Ο δεκάλογος, ο νόμος και η χάρη

Όταν ο Θεός απεφάσισε να δώσει τον νόμο του, κάλεσε τον Μωϋσή και του είπε: «Θα πας στους Ισραηλίτες και θα τους πεις. Είδατε τι έκανα για σας. Σας έφερα μέχρι εδώ σαν να πετούσατε πάνω σε φτερά αετών. Και τώρα εάν θέλετε να σας δώσω τον νόμο».
Βλέπουμε εδώ ότι ρωτάει ο θεός τον άνθρωπο αν θέλει. Γι’ αυτό και τον ονόμασε Διαθήκη, τον έθεσε δηλαδή στην διάθεση του λαού, αν τον θέλει.
Συνεχίζει ο Θεός, αν θέλουν να τηρήσουν τον νόμο, τότε θα γίνετε για μένα ένα έθνος όπου όλοι οι πολίτες του θα είναι ιερείς «είσεσταί μοι βασίλειον ιεράτευμα».
Διότι θα έχουν την ιερότητα που πηγάζει από τον νόμου μου. «Θα γίνετε ένα έθνος άγιο γιατί θα μετέχετε μέσα από την τήρηση των εντολών στην αγιότητα τη δική μου, στον τρόπο ζωής τον δικό μου, θα γίνετε λαός περιούσιος. Δηλαδή θα γίνετε περιουσία δική μου, μία περιουσία που όπως ο καθένας περιποιείται την περιουσία του, εδώ ιδιαίτερα σαν περιουσία του Θεού θα τον φροντίζω ιδιαίτερα».
Γι’ αυτό και ο απόστολος Πέτρος όταν μεταφέρει τα λόγια αυτά στο νέο Ισραήλ, στην Εκκλησία, ενώ αυτούσια μεταφέρει τα άλλα, «έθνος άγιον, βασίλειον ιεράτευμα» προσθέτει «λαός εις περιποίησιν».
Λαός που ιδιαίτερα περιποιείται ο Θεός.
Ο Μωϋσής μετέφερε τα λόγια αυτά του Θεού στον λαό και όλοι με μία φωνή είπαν
– Όλα όσα μας πει ο Θεός και θα τ’ ακούσουμε και θα τα πράξουμε -.
Ο Μωϋσής έδωσε οδηγίες να ετοιμασθούν, να νηστέψουν δύο ημέρες, να καθαριστούν και του τους χάραξε μία γραμμή κοντά στο όρος πέρα από την οποία δεν θα έπρεπε να περάσουν. Ήταν βαθιά χαράματα της τρίτης ημέρας, όταν ξαφνικά σύννεφα, καπνοί και τεράστιες φλόγες έζωσαν το γιγάντιο βουνό.
Ταυτόχρονα βροντές ,αστραπές και ήχοι που έβγαιναν από μυριάδες σάλπιγγες τράνταζαν όλον αυτόν τον τόπο. Έτσι φανέρωναν με κατηγορηματικό τρόπο ότι ο Θεός ήταν εκεί παρών.
Μέσα από αυτή τη φοβερή λαίλαπα ξεχώρισε η φωνή του Θεού που έδινε τον Δεκάλογο νόμο.
Θα προσπαθήσουμε να πλησιάσουμε κάθε εντολή όσο μπορούμε. Λέει ο Θεός στην αρχή. «Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου, ο εξαγαγών σε εκ γης Αιγύπτου εξ οίκου δουλείας». Εδώ βλέπουμε ότι ο θεός συστήνει τον εαυτό του, δεν είναι κάποιος άγνωστος είναι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο και δείχνει τις ενέργειες της αγάπης του που έκανε για όλο το λαό.
Έτσι στην πρώτη εντολή ο Θεός συστήνει τον εαυτό του σαν μία ενέργεια αγάπης προς τον λαό.
Στην δεύτερη εντολή λέει να μην κάνει είδωλο «Μη κάμης εις εαυτόν είδωλον». Δηλαδή, εσύ θα πρέπει ν’ ανταποκριθείς σ’ αυτήν την αγάπη και να μείνεις σταθερός σ’ αυτήν την επικοινωνία.
Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι δεν έχουμε είδωλα και όμως ενώ έχουμε γίνει Χριστιανοί με το βάπτισμα έχουμε το είδωλό μας. Ποιος αγαπάει τόσο τον Θεό όσο να μην έχει τίποτε άλλο μέσα του ν’ αγαπάει.
Αν έχει μέσα στην καρδιά του είτε πλούτη, είτε δόξα, είτε αποβλέπει σ’ άλλα πράγματα και τον Θεό τον έχει σε δεύτερη μοίρα, αυτός έχει μέσα του κάποια είδωλα
Τρίτη εντολή : «Μη λάβης το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω». Δεν είναι μόνο οι όρκοι, είναι και κάποιες φράσεις που είναι αφελείς, αλλά που έχουν κάποια ευθύνη όταν λέμε «μα το Θεό, μα την αλήθεια». Αλήθεια είναι ο Θεός. Και παίρνουμε το όνομα του Θεού στο στόμα μας για μάταια πράγματα.
Ή να λέει κάποιος αστεία για τον Θεό και τον νόμο του και να συμμετέχουμε και εμείς και να γελάμε.
Και αυτό είναι ένδειξη ότι δεν έχουμε την οφειλόμενη αγάπη και σεβασμό στον Θεό.
Η τέταρτη εντολή, αναφέρεται στην ανάπαυση «Ενθυμού την ημέραν του σαββάτου, για να την αγιάζεις». Έξι ημέρας εργάζου, και κάνε όλα τα έργα σου και την εβδόμη ν’ αναπαύεσαι και να την αφιερώνεις στον Θεό. Γιατί σ’ αυτές τις έξι ημέρες ο Θεός έκανε όλη την δημιουργία και την εβδόμη ανεπαύθη».
Εδώ καλείται ο άνθρωπος να μετέχει στις ενέργειες του Θεού. Τις έξι ημέρες να εργάζεται και την εβδόμη να μιμείται τον Θεό που ανεπαύθη.
Ποια όμως είναι η ανάπαυση του Θεού;
Να πούμε ότι ο Θεός κουράστηκε και ξεκουράζεται, αυτό είναι ανθρώπινο. Ο Θεός έχει άλλο τρόπο αναπαύσεως, όπως λένε οι πατέρες. Ο Θεός δεν έπαυσε ποτέ ν’ αγαθοποιεί. Αν πάψει κάποτε ν’ αγαθοποιεί και να ενεργεί, θα πάψει να είναι Θεός, το οποίο δεν επιτρέπεται ούτε και να το πούμε. Στην γη επικρατούσε ένα χάος, σκοτάδι, νερά κ.λπ. Έκανε φως, χωρίζει τα νερά, έκανε τη ζωή πάνω στην γη, έβαλε τάξη, έβαλε ρυθμούς ζωής στο σύμπαν, και όταν όλα αυτά τα τακτοποίησε, αναπαύθηκε. Όπως όταν στο σπίτι μας επικρατεί αταξία, δεν μπορούμε ν’ αναπαυθούμε αν δεν βάλουμε τάξη. Η ανάπαυση όμως του Θεού, είναι συνεχής ενέργεια. Δεν παύει ποτέ ο Θεός να φροντίζει να διατηρηθεί αυτή η τάξη. Γιατί αν και μία στιγμή μόνο πάψει ο Θεός το βλέμμα του από το σύμπαν, όλα θα διαλυθούν.
«Αποστρέψαντός δε σου το πρόσωπον τα πάντα ταραχθήσονται». Όλα θα ταραχθούν.
Έτσι και εμείς από τις 168 ώρες της εβδομάδας, καλούμαστε μερικές από αυτές να τις αφιερώσουμε στον Θεό και πηγαίνοντας στην Εκκλησία και κάνοντας αγαθά έργα.
Γινόμαστε έτσι μέτοχοι της θεϊκής σοφίας, δηλαδή παίρνουμε τον τρόπο ζωής του σοφού Θεού.
Να βάλουμε εσωτερική τάξη στην ζωή μας, να λειτουργούμε κατά το θέλημα του Θεού και τότε θα έχουμε την ανάπαυση. Η Ημέρα της αναπαύσεως συνεχίζεται μέχρι την Β΄ Παρους΄9ια, οπότε έρχεται η εσχάτη ημέρα.
Λέγεται εσχάτη ημέρα διότι τότε σταματάει η φθορά και ο χρόνος. Μπαίνουμε στην περιοχή της αιωνιότητας, που αιώνιος είναι μόνο ο Θεός, και μετέχουν σ’ αυτήν την αιωνιότητα όσοι ακολούθησαν αυτόν τον τρόπο ζωής, που υποβάλλει μέσω των εντολών του ο Θεός.
Οι πατέρες την ονομάζουν ογδόη ημέρα, δηλαδή το τέλος του φθαρτού κόσμου και αρχίζει η ημέρα της αιωνιότητας.
Η επόμενη εντολή αναφέρεται στους ανθρώπους και στον Θεό «τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου». Ο μεγάλος πατέρας μας είναι ο Θεός. Και όπως τα παιδιά πρέπει να υπακούουν στους γονείς έτσι και όλοι οι άνθρωποι πρέπει να υπακούουν στον μεγάλο πατέρα. Και να μάθουν και οι γονείς τον νόμο του Θεού, όπως τον παρέδωσε σε όλα τα παιδιά του.
Το ν’ ακούνε τα παιδιά τους γονείς δεν είναι υποτιμητικό, ούτε το να υπακούει η γυναίκα στον άνδρα όπως λέει ο απόστολος Παύλος «υποτάσσεσθε τοις ιδίοις ανδράσι εν παντί». Διότι είναι μία λειτουργία ζωής όπως ο Υιός και Λόγος του Θεού υπάκουσε όταν ήρθε στη γη μέχρι θανάτου. Γινόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» λέει ο απόστολος Παύλος.
Βέβαια για να υπακούει η γυναίκα στον άνδρα σημαίνει ότι και ο άνδρας πρέπει να είναι νους Χριστού.
Όπως ο Χριστός είναι η κεφαλή της Εκκλησίας, έτσι και ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας. Όμως εκείνος που υπομένει, εκείνος κερδίζει σύμφωνα με τον νόμο του Θεού. Και ο Χριστός υπέμεινε μέχρι θανάτου. Γι’ αυτό και οι μοναχοί έχουν σαν μεγάλη αρετή την υπακοή στον γέροντα. Ας τους φαίνονται παράλογα αυτά που λέει ο γέροντας, ώσπου να φθάσουν σ’ ένα στάδιο πρέπει να κάνουν υπακοή. Και εμείς πάντοτε πρέπει να υπακούμε στον πνευματικό πατέρα, και να μην βασιζόμαστε στον εαυτό μας.
Οι επόμενες εντολές αναφέρονται καθαρά στις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους. Η βάση όλων των εντολών είναι η αγάπη. Ο άνθρωπος που αγαπάει ούτε σκοτώνει, ούτε κλέβει, ούτε ψευδομαρτυρεί, ούτε επιθυμεί τ’ αγαθά του πλησίον του.
Λέει ο απόστολος Παύλος «μην ψεύδεσθε εις αλλήλους ότι εσμέν αλλήλων μέλη». Μην λέτε ψέματα ο ένας στον άλλο γιατί είμαστε όλοι μέλη του ενός και του αυτού σώματος. Του σώματος του Χριστού και της Εκκλησίας.
Αυτό σημαίνει ότι είναι σαν να δίνει ψεύτικες πληροφορίες το μάτι στα πόδια, ότι ο δρόμος είναι ίσιος και ομαλός, ενώ υπάρχει μπροστά μας γκρεμός.
Αυτό το σώμα θα διαλυθεί αν έχει ψεύτικες πληροφορίες. Υπάρχει μία αλληλεξάρτηση μεταξύ των ανθρώπων. Όλα αυτά μας τα είπε ο Θεός για να βρισκόμαστε στην περιοχή της δικής του ζωής. Από την ανυπαρξία, μας έφερε στην ύπαρξη. Πριν όλοι είμαστε ένα μηδέ.
Και μας απηύθυνε ένα ερώτημα, όπως έκανε και στον πρώτο άνθρωπο. – Μέχρι εδώ σ’ έφερα εγώ. Σου αρέσει αυτό που είσαι; Θέλεις να εξασφαλίσεις αιώνια την ύπαρξή σου; Τώρα είσαι ντυμένος την φθορά. Αν σ’ αρέσει βάλε και συ το χέρι σου και βάδισε σύμφωνα με αυτά που σου λέω εγώ. Έλα κοντά μου, κοντά μου υπάρχει ζωή. Αν δεν σ’ αρέσει ξαναγυρίζεις από εκεί που ξεκίνησες, στην ανυπαρξία, στον θάνατο. –
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αφανισθεί ο άνθρωπος, αλλά γίνεται ένα υποκατάστατο υπάρξεως. Όταν φθάσει κάποιος πολύ χαμηλά, λέμε άστον αυτόν είναι χαμένος, αλλά δεν σημαίνει ότι εξαφανίσθηκε. Βλέπουμε ότι υπάρχουν βαθμοί υπάρξεως όπως είχε παρατηρήσει και ο Πλάτωνας, ανάλογα στο πόσο μετέχει κανείς στην ύπαρξη του αγαθού, στην ύπαρξη του καλού κοντά στον Θεό.
Γι’ αυτό και ο Θεός είπε στον Μωϋσή, αν ο άνθρωπος κάνει όλα αυτά, εκεί είναι η περιοχή της ζωής του, εκεί θα ζήσει. «Και ιδού έδωκα προ υμών την ευλογία και την κατάρα, την ζωή και τον θάνατο». Διάλεξε εσύ την ζωή για να ζήσεις εσύ και τα παιδιά σου, οι απόγονοί σου.
Για να ζήσουμε ζωή κοντά στον Θεό προϋποθέτει να υπακούμε στον νόμο του Θεού, για να υπάρχουμε όχι σ’ αυτή τη βιολογική ζωή της φθοράς και της πτώσεως, αλλά να εξασφαλίσουμε ζωή αφθαρσίας, όπως είπε ο απόστολος Παύλος «για να καταπωθή το θνητό από την ζωή» να το καταπιεί το θνητό η ζωή, όχι ο θάνατος να καταπιεί την ζωή. Όπως έκανε ο Χριστός «κατεπώθη ο θάνατος εις νίκος». Έγινε ο Χριστός νίκη και κατάπιε τον θάνατο.
Αν π.χ. καταργήσουμε τον νόμο της βαρύτητας, καταργείται η ζωή γιατί δεν θα υπάρχει ούτε αέρας ούτε νερό που είναι απαραίτητα για την ζωή.
Αν καταργήσουμε τον νόμο του Θεού, καταργείται και η ζωή. Όλοι γνωρίζουμε ότι η γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο σε 365 μέρες. Αυτό το κάνει δισεκατομμύρια χρόνια χωρίς να ξεφύγει στο ελάχιστο.
Αν υποτεθεί ότι η γη είχε ελευθερία και έλεγε, βαρέθηκα το ίδιο ταξίδι δισεκατομμύρια χρόνια, θα πάω και λίγο πιο πέρα. Αν έφευγε έστω και στο ελάχιστο κάθε χρόνο, λίγο – λίγο θα πάγωνε και αν πήγαινε λίγο πιο κοντά στον ήλιο θα καιγόταν.
Όποιος θελήσει να καταργήσει έναν νόμο της φύσεως, καταργεί το ίδιο τον εαυτό του.
Έτσι όποιος καταργεί τον νόμο του Θεού, υποτιμά και καταργεί τον εαυτό του. Είναι η υποτίμηση της φύσεως, των προδιαγραφών βάσει των οποίων έπλασε ο Θεός τον άνθρωπο να ζήσει κοντά στον Θεό για να γίνει άφθαρτος και αθάνατος.
Όμως ο νόμος της φύσεως δεν είναι γραμμένος πουθενά. Τον διαπίστωσαν οι άνθρωποι ζωντανά στην εφαρμογή και ύστερα τον έγραψαν.
Ενώ ο νόμος του Θεού δόθηκε στο Σινά, ακούσθηκε η φωνή του Θεού, κανείς όμως δεν εφάρμοσε απόλυτα τον νόμο. Εκείνος που τον εφήρμοσε, αργότερα ήταν ο ίδιος που έδωσε τον νόμο, ο Θεάνθρωπος Χριστός.
Γιατί ο λόγος του Θεού που ακούσθηκε πάνω στο Σινά, ο λόγος του Θεού που έπλασε τα σύμπαντα, ο λόγος που μίλησαν οι προφήτες, είναι ο ίδιος Λόγος που έγινε άνθρωπος. Ο Χριστός έγινε ο έμψυχος νόμος. Ο νόμος που διαπιστώνουμε ζωντανά την εφαρμογή του πως πρέπει να ζήσει ο άνθρωπος, πως έζησε ο Θεός όταν έγινε άνθρωπος.
Και την βραδιά του Μυστικού Δείπνου τους είπε: - Σας έδωσα υπόδειγμα, όπως έκανα εγώ να κάνετε και εσείς -. Ήθελε να δείξει ζωντανά την εφαρμογή του νόμου.
Ο νόμος της Π. Διαθήκης, λέει ο Παύλος, εν σχέσει με τον Χριστό ήταν η σκιά του. Ήταν όλα αυτά σκιά των μελλόντων που θα έρχονταν.
Το σώμα που έριχνε την σκιά ήταν του Χριστού.
Ο Χριστός έγινε ο ζωντανός νόμος. Και ο απόστολος Παύλος λέει «τέλος γαρ νόμου Χριστός εις δικαιοσύνη παντί τω πιστεύονται». Η τελείωση του νόμου γράφτηκε από τον Χριστό, δεν είναι πλέον μία σκιά αλλά ζωντανός νόμος. Η δικαίωση εδώ του ανθρώπου δεν εξαρτάται πια απόλυτα από το να σωθεί από την τήρηση του νόμου, αλλά από την χάρι του Θεού.
Δεν σημαίνει ότι περιφρονεί ο άνθρωπος τον νόμο, αλλά είναι αδύνατον να τηρήσει απόλυτα όλον τον νόμο. Αν ο Θεός εφαρμόσει την ανθρώπινη δικαιοσύνη στα ανθρώπινα μέτρα, δεν θα σωθεί κανείς.
Ο ίδιος ο Κύριος είπε: - Σε ένα να πέσει κανείς γίνεται σε όλα ένοχος -. Όμως δεν πρέπει ν’ απελπιζόμαστε γιατί έχουμε την χάρι του Θεού. Και αυτή η χάρι δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η μετοχή στις θεϊκές ενέργειες. Έχουμε την ουσία και την ενέργεια.
Ουσία είναι αυτό που είναι ο Θεός, από εδώ προέρχεται και η λέξη παρουσία. Είμαστε παρόντες.
Ο ων είναι ο Θεός, όπως απεκάλυψε στον Μωϋσή στην Π. Διαθήκη. Η οντότητά του, μας είναι τελείως άγνωστη.
Είναι γνωστές κάποιες από τις ενέργειές του, όπως η δημιουργική του ενέργεια, η ενέργεια που έκανε για την σωτηρία μας και οι ενέργειες βάσει των οποίων εμφανίζεται στους αγίους. Είναι ενέργειες χαρισματικές προφητείας, θεραπείας ασθενειών ή ενέργειες που μπαίνουν οι άγιοι στην περιοχή του ακτίστου φωτός.
Η αιμορροούσα βρισκόταν ανάμεσα στο πλήθος που συνέθλιβε τον Κύριο. Έλεγε, αν μπορέσω και τον πλησιάσω και ν’ αγγίξω την άκρη του ιματίου του θα σωθώ. Και κατάφερε και έπιασε το κράσπεδο του ιματίου του και σταμάτησε αμέσως η ρήση του αίματος.
Ο Χριστός είπε: - Κάποιος με άγγιξε -. Οι μαθητές του είπαν: - Κύριε, ο κόσμος σε συνθλίβει και συ λες ότι κάποιος σε άγγιξε. Όχι, λέει ο Κύριο, «εγώ γαρ έγνων δύναμιν εξελθούσαν απ’ εμού». Κατάλαβε ο Κύριος ότι βγήκε ενέργεια από πάνω του.
Έτσι αυτήν την ενέργεια και δύναμη παίρνουν και αυτοί που πάνε κοντά στον Χριστό, μέσα από τις εντολές. «Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος εστί ο αγαπών με». Και εκείνος που με αγαπά θ’ αγαπηθεί από τον πατέρα μου και εγώ θα τον αγαπήσω και θα εμφανίσω τον εαυτό μου σ’ αυτόν. Την εμφάνισή του την κρύβει ο Χριστός μέσα στις εντολές. Όποιος με σύνεση, ταπείνωση, τηρεί συνεχώς τις εντολές, σ’ εκείνον εμφανίζεται η χάρι και η δύναμη και η ενέργεια του Θεού.
Η χάρι διακρίνεται σε τρία στάδια. Όταν παίρνει ο άνθρωπος αρχικά την χάρι, τότε ο Θεός δεν του φανερώνει την πραγματική του κατάσταση.
Του δίνει κάποιες δυνάμεις παραπάνω και σε κάποιους αγίους δίνει χάρι περισσότερη να προχωρούν στην πνευματική ζωή και καμιά φορά εμφανίζει τον εαυτό του.
Αυτός λένε οι Πατέρες είναι ο άδικος μαμωνάς, δηλαδή, άδικα πήρε την χάρι, δεν την πήρε με τον δικό του κόπο. Γι’ αυτό την παίρνει αυτήν την χάρι για να καταλάβει ο άνθρωπος ότι είναι πολύ αδύναμος και να ταπεινωθεί. Και αν μέσα του δεν έχει πνεύμα ταπεινώσεως, δεν ξαναέρχεται η χάρι που είχε στην αρχή όταν γνώρισε που ήμουν και που πρέπει να ζήσω.
Φεύγει η χάρις και αυτός ο άνθρωπος που δεν πήρε ξανά για δεύτερη φορά την χάρι, αυτός ο άνθρωπος έχει ακρωτηριασμένη πείρα της πνευματικής ζωής.
Όταν ο άγιος Σιλουανός, νεαρός πήγε στο ΄Αγιο Όρος εξομολογήθηκε και έγινε υποτακτικός στον γέροντά του.
Νόμισε ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω αγώνας, τότε άρχισαν να του εμφανίζονται δαίμονες.
Προσπαθούσε να καταλάβει τι φταίει και δεν μπορούσε ολόκληρες νύχτες και ημέρες βασανιζόταν και έλεγε ότι δεν θα μπορούσα να υπομείνω ούτε μια μέρα αν δεν ήταν ο Θεός μαζί μου σ’ αυτόν τον αγώνα.
Ο Θεός επέτρεψε αυτόν τον αγώνα. Κάποια μέρα έφθασε σε έσχατη απόγνωση και είπε «Θεόν εκδυσωπείσαι αδύνατον». Είναι αδύνατον κανείς να κάνει τον Θεό να τον λυπηθεί. Όταν έφθασε σ’ αυτήν την απόγνωση κατελήφθη από τέτοια συναισθήματα, που όπως ο ίδιος λέει, ένοιωσε ότι είναι ένα ζώον, ένοιωθε ότι ζούσε αλλά η ψυχή του ήταν τελείως έρημη. Και τότε πήγε στην Εκκλησία του Προφήτη Ηλία που ήταν κοντά στον Νείλο και εκεί είπε την προσευχή «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό». Και του εμφανίσθηκε στην θέση της εικόνας στην ωραία Πύλη, ο Χριστός ζωντανός.
Ένοιωσε τέτοιο συναίσθημα μέσα του, που όπως λέει ο ίδιος δεν θα μπορούσε ν’ αντέξει αν έμενε λίγο δευτερόλεπτο ακόμη αυτή η όραση . Γι’ αυτό όταν κάποτε τον ρώτησε ο Θεός: - Θέλεις να σου δώσω περισσότερη χάρι; Αυτός απάντησε: - Κύριε, εσύ ξέρεις ότι αν μου δώσεις περισσότερη χάρι, θα πεθάνω.
Έφυγε η όραση αυτή και ανηρπάγη έως, που δεν ήξερε κι’ αυτός και δεν ήξερε αργότερα να προσδιορίσει, όπως και ο απόστολος Παύλος, αν ήταν με το σώμα ή εκτός του σώματος και άκουσε άρρητα ρήματα.
Η χάρις όμως λίγο – λίγο πάλι άρχισε να τον εγκαταλείπει. Έπρεπε ξανά να αγωνισθεί, άρχισαν να του εμφανίζονται δαίμονες. Όταν πήγαινε να γονατίσει για να προσευχηθεί του έλεγαν ότι, είσαι άγιος.
Άλλη φορά του έλεγαν δεν θα σωθείς, και να σωθείς δεν θα σωθούν οι δικοί σου, οπότε ποια χαρά θα έχεις.
Όταν τους ρώτησε γιατί την μια φορά μου λέτε ότι είμαι άγιος και την άλλη ότι δεν θα σωθώ, αυτού του απάντησαν: - Εμείς δεν λέμε ποτέ την αλήθεια.
Κάποια στιγμή που γονάτισε μπροστά στην εικόνα για να προσευχηθεί, στάθηκε μπροστά του ο δαίμονας. Και φώναξε: - Κύριε, με βλέπεις ότι θέλω να προσευχηθώ, και οι δαίμονες δεν μ’ αφήνουν.
Και του είπε ο Θεός: - Οι υπερήφανοι αυτά παθαίνουν.
Τότε ο Σιλουανός κατάλαβε ότι δεν είχε την ταπείνωση που έπρεπε να έχει και ρώτησε. – Πες μου τι πρέπει να κάνω για να ταπεινωθεί η ψυχή μου; - Να πετά την ψυχή σου στον Άδη αλλά να μην απελπίζεσαι, να λες ότι είσαι άξιος των βασάνων του Άδη, αλλά να ελπίζεις στην χάρι του Θεού.
Αυτήν την οδό την ακολούθησαν μεγάλοι Πατέρες, όπως ο μέγας Ποιμήν και ο μέγας Αντώνιος.
Έλεγε ο μέγας Ποιμήν στους μοναχούς: - Πιστέψτε με αδελφοί, στον τόπο που βρίσκεται ο σατανάς, στον Άδη δηλαδή, εκεί και εγώ ρίπτομαι. Θεωρούσε τον εαυτό τον άγιο του Άδη, αλλά αυτός ο ΄Αδης της μετάνοιας και της ταπεινώσεως δεν είναι μία απελπιστική κατάσταση ή μία κατάσταση παθολογική όπως συμβαίνει με τους ψυχασθενείς, αλλά μέσα του έχει ένα ρεύμα ζωής της θείας χάριτος που φέρνει τον άνθρωπο κοντά στον Θεό και τότε πια όταν ταπεινωθεί ο άνθρωπος μένει η χάρι του Θεού μόνιμα μέσα του.
Τότε γίνεται φορέας της θείας χάριτος και ενέργειας, είναι το τρίτο στάδιο. Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται στα προηγούμενα στάδια και ιδίως στο πρώτο, κινδυνεύει όχι μόνο από κλονισμό αλλά και από πτώση.
Όπως π.χ. ο απόστολος Πέτρος ο οποίος στο όρος Θαβώρ είδε τον Χριστό με το άκτιστο φως, την πλήρη δόξα ανθρώπους που τους είχαν πεθαμένους να είναι ζωντανοί. Και όμως λίγο καιρό αργότερα κατά την δίκη του Χριστού έπεσε στο σημείο ν’ αρνηθεί τον Χριστό.
Ο ίδιος μετά από χρόνια στην επιστολή του, αναφέρει το γεγονός της Μεταμορφώσεως, απόδειξη της θείας χάριτος. Λέει: - Δεν θα πάψω να διεγείρω την μνήμη σας ότι δεν πιστέψαμε σε σοφισμένους μύθους όπως είναι οι μύθοι των ειδώλων «αλλ’ επόπται της εκείνου μεγαλειότητος γενηθέντες». Είδαμε με τα μάτια μας την μεγαλειότητα Εκείνου. Και ακούσαμε την φωνή «εξ ουρανού ενεχθείσαν. Ούτος εστί ο Υιός μου ο αγαπητός, αυτού ακούετε». Υπακοή στον Χριστό σημαίνει, υπακοή στον Πατέρα. Αλλά και υπακοή στους πνευματικούς πατέρες, σημαίνει υπακοή στον Θεό. Το να θέτουμε σε κρίση τα λόγια του πνευματικού αν τύχει να είναι αγράμματος, η χάρις του Θεού επισκιάζει και μας βοηθάει. Και αν καμιά φορά μας δώσει λανθασμένη πληροφορία, όταν έχουμε πίστη ο Θεός τον φωτίζει και θα φωτίσει και μας να γίνει αυτό που πρέπει. Με την χάρι λειτουργεί μέσα στον άνθρωπο η ζωή του Θεού και όχι μόνο στο πνεύμα, αλλά και στο σώμα. Το πρώτο στάδιο της χάριτος είναι όταν ο άνθρωπος αγωνίζεται με την αμαρτία.
Το δεύτερο είναι όταν κόψει πια τα πάθη και ταπεινωθεί. Το τρίτο στάδιο είναι όταν φθάσει να παίρνει αισθητά πια την χάρι, αλλά και το σώμα αγιάζεται όπως βλέπουμε στα λείψανα των αγίων, πολλά από τα οποία μένουν άφθαρτα και κάνουν ενεργήματα θεϊκά. Πίστη μπορεί να έχουμε, αλλά αν δεν πλησιάσουμε τους αγίους, την ζωή τους και τα σκηνώματά τους πολλές φορές, δεν μπορούμε να πάρουμε την θεϊκή χάρι από μόνοι μας. Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ όταν ένοιωσε την στέρηση της χάριτος του Θεού, τότε έφυγε στην έρημο και κάθισε πάνω σ’ ένα βράχο 1000 μέρες και 1000 νύχτες και φώναζε «Ο Θεός, ελέησόν με τον αμαρτωλό».
Κατόπιν έφθασε σε υψηλά σημεία αγιότητας και κοινωνούσε κάθε μέρα. Τις ημέρες που δεν κοινωνούσε ένοιωθε ότι τα μέλη του ήταν νεκρά, δεν κυκλοφορούσε η ζωή μέσα του. Και ο άγιος Συμεών ο νέος θεολόγος αισθανόταν ότι επάνω του φορούσε το ένδυμα του Χριστού. Έλεγε: - Όποιος δεν αισθάνεται το ένδυμα που φορέσαμε στο βάπτισμα είναι νεκρός ή γυμνός.
Πόσοι από εμάς αισθανόμαστε ότι φοράμε το ένδυμα του Χριστού, ότι πήραμε θεϊκό όνομα, ότι πολιτογραφηθήκαμε στα ουράνια.
Έτσι λοιπόν όταν κανείς φθάσει σ’ αυτήν την περιοχή, είναι μέσα στον Θεό και απαρχή γι’ αυτό είναι η πίστη στην χάρι και ενέργεια του Θεού.
Είπε ο Χριστός: - Εάν δεν πιστέψετε ότι εγώ είμαι εκείνος που έστειλε ο Θεός, θα περάνετε με τις αμαρτίες σας. Δηλαδή θα πεθάνετε φέρνοντας επάνω σας την φθορά και τον θάνατο και όχι την αθανασία.
Γι’ αυτό ας δοξολογούμε τον Θεό που μας έδωσε τις εντολές και οι εντολές αυτές όπως λέει ο Σοφρώνιος Ζαχάρωφ είναι η αντανάκλαση της ζωής του Θεού στον κόσμο ή είναι η προβολή της ζωής του Θεού στον κόσμο. Οι εντολές προβάλουν, μας δείχνουν μπροστά μας τον τρόπο της ζωής του Θεού στον κόσμο. Αυτόν τον τρόπο να τον ακολουθήσουμε όσο μπορούμε, βαδίζοντας πάνω στα αχνάρια των αγίων και προ πάντων του Χριστού.
Και τότε θα νοιώσουμε και εμείς την χάρι του Θεού να μας πλησιάζει και ν’ αγιάζει όλες τις ενέργειές μας. Γράφει: κ. Ν. Πουρναράς