Πρότυπα Ζωής

Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΥ Η γεμάτη από αγωνία κοσμική νοοτροπία της εποχής μας, κατάντησε ένα πηγάδι μηδενισμού. Μέσα στο πηγάδι αυτό του μηδενισμού γίνονται άκαρπες ευτυχώς προσπάθειες να πληγεί η άχραντη και πολύτιμη φυσιογνωμία του Μοναχισμού, που είναι αληθινός πολιτισμός πνεύματος. Γι' αυτό, δεν θα ήταν άσκοπες μερικές σκέψεις γύρω στην αξία της μοναχικής πολιτείας και στο τι προσφέρει σήμερα σε όλους μας η ουράνια αυτή βιοτή. Μια τεράστια αλλαγή αισθάνεται κάθε φιλέρευνος και ευαίσθητος άνθρωπος που θα επισκεφτεί ένα μοναστήρι, μέσα στο οποίο απλοί και απέριττοι μοναχοί εκπροσωπούν γνήσια τη θεία ιδιότητά τους. Η αλλαγή αυτή δεν ξεκινάει μόνο από το ντύσιμο των υπάρξεων που κινούνται γύρω του και από τη διάταξη των κτιρίων. Αλλά η αλλαγή αυτή παρουσιάζεται ως μια ζωή πιο έντονη, με ρυθμό όμως αργό. Κι ενώ οι κοσμικοί ζουν την ένταση της ζωής μέσα σε γοργό ρυθμό, οι μοναχοί ζουν την ένταση της ζωής τους, εμβαθύνοντας όμως στα βιώματά τους και γεμίζοντάς τα με την περιπάθεια και το βάρος της καρδιάς τους. Μια ματιά στη σύγχρονη πραγματικότητα θα μας πείσει τετραγωνικά γι' αυτό. Οι ανέσεις της ζωής μας επλήθυναν. Τα μέσα πολλαπλασιάστηκαν. Όμως ο άνθρωπος ζει διαρκώς την ανησυχία και το άγχος. Και τούτο, γιατί δεν εκφράζει γεννήματα ειρήνης. Γιατί δεν δημιουργεί ατμόσφαιρα αληθινής χαράς. Και έχει πάρει η γαλήνη διαζύγιο μαζί του, γιατί ζει συνέχεια ταραγμένος. Ταραγμένος, γιατί βιάζεται να κατακτήσει, να φτιάξει, να αποκτήσει δικά του, σαν να είχε από κάποιο την κατηγορηματική υπόσχεση πως αιώνια θα απολαμβάνει τα αγαθά του εδώ στη γη. Και ξεχνάει των εαυτό του, τον εσωτερικό άνθρωπο, που δεν χρειάζεται εγκεφαλικά σχεδιασμένη ζωή, αλλά ζωή αυθόρμητη και άμεση. Οι Μοναχοί αντίθετα, ζουν έντονα τη ζωή τους, αλλά με ρυθμό αργό. Αισθάνονται κόπο, χύνουν ιδρώτα, παλεύουν και αγωνίζονται, αλλά ωσάν να κοινωνούν από το ρυθμό της αιωνιότητας, όπου χρόνος πια δεν υπάρχει, δεν βιάζονται. Γιατί δεν ξεχνάνε πως κουβαλάνε τον εαυτό τους μαζί τους. Και παρόλα τους τα πάθη δεν χάνουν την εσωτερική τους ισορροπία. Αφού δηλαδή έχουν μαζί τους τον εαυτό τους, ένα ακατέργαστο όγκο ψυχής για την οποία "Χριστός απέθανε", το πιο πολύ αξίζει από τα γύρω τους υλικά πράγματα ώστε να τα κυνηγήσουν; Η ζωή γι' αυτούς αλλάζει προς το καλλίτερο, μόνο όταν ο εσωτερικός κόσμος αλλάζει και όχι όταν τα εξωτερικά πράγματα, οι σχέσεις και οι καταστάσεις αλλάζουν. Έτσι, καταγίνονται νηφάλια και ακούραστα σ' αυτό το υψηλό έργο. Γίνονται λεπτολόγοι ψιλοδουλευτές της μικρής αρετής, γιατί πιστεύουν πως ο δρόμος αυτός δεν κερδίζεται με τους παρασσάγγες, αλλά με το υποδεκάμετρο. Το πνεύμα για τους Μοναχούς είναι το παν. Και στην ανύστακτη ακόμα εργασία τους με υλικές ενασχολήσεις, απλά και αβίαστα δίνουν τον τόνο της μεταφυσικής σπουδής στον ανθρώπινο ιδρώτα, για να τους αποκαλυφθεί τότε το ανθρώπινό τους έργο σαν αντικαταβολή στο καταθλιπτικό βάρος του προπατορικού αμαρτήματος. Έτσι, γυρεύουν τον Θεό και αναπνέουν μόνο γι' Αυτόν. Τον λατρεύουν σταυρωμένοι. Και ο φανερωμένος με σάρκα Υιός Του γίνεται γι' αυτούς ο έρωτας ο ανίκητος!... Και τότε η θάλασσα των θλίψεων και η στενωπός που οδηγεί στη ζωή, γίνεται συγχρόνως πόνος και χαρά τους, ή "χαρμολύπη", όπως την ονομάζουν οι μεγάλοι Όσιοι Πατέρες της εκκλησίας μας. Γι' αυτό και παρουσιάζουν αυτή τη συγκρατημένη λάμψη στα πρόσωπά τους που υποβάλλει, και τη χλωμή χαρά, που ανεβάζει και διδάσκει και οικοδομεί όλους, όσοι οδηγούν τα βήματά τους στις Μονές. Με αυτή λοιπόν τη σωτήρια αντίθεσή τους από μας τους πολλούς οι μοναχοί, εξυφαίνουν το ωραίο πρότυπο, για να βρίσκει ο ταραγμένος άνθρωπος τη χαμένη του χαρά και την ισορροπία μέσα στις αντίθετες δυνάμεις της καθημερινής βιοπάλης. Εμείς οι Πιεριείς, πρέπει να νοιώθουμε υπερήφανοι, γιατί στον τόπο μας έχουν φυτρώσει τέτοια μοναστικά άνθη, που μας φυγαδεύουν την ποικίλη αγωνία της ζωής και μας συνειδητοποιούν τον αγώνα μας, και μας δείχνουν ανοιχτό ορίζοντα μέσα στη μυωπία που μας δημιουργεί ο ψευδοπολιτισμός. Τους οφείλουμε, όπως και σε όλους τους Μοναχούς της οικουμένης, ευγνωμοσύνη. Γιατί γίνονται οι ανανεωτές των ιδανικών μας, που σήμερα τρεμοσβήνουν. Και τα βιώματα που ετοιμάζονται στον αργαλειό της προσευχής και της καρτερίας τους, βιώματα με αιώνιο κύρος, κλασσικότητα και χάρη ασύγκριτη, μας χαρίζουν την ολόφλογη νοσταλγία της μόνιμης πατρίδας μας, του ουρανού. Τους χρεωστούμε θερμότατες ευχαριστίες και άπειρο σεβασμό!

 

Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους,

Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΥ