Να βάζουμε ερωτηματικά στους λογισμούς υπόνοιας

- Γέροντα, τί βοηθάει να διώχνω τους λογισμούς υπόνοιας;

- Όλα είναι  πάντα  έτσι,  όπως  τά  βλέπεις;  Να  βάζης  πάντα  ενα  ερωτηματικό  σέ  κάθε λογισμό  σου,  μιά πού όλα  τά  βλέπεις συνήθως αριστερά, καθώς επίσης  και άπό κανέναν καλό  λογισμό  γιά  τους  άλλους,  γιά  νά  μην  άμαρτάνης  με  τις  κρίσεις  σου.  Αν  βάζης  δύο ερωτηματικά, είναι πιο καλά. Αν βάζης τρία, είναι ακόμη καλύτερα. Έτσι κι εσύ ειρηνεύεις και ωφελείσαι,  άλλα  και  τον  άλλον  ωφελείς.  Αλλιώς,  μέ  τον  αριστερό  λογισμό  νευριάζεις, ταράζεσαι  και  στενοχωριέσαι,  οπότε  βλάπτεσαι  πνευματικά.  Όταν άντιμετωπίζης  ό,τι βλέπεις  μέ  καλούς  λογισμούς,  μετά  άπό  λίγο  καιρό  θά  δής  ότι  όλα  ήταν  πράγματι  έτσι, όπως  τά  είδες  μέ  καλούς  λογισμούς.  Θά  σοϋ  πώ  ενα  περιστατικό,  γιά  νά  δής  τί  κάνει  ό αριστερός  λογισμός.  Μιά  μέρα  ήρθε  στο  Καλύβι  ένας  μοναχός  και  μοΰ  λέει:  ¨Ό  Γέρο-Χαράλαμπος είναι μάγος. έκανε μαγικά³. ¨Τί λές, μωρέ χαμένε; Δεν ντρέπεσαι;³, του λέω.

¨Ναι, μου λέει,  τόν  είδα  μια  νύχτα  με  φεγγάρι  πού έκανε  "μ,  μ,  μμμ..."  και  έχυνε  μέ  μια νταμιτζάνα  κάτι  μέσα  στα  κλαδιά³.  Πάω  μια  μέρα  και  βρίσκω  τόν  Γέρο-Χαράλαμπο.  ¨Τί γίνεται, Γέρο-Χαράλαμπε; τοϋ λέω. Πώς τα περνάς; Τί κάνεις; Κάποιος σέ είδε πού ερριχνες εκεί μέσα στα βάτα κάτι μέ μια νταμιτζάνα και έκανες "μ, μ, μμμ..."³. ¨Ήταν κάτι κρίνα μέσα στά  ρουμάνια,  μοϋ  λέει,  και  πήγα  νά  τά  ποτίσω. Έλεγα  "Χαίρε,  Νύμφη  ανύμφευτε!"-και ερριχνα  λίγο  νερό  στο  ένα  κρίνο.  "Χαίρε,  Νύμφη  άνύμφευτε!"  και  ερριχνα  λίγο  νερό  στο άλλο...  Γέμιζα  πάλι  την  νταμιτζάνα,  ξαναέρριχνα³. 

Βλέπεις;  Και  ό  άλλος  τόν  πέρασε  γιά μάγο![…]

- Γέροντα, ή υπόνοια, ή καχυποψία, πόση ζημιά μπορεί νά κάνη στην ψυχή;

- Ανάλογα μέ τήν υπόνοια είναι και ή ζημιά. Ή καχυποψία φέρνει καχεξία.

- Πώς θεραπεύεται;

- Μέ καλούς λογισμούς.

- Γέροντα, άν δη ό άνθρωπος ότι πέφτει έξω μιά φορά, αυτό δέν τον βοηθάει;

- Άν πέση μιά φορά εξω, τέλος πάντων άν πέση όμως δυό φορές, θά σακατευθη. Θέλει προσοχή,  γιατί  και  ένα τοις  χιλίοις  νά  μήν  είναι  τά  πράγματα  έτσι όπως τά  σκεφθήκαμε, κολαζόμαστε.

Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Γ’, Πνευματικός αγώνας