, καὶ χεῖρον κολάζονται» (Εὐεργετιν. Ὑποθ. θ´ σελ. 55)· ὢ ἄθλιοι μάγοι λοιπόν! ὢ ταλαίπωραις μάντισσαις! καὶ δὲν ἦτο κάλλιον νὰ μὴ ἠθέλετε γεννηθῆ ὁλότελα εἰς τὸν Κόσμον, πάρεξ ὁποῦ ἐγεννήθητε καὶ ἔπειτα λαμβάνετε μετὰ θάνατον τοιαύτην βαρυτέραν κόλασιν ἀπὸ τοὺς Εἰδωλολάτρας;

Ἐπίλογος: Πῶς ὁ Χριστὸς ἔχει νὰ ἐπαινέσῃ ἐν τῇ κρίσει τοὺς μὴ δεχθέντας τοὺς μάγους.

Κάμνω τέλος καὶ ἐπισφραγίζω τὸν παρόντα λόγον μὲ τὰ λόγια τοῦ θείου Χρυσοστόμου, καὶ τοῦ μεγάλου Βασιλείου καὶ σᾶς λέγω, ὅτι ἐὰν ἐσεῖς Χριστιανοί, ὄχι μόνον δὲν μεταχειρισθῆτε μαγικά, ἀλλ᾿ οὐδὲ ὅλως καλέσετε μάγους καὶ μάγισσας διὰ νὰ σᾶς γητεύσουν, ἢ νὰ σᾶς δώσουν φυλακτάρια εἰς τὰς ἀσθενείας σας, ἢ προστρέξετε εἰς αὐτοὺς διὰ νὰ σᾶς φανερώσουν τινὰ πράγματα, ἢ νὰ σᾶς βοηθήσουν εἰς κἀμμίαν σας ἀνάγκην, ἐὰν λέγω ἀπὸ αὐτὰ φυλαχθῆτε, νὰ εἰξεύρετε πῶς ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς Κρίσεως ἔχει νὰ σᾶς πάρῃ ὁ Χριστὸς τὸν καθ᾿ ἕνα ἀπὸ τὸ χέρι καὶ δείχνωντάς σας ἔμπροσθεν εἰς ὅλον ἐκεῖνο τὸ παγκόσμιον θέατρον Ἀγγέλων, Ἀρχαγγέλων καὶ πάντων τῶν ἀπ᾿ αἰῶνος ἀνθρώπων Ἁγίων, ἔχει νὰ κηρύξῃ ταῦτα, καὶ νὰ εἰπῇ· ἐτοῦτος ὁ ἄνθρωπος, ἀσθενήσας ποτέ, καὶ εἰς καιρὸν ὁποῦ ὅλοι τὸν ἐπαρακινοῦσαν νὰ καλέσῃ μάγους, καὶ μάγισσας νὰ τὸν γητεύσουν καὶ νὰ ὑγιάνῃ ἀπὸ τὴν ἀσθένειαν, αὐτὸς ὅμως διὰ τὸ ὄνομά μου, καὶ διὰ τὸν φόβον τὸν ἰδικόν μου, δὲν ἔστερξε νὰ κάμῃ τοιοῦτον πρᾶγμα, ἀλλὰ ἐπρόκρινε νὰ ἀποθάνῃ καλύτερα, πάρεξ νὰ ἀρνηθῇ τὴν ἰδικήν μου ἀγάπην· ἔτσι τὸ βεβαιοῖ τὸ χρυσοῦν στόμα τοῦ Ἰωάννου· «ἐννόησον πηλίκους ἐκεῖ λήψῃ στεφάνους, ὅταν, τῶν Ἀγγέλων παρόντων, τῶν Ἀρχαγγέλων ἁπάντων, τότε παρελθὼν ὁ Χριστός, καὶ τῆς χειρός σου λαβόμενος, εἰς μέσον περιαγάγῃ τὸ θέατρον ἐκεῖνο, καὶ πάντων ἀκουόντων λέγῃ· οὗτος ὁ ἄνθρωπος πυρεττῷ ποτε ληφθείς, μυρίων αὐτῷ παραινούντων ἀπαλλαγῆναι τῆς νόσου, διά το ὄνομα τὸ ἐμόν, καὶ τὸν φόβον τὸν εἰς ἐμέ, ἵνα ἐν μηδενὶ προσκρούσῃ, διώσατο καὶ ἠτίμωσε τοὺς ὑπισχνουμένους αὐτὸν θεραπεύειν ἐκείνῳ τῷ τρόπῳ (τῷ μαγικῷ δηλαδὴ) καὶ εἵλετο μᾶλλον ἐναποθανεῖν τῷ νοσήματι, ἢ προδοῦναι τὴν εἰς ἐμὲ εὔνοιαν (Λόγ. ε´ κατὰ Ἰουδαίων) .

Πόσην ὕβριν ἔχουν νὰ προξενήσουν εἰς τὸν Χριστὸν ἐν τῇ κρίσει οἱ τοὺς μάγους καλέσαντες.

Ἐὰν ὅμως νικηθῆτε ἀπὸ τὴν ἀσθένειαν, καὶ φιλοζωΐαν, καὶ καταφρονήσετε μὲν τὸν Χριστόν, καὶ τοὺς Ἁγίους αὐτοῦ, καὶ ἀθετήσετε τὴν πίστιν, καὶ τὴν εὐσέβειαν, προστρέξετε δὲ εἰς τοὺς δαίμονας, καὶ μάγους, καὶ μάγισσας, διὰ νὰ σᾶς ἰατρεύσουν, ἢ ἄλλην βοήθειαν νὰ σᾶς κάμουν, νὰ εἰξεύρετε ὅτι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεως, ἔμπροσθεν εἰς ὅλο τὸ πλῆθος τῶν Ἀγγέλων καὶ τῶν ἀνθρώπων, ἔχετε νὰ γενῆτε καύχημα μὲν εἰς τὸν διάβολον, ὀνειδισμὸς δὲ καὶ ὕβρις εἰς τὸν Χριστόν· διότι ὁ διάβολος τότε ἔχει νὰ καυχηθῇ ἐναντίον τοῦ Κυρίου, καὶ νὰ εἰπῇ· ἰδοὺ οὗτοι οἱ Χριστιανοὶ διὰ παραμικρὰν ἀσθένειαν, ὁποῦ τοὺς ἠκολούθησε, καὶ διὰ ὀλίγην ἀνάγκην ὁποῦ ἔλαβον, ἀθέτησαν μὲν ἐσένα, καὶ τὴν ἰδικήν σου πίστιν, καὶ ἀγάπην, ὅστις τοὺς ἔπλασες, καὶ τοὺς ἀνέπλασες καὶ ὑπὲρ αὐτῶν ὑπέμεινας θάνατον, ἐπρόστρεξαν δέ, καὶ κατέφυγον εἰς ἐμένα, καὶ εἰς τὴν ἰδικήν μου βοήθειαν, ὁποῦ οὔτε τοὺς ἔπλασα, οὔτε θάνατον διὰ λόγου τους ἔλαβον, καὶ ἐπροτίμησαν περισσότερον τὴν ἰδικήν μου ἀγάπην, ἀπὸ τὴν ἰδικήν σου· ἔτσι τὸ βεβαιοῖ ὁ Οὐρανοφάντωρ Βασίλειος· «ὁ νῦν ἀπατῶν ἡμᾶς, καὶ διὰ τῶν κοσμικῶν δελεαμάτων λήθην ἐμποιεῖν ἡμῖν τοῦ εὐεργέτου μηχανῇ πάσῃ σπουδάζων, ἐπ᾿ ὀλέθρῳ τῶν ψυχῶν ἡμῶν ἐναλλόμενος ἡμῖν καὶ ἐπεμβαίνων, εἰς ὀνειδισμὸν τότε προσοίσει τῷ Κυρίῳ τὴν ἡμετέραν καταφρόνησιν, καὶ ἐγκαυχήσεται τῇ ἀπειθείᾳ καὶ ἀποστασίᾳ ἡμῶν, ὥστε, οὔτε κτίσας ἡμᾶς, οὔτε ἀποθανὼν ὑπὲρ ἡμῶν, ὅμως ἔσχεν ἡμᾶς ἀκολουθοῦντας αὐτῷ ἐν τῇ ἀπειθείᾳ καὶ ἀμελείᾳ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ». (Ὅρα κατὰ πλάτ. β´) ὢ συμφοράν! ἢ δυστυχίαν, ὁποῦ θέλετε νὰ πάθετε ἀδελφοί! διότι αὐτὸ τὸ ὄνειδος, καὶ αὐτὸ τὸ καύχημα, ὁποῦ ἔχει νὰ κάμῃ τότε ὁ Διάβολος κατὰ τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ διὰ λόγου σας, εἶναι βαρύτερον εἰς ἐσᾶς ἀπὸ τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον, ἀπὸ τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον, ἀπὸ τὸν βρυγμὸν τῶν ὀδόντων· εἶναι βαρύτερον εἰς ἐσᾶς, ἀπὸ ὅλους τοὺς ταρτάρους, ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀκοιμήτους σκώληκας, καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς ἀφεγγεῖς, καὶ φοβεροὺς τόπους τοῦ Ἅδου. Μὲ ἕνα λόγον, εἶναι βαρύτερον ἀπὸ ὅλας ὅλας ὁμοῦ τὰς κολάσεις, ὁποῦ ἔχουν αἰωνίως νὰ σᾶς κολάζουν· ἔτσι ἀκολούθως τὸ λέγει ὁ αὐτὸς μέγας Βασίλειος· «τοῦτο τὸ ὄνειδος τὸ κατὰ τοῦ Κυρίου, καὶ τοῦτο τὸ καύχημα τοῦ ἐχθροῦ, βαρύτερον ἐμοὶ τῶν ἐν τῇ γεέννῃ κολάσεων φαίνεται· τῷ ἐχθρῷ τοῦ Χριστοῦ, ὕλην γενέσθαι καυχήματος, καὶ ἀφορμὴν ἐπάρσεως, κατ᾿ αὐτοῦ τοῦ ὑπὲρ ἡμῶν ἀποθανόντος, καὶ ἐγερθέντος» (Αὐτόθι) τὸ ὁποῖον διὰ νὰ μὴ πάθετε ἀδελφοί, φυλαχθῆτε, φυλαχθῆτε, σᾶς λέγω καὶ τρίτον, φυλαχθῆτε, δι᾿ ἀγάπην Θεοῦ, καὶ διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς σας, ἀπὸ τὸ νὰ μεταχειρίζεσθε κᾀνένα εἶδος μαγείας, ἢ νὰ προστρέχετε εἰς μάγους, καὶ μάγισσας, ἀλλ᾿ εἰς ὅλας σας τὰς περιστάσεις καὶ ἀνάγκας προστρέχετε εἰς τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ, εἰς τὴν προστασίαν τῆς Θεοτόκου, καὶ εἰς τὰς πρεσβείας τῶν Ἁγίων, ἵνα καὶ τῶν ἀσθενειῶν, καὶ τῶν ἀναγκῶν σας ἐλευθερωθῆτε, καὶ τῆς αἰωνίου κολάσεως λυτρωθῆτε, καὶ τῆς οὐρανίου βασιλείας ἀξιωθῆτε· ἧς γένοιτο ἀξιωθῆναι πάντας ἡμᾶς, χάριτι τοῦ Χριστοῦ.

ΑΜΗΝ.