Γ. Παΐσιος: Ή εμπιστοσύνη στον λογισμό

Ή εμπιστοσύνη στον λογισμό

- Γέροντα, όταν θυμώνω, γίνομαι σαν χείμαρρος. δεν μπορώ να συγκρατηθώ.

- Γιατί να μην μπορείς να συγκρατηθείς;

- Γιατί πιστεύω στον λογισμό μου.

- Έ, τότε έχεις δικό σου πιστεύω, δικό σου σύμβολο πίστεως!... Ό εγωισμός φταίει. Να μη δικαιολογείς τον λογισμό σου. Έναν μπανταλό16 λογισμό, μόνη σου να τον πετάς, να μην τον δέχεσαι.

- Και πώς θα καταλάβω ότι ένας λογισμός είναι μπανταλός;

- Έ,  αν δεν καταλαβαίνεις, να τον λες στην Γερόντισσα και, τακ, να τον πετάς, κάνοντας υπακοή σε ότι σου πει. Το να εμπιστεύεται ένας πνευματικός άνθρωπος στον λογισμό του είναι αρχή πλάνης. Σκοτίζεται το μυαλό του από την υπερηφάνεια και μπορεί να πλανηθεί. Καλύτερα να τρελαθεί, γιατί τότε θα έχει ελαφρυντικά.

- Δεν χωράει βοήθεια, Γέροντα, από τους άλλους;

- Για  να βοηθηθεί, στην κατάσταση πού βρίσκεται,  πρέπει  και  ο  ίδιος  να βοηθήσει. Να καταλάβει  ότι το  να  πιστεύει  στον  λογισμό  πού  του  λέει  λ.χ.  πώς  είναι  ο  καλύτερος  από όλους,  ότι είναι  άγιος  κ.λπ.,  αυτό  είναι πλάνη.  Ούτε  με  το πυροβόλο δεν  φεύγει  αυτός  ο λογισμός, αν ο ίδιος τον κρατά. Πρέπει να ταπεινωθεί, για να φύγει. Μερικές φορές μου ζητούν να προσευχηθώ για τέτοιες περιπτώσεις. Τί προσευχή να κάνω; Αφού εκείνος έχει μέσα του το φιτίλι τού διαβόλου, πάλι θα τιναχθεί. Σαν να κρατά κάποιος στα χέρια του φιτίλια από φουρνέλα και ζητάει νά τόν βοηθήσης, γιά νά μην ανατιναχθεί.

- Γέροντα, έχω γίνει στρυφνή.

- Ποιος το λέει; Ό λογισμός σου; Εγώ σε παρακολουθώ από το Άγιον Όρος. Έχω τον νου μου.  Δεν  έγινες στρυφνή.  Αν όμως πιστέψεις στον  λογισμό  σου,  τότε  θα σου στρίψει. Μην πιστεύεις στον λογισμό σου, ούτε αν σου λέει ότι είσαι χάλια ούτε αν σου λέει ότι είσαι αγία.

Ή εμπιστοσύνη στον λογισμό δημιουργεί ψυχολογικά προβλήματα

- Γέροντα, όταν κάποιος έχει τον λογισμό ότι όλοι ασχολούνται μ' αυτόν κ.λπ., πώς θα τον διώξει;

- Αυτό  είναι  του  πειρασμού  πού  πάει  να  τον  αρρωστήσει.  Να  αδιαφορήσει,  να  μην πιστεύει καθόλου σ' αυτόν  τον λογισμό. Ένας λ.χ. πού έχει καχυποψία, αν δη έναν γνωστό του να μιλάει σιγά σε έναν άλλον, σκέφτεται: ¨για μένα λέει. δεν το περίμενα απ' αυτόν!, ενώ

εκείνοι για άλλο θέμα συζητούν. Και αν δεν προσέξει, εξελίσσεται σιγά-σιγά και πού φθάνει! Νομίζει  ότι τον  παρακολουθούν,  ότι τον  καταδιώκουν.  Ακόμη  και  αν  έχει  συγκεκριμένα στοιχεία ότι οι άλλοι ασχολούνται μ' αυτόν, να ξέρη ότι και αυτά ό ίδιος ο εχθρός τα έχει

ταιριάξει έτσι, για να τον πείσει. Και πώς τα συνδυάζει ό διάβολος!

Γνωρίζω  έναν  νέο  πού,  ενώ  είναι  εξυπνότατος,  πιστεύει  στον  λογισμό  του  πού  του λέει  ότι  δεν  είναι  ισορροπημένος.  Με  το  να  δέχεται  τους  λογισμούς  πού  του  φέρνει  το ταγκαλάκι, τού έχουν δημιουργηθεί ένα σωρό κόμπλεξ. Έκανε απόπειρα αυτοκτονίας, έχει

λειώσει  τους  γονείς  του.  Ό  Θεός  τού  έδωσε  δυνάμεις  και  χαρίσματα,  άλλα  όλα  του  τα αχρηστεύει ό εχθρός, και έτσι βασανίζεται και αυτός και οι άλλοι. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί  τους  δέχονται  αυτούς  τους  ταγκαλακίστικους  λογισμούς  και  κάνουν  την  ζωή  τους βασανισμένη, τα βάζουν και με τον Θεό, πού τόσο πολύ μας ευεργετεί και μας αγαπάει. Όσα και εάν πεις σε έναν τέτοιον άνθρωπο, δεν ωφελεί. Εάν δεν πάψη να πιστεύει τους λογισμούς πού του φέρνει ό εχθρός, μόνον πού θα κουράζεσαι.

- Γέροντα, ό ευαίσθητος είναι ψυχικά αδύνατος, είναι άρρωστος;

- Όχι,  το  φιλότιμο  και  ή  ευαισθησία  είναι  φυσικά  χαρίσματα,  άλλα  κατορθώνει δυστυχώς ό διάβολος να τα εκμεταλλεύεται. Έναν ευαίσθητο άνθρωπο τον κάνει συχνά να μεγαλοποιεί τα πράγματα, για να μην μπορεί να σηκώσει κάποια δυσκολία ή να την σηκώνει για  λίγο  και  μετά  να  κάμπτεται,  να  απογοητεύεται,  να  ταλαιπωρείται,  και  τελικά  να

σακατεύεται. Αν αξιοποίηση την κληρονομική ευαισθησία, θα γίνει ουράνια. Αν αφήσει να την  εκμεταλλευτή  ό  διάβολος,  θα  πάει  χαμένη.  Γιατί,  αν  δεν  αξιοποιεί  ό  άνθρωπος  τα χαρίσματα  του,  τα  εκμεταλλεύεται  ό  διάβολος.  Έτσι  πετάει  τα  δώρα  του  Θεού.  Αντί  να

ευγνωμονεί τον  Θεό,  τα  παίρνει όλα ανάποδα. Ό ευαίσθητος,  όταν  πιστεύει στον  λογισμό του,  μπορεί  να  κατάληξη  ακόμη  και  στο  ψυχιατρείο,  ενώ  ό  αδιάφορος  με  το  ¨δεν βαριέσαι δεν πάει βέβαια καλά, άλλα τουλάχιστον δεν καταλήγει και στο ψυχιατρείο. Γι' αυτό το ταγκαλάκι κυνηγάει τους ευαίσθητους ανθρώπους. Άλλοι πάλι βάζουν έναν λογισμό, ή μάλλον το ταγκαλάκι τους φέρνει έναν λογισμό, ότι έχουν κληρονομική  επιβάρυνση,  και προσπαθεί να  τους  πείσει  να  πιστέψουν ότι κάτι έχουν. Τους φοβίζει, για να τους ζαλίσει και να τους αχρηστέψει στα καλά καθούμενα. Άλλα και κάτι κληρονομικό αν υπάρχει, μπροστά στην Χάρη του Θεού τίποτε δεν μπορεί να σταθεί. Θυμάστε  τον  Άγιο  Κυπριανό πού  από  μάγος  έγινε  Ιεράρχης  της  Εκκλησίας  και  Μάρτυς Χριστού;  Ό  Μωυσής  πάλι  ό  Αιθίοπας από  ληστής  έγινε  πιο  ευαίσθητος από  πολλούς μεγάλους Πατέρες. Σε τί κατάσταση έφθασε! Όταν πήγε να τον δη ό Άγιος Μακάριος, τον ρώτησε: ¨Τί να κάνω; με ενοχλεί ό κόσμος και δεν μπορώ να βρω ησυχία. Και εκείνος του είπε: ¨Μωυσή, Μωυσή, είσαι πολύ ευαίσθητος Να πάς στην Πετραία Αραβία, γιατί δεν μπορείς εσύ  να  δίωξης  τον  κόσμο!.  Πέρασε  στην  ευαισθησία  και  τον  Μέγα  Αρσένιο  πού  ήταν  από αρχοντική οικογένεια, μορφωμένος, καλλιεργημένος άνθρωπος, ενώ εκείνος ήταν ένας ληστής. Να, βλέπεις ή Χάρις τού Θεού τί κάνει! Άλλα είχε πολλή ταπείνωση.

Οι ιδιοτροπίες ξεκινούν από τον λογισμό

- Γέροντα, αυτός πού σιχαίνεται, γιατί το παθαίνει;

- Πες μου, εσύ τί σιχαίνεσαι;

- Όλα τα σιχαίνομαι.

-Τότε όλα σ' εσένα θα έρχονται! Και τα σκουλήκια στα φρούτα ή στα όσπρια και καμιά τρίχα στο ψωμί κ.λπ.

- Έτσι γίνεται, Γέροντα!

- Δόξα Σοι ο Θεός! Βλέπεις πόσο σε βοηθάει ο Θεός για να το ξεπεράσεις;

- Από τον λογισμό δεν ξεκινάει, Γέροντα, αυτό; ΑΣ πούμε ότι βρήκε ή αδελφή μια τρίχα.

Ας την βγάλει στην άκρη.

- Αυτό είναι ευλογία! Δώσ' την σ' εμένα, να την πάρω εγώ ευλογία!... Αχ! Θυμάμαι, μια φορά στο Σινά πηγαίναμε κάπου με έναν μοναχό και του έδωσα δύο ροδάκινα. Τον βλέπω, δεν τα τρώει. Ήθελε να πάει να τα πλύνει, για να τα φάει, και τα κρατούσε στα χέρια, μην τα βάλει στην τσέπη και κολλήσουν μικρόβια και από την τσέπη! Ό αδελφός του πού είχε οκτώ παιδιά μού έλεγε: ¨Περισσότερο σαπούνι ξοδεύει αυτός, για να πλύνει τα χέρια του, παρά ή γυναίκα μου με τα οκτώ παιδιά πού πλένει!. Και να δείτε τί έπαθε! Εκεί στο Σινά έδιναν σε κάθε  καλόγερο  και  έναν Βεδουίνο,  για  να  τον  εξυπηρετεί,  να  του  πηγαίνει  το  φαγητό  κ.λπ.  Ό

Βεδουίνος πού έδωσαν  σ'  αυτόν  ήταν  ό  πιο βρώμικος απ' όλους. Κατάμαυρος! Μύριζαν τα ρούχα  του,  μύριζε  ολόκληρος.  Μια  εβδομάδα  έπρεπε  να  τον  βάλεις  στο  μουσκιό,  για  να καθαρίσει! Τα χέρια του ήταν..., μην τα ρωτάς! Έπρεπε να τα ξύσης με την σπάτουλα! Εν τω μεταξύ, όταν έπιανε το τσανάκι, για να του πάει το φαγητό, έβαζε τα δύο του δάχτυλα μέσα. ¨Φύγε, φύγε..., του φώναζε εκείνος, μόλις τον έβλεπε. Τελικά αυτός ό μοναχός ούτε δύο εβδομάδες δεν κάθισε στο Σινά. έφυγε.

Θυμάμαι, και στο Κοινόβιο είχαμε έναν μοναχό πού ως λαϊκός ήταν νωματάρχης. Τον είχαν  βάλει  διαβαστή,  γιατί  ήταν  μορφωμένος.  Τόσα  χρόνια  ήταν  στο  μοναστήρι  και σιχαινόταν. Που να αγγίξει πόμολο! Με το πόδι άνοιγε την πόρτα ή σκουντούσε το μάνταλο με τον αγκώνα  και  μετά  καθάριζε  με  οινόπνευμα  το  μανίκι  πού  το  ακούμπησε!  Ακόμη  και  την πόρτα  της  εκκλησίας  με  το  πόδι  την  άνοιγε.  Και  επέτρεψε  ό  Θεός,  όταν γέρασε,  να σκουληκιάσουν  τα  πόδια  του,  ιδίως  το  ένα με  το  όποιο  άνοιγε  τις  πόρτες.  'Ήμουν παρανοσοκόμος, όταν ήρθε για πρώτη φορά στο νοσοκομείο της Μονής με δεμένο το πόδι. Μου είπε ό νοσοκόμος να το λύσω και εκείνος πήγε να φέρει κάτι γάζες. Όταν το άνοιξα, τί να  δω!  Πω,  πω,  ήταν  γεμάτο  σκουλήκια!  ¨Πήγαινε  στην  θάλασσα,  του  λέω,  πλύν'  το,  να φύγουν τα σκουλήκια, και έλα να κάνουμε αλλαγή. Πού είχε φθάσει! Τί τιμωρία! Εγώ τα έχασα.  Μου  λέει  ό  νοσοκόμος:  ¨Κατάλαβες  από  τί  είναι  αυτό;.  ¨Κατάλαβα,  του  λέω,

επειδή ανοίγει την πόρτα με το πόδι!.

- Και σ' αυτήν την κατάσταση, Γέροντα, συνέχιζε να ανοίγει την πόρτα με το πόδι;

- Ναι, με το πόδι! Και είχε γεράσει καλόγερος!

- Δεν το κατάλαβε;

- Δεν ξέρω. Μετά πήγα στην Μονή Στομίου στην Κόνιτσα. Τί θάνατο είχε ποιος ξέρει! Και έβλεπες, εκεί στο Κοινόβιο μερικοί νέοι μοναχοί πήγαιναν και έτρωγαν από το περίσσευμα πού  άφηναν  στα  πιάτα  τους  τα  γεροντάκια,  για  να  πάρουν  ευλογία!  Μάζευαν  τα  περισσεύματα των κλασμάτων. Ή άλλοι ασπάζονταν το πόμολο, γιατί το ακούμπησαν οι Πατέρες, και αυτός, όταν προσκυνούσε τις εικόνες, μόλις πού ακουμπούσε το μουστάκι του στην εικόνα. Και το μουστάκι τί θα τραβούσε μετά με το οινόπνευμα!

- Όταν, Γέροντα, κάτι τέτοιο γίνεται σε ιερά πράγματα, δεν είναι ανευλάβεια;

- Μα από' κει ξεκινάει κανείς και φθάνει πιο πέρα. Έφθασε  στο  σημείο  να  μην  προσκυνά, γιατί  φοβόταν  μήπως  εκείνος  πού  προσκύνησε  πριν  από  αυτόν  την  εικόνα  είχε  καμιά αρρώστια!

- Δηλαδή, για να μη σιχαίνεται κανείς, δεν πρέπει να δίνη σημασία;

-Τις σαβούρες πού τρώνε οι άνθρωποι δεν τις βλέπουν! Άμα κάνη κανείς τον σταυρό του, είτε φοβία έχει  είτε νοσοφοβία, βοηθάει μετά  ό  Χριστός.  Εκεί  στο  Καλύβι  πόσοι περνάνε πού έχουν διάφορες αρρώστιες!  Και μερικοί  απλοί  κάνουν  τον σταυρό τους,  οι  καημένοι, παίρνουν  το  κύπελλο  πού  έχω εκεί  και  πίνουν  νερό.  Οι  άλλοι  πού  φοβούνται  δεν  το αγγίζουν. Ήρθε πριν από λίγες μέρες κάποιος πού είχε πολύ μεγάλη θέση σε κάποια υπηρεσία. Τόσο φοβάται ό καημένος τα μικρόβια, πού έχει ασπρίσει τα χέρια του, για να τα καθαρίζει με  το  οινόπνευμα.  Ακόμη  και  το  αυτοκίνητο  του  το  τρίβει  με  οινόπνευμα!  Τον  λυπήθηκα! Ξέρεις τί είναι να έχει τέτοια θέση και να κινείται έτσι; Του έδωσα λουκούμι, και δεν το πήρε, επειδή το έπιασα. Άλλα και στο κουτί να ήταν, πάλι δεν θα το έπαιρνε, γιατί θα σκεφτόταν ότι και στο κουτί θα το έβαλε κάποιος άλλος με τα χέρια του. Παίρνω το λουκούμι, το τρίβω στα παπούτσια  του  και  το  τρώω.  Τού  έκανα  κάμποσα  τέτοια  και  τρόμαξα  να  τον  κάνω  να ελευθερωθεί λίγο από αυτό. Να, και σήμερα ήρθε εδώ μια κοπέλα πού είχε νοσοφοβία. Και όταν μπήκε μέσα δεν πήρε ευχή, γιατί φοβόταν μην κόλληση μικρόβια, και όταν έφυγε, έπειτα από τόσα πού της είπα, για να την βοηθήσω, πάλι δεν πήρε ευχή. ¨Δεν σου φιλώ το χέρι, μου λέει, γιατί φοβάμαι μην κολλήσω μικρόβια! Τί να πεις; Κάνουν έτσι μαύρη την ζωή τους.

Οι κατά φαντασίαν ασθενείς.

Μεγαλύτερη αρρώστια είναι το να πιστέψει ό άνθρωπος στον λογισμό του ότι έχει κάποια αρρώστια.  Ό  λογισμός  αυτός  τού  δημιουργεί  άγχος,  τον  κάνει  να  στενοχωριέται,  να  μην  έχει όρεξη για φαγητό, να μην μπορεί να κοιμηθεί, να παίρνει φάρμακα, και τελικά αρρωσταίνει, ενώ

ήταν καλά. Να είναι άρρωστος κανείς και να κάνη θεραπεία, αυτό το καταλαβαίνω. άλλα να είναι υγιής και να νομίζει ότι είναι άρρωστος και να αρρωσταίνει στα καλά καθούμενα, αυτό είναι... Ένας λ.χ., ενώ έχει και σωματική και πνευματική δύναμη, δεν μπορεί να κάνη τίποτε, γιατί έχει πιστέψει στον λογισμό πού του λέει ότι δεν είναι καλά, με αποτέλεσμα να σβήνει σωματικά και πνευματικά. Δεν είναι ότι λέει ψέματα. Αν ό άνθρωπος πιστέψει ότι κάτι έχει, πανικοβάλλεται, τσακίζεται, και δεν έχει μετά κουράγιο να κάνη τίποτε. Έτσι αχρηστεύεται χωρίς λόγο. Έρχονται μερικοί στο Καλύβι πού είναι τελείως τσακισμένοι. ¨Μου λέει ό λογισμός ότι έχω έιτζ, λένε και το πιστεύουν. Τους ρωτάω: ¨Μήπως συνέβη εκείνο, εκείνο;. ¨Όχι, μου λένε. ¨Τότε άδικα στενοχωριέσαι. Πήγαινε να κάνης μια εξέταση, για να σου φύγει ό λογισμός.  ¨Και  αν  γίνει  ή  εξέταση  και  βρουν  ότι έχω;,  λένε  μερικοί  και  δεν  μ'  ακούν  και βασανίζονται. Ενώ αυτοί πού ακούν, κάνουν εξέταση, βλέπουν ότι δεν έχουν τίποτε και, να

δείτε,  το  πρόσωπο  τους  αλλάζει,  το  κουράγιο  επανέρχεται.  Οι  άλλοι  από  την  στενοχώρια ξαπλώνουν στο κρεβάτι και ούτε να φάνε δεν θέλουν. Εντάξει, έχεις έιτζ. Για τον Θεό δεν υπάρχει δύσκολο πρόβλημα.  Αν  ζήσης  πιο  πνευματικά,  εξομολογείσαι,  κοινωνάς κ.λπ.,  θα βοηθηθείς.

- Πώς ξεκινάει, Γέροντα, και νομίζει κάποιος ότι είναι άρρωστος;

- Σιγά-σιγά καλλιεργεί αυτόν τον λογισμό. Πολλές φορές μπορεί να υπάρχει κάποια αιτία, άλλα να  μην  είναι  κάτι  σοβαρό.  Βγάζει  μετά  και  ό  λογισμός  κάτι  ακόμη  και  το  μεγαλοποιεί.  Όταν ήμουν  στην Μονή  Στομίου,  ήταν  ένας  οικογενειάρχης  στην  Κόνιτσα  πού  νόμιζε  ότι είχε φυματίωση.  Δεν  άφηνε  ούτε  την  γυναίκα  του  να πάει κοντά  του. ¨Μην πλησιάζεις,  της  έλεγε,  θα κόλλησης. Σε ένα ξύλο κρεμούσε ή καημένη το καλάθι με το φαγητό και τού το έδινε από μακριά. Ή φουκαριάρα είχε λειώσει. Τα παιδιά του τα κακόμοιρα από μακριά τον έβλεπαν. Αυτός εν τω μεταξύ δεν είχε τίποτε, αλλά, επειδή ό ήλιος δεν τον έβλεπε - ήταν κλεισμένος μέσα και τυλιγμένος συνέχεια με τις κουβέρτες -, ήταν κίτρινος και πίστευε ότι έχει χτικιό. Σηκώνομαι και πάω στο σπίτι του. Μόλις με είδε, μου λέει: ¨Μη με πλησιάζεις, καλόγερε,

μην κόλλησης κι εσύ, και έρχεται κόσμος εκεί στο μοναστήρι. Έχω χτικιό. ¨Ποιος σου είπε, μωρέ, ότι έχεις χτικιό;, τού λέω. Ή γυναίκα του έφερε να με κεράσει γλυκό καρύδι. ¨Άνοιξε το στόμα σου, τού λέω. Θα κάνης υπακοή τώρα. Το άνοιξε. δεν ήξερε τί θα κάνω. Βάζω το καρύδι μέσα  στο  στόμα  του  και  το  γυρνάω  δύο-τρεις  φορές  και  ύστερα  το  παίρνω  και  το  τρώω. ¨Μη,  μη,  θα  κόλλησης!,  φώναζε.  ¨Τί  θα  κολλήσω!  Τίποτε  δεν  έχεις,  τού  λέω.  Αν  είχες χτικιό,  χαμένο  το  είχα  να  το  κάνω  αυτό;  Σήκω  να  βγούμε  έξω.  Λέω  στην  γυναίκα  του: ¨Πέταξε τα όλα, φάρμακα, κουβέρτες .... Τον σηκώνω και βγαίνουμε έξω. Έπειτα από τρία

χρόνια πού ήταν κλεισμένος μέσα κοιτούσε τον κόσμο παράξενα. Ύστερα, σιγά-σιγά, πήγε και στην δουλειά του. Τί είναι ό λογισμός, όταν τον καλλιεργείς!

Με την υπακοή όλα ξεπερνιούνται

- Γέροντα, πώς μπορεί να βοηθηθεί κανείς, όταν νομίζει ότι πάσχει από κάτι;

- Για να βοηθηθεί, πρέπει να έχει πνευματικό,  να τού έχει εμπιστοσύνη και να  τού κάνη υπακοή. Θα πει τον λογισμό του και εκείνος θα τού πει: ¨Σ' αυτό μη δίνης σημασία, εκείνο πρόσεξε  το  κ.λπ.  Αν  δεν  έχει  εμπιστοσύνη  και  δεν  υπάκουη,  δεν  μπορεί  να  του  φύγει  ό λογισμός. Ξέρεις τί είναι  να σου ζητούν βοήθεια και να  μην κάνουν  τίποτε  οι ίδιοι; Ένας νέος πού  ζει  ακατάστατα,  έχει  ψυχολογικά  προβλήματα  και  ταλαιπωρείται,  άρχεται  με  κάτι  μάτια κατακόκκινα από το τσιγάρο και ζητάει να τον βοηθήσω. Έχει και μια ψευτοευλάβεια, ζητάει να του δώσω την εικόνα από το τέμπλο, για ευλογία, και μπαίνει μέσα στο Κελί με το τσιγάρο! ¨Βρέ, του λέω, τα μάτια σου από το τσιγάρο έγιναν κατακόκκινα σαν του λυσσασμένου σκυλιού. Ούτε  γέροι  δεν  καπνίζουν  εδώ  μέσα.  Εγώ  λιβανίζω  εδώ  πέρα.  Το  δικό  του  αυτός.  Έρχεται, ζητάει βοήθεια και δεν βγαίνει από τον λογισμό του. ¨Γιατί δεν με κάνεις καλά;, μου λέει. Θέλει να γίνει καλά με μαγικό τρόπο, χωρίς ό ίδιος να κάνη καμιά προσπάθεια. ¨Εσύ δεν είσαι για θαύμα,  του  λέω.  Δεν  έχεις  τίποτε.  Πιστεύεις  στον  λογισμό  σου.  Αν  έκανε  υπακοή,  θα βοηθιόταν. Έχω προσέξει ότι όποιος ακούει, τακ-τακ προχωράει και πάει καλά. Και αυτός και οι δικοί του μετά είναι ήσυχοι. Μια  φορά  πήγε  ένας  ιερεύς  σε  ένα  μοναστήρι  και  του  είπαν  να  ψάλει,  άλλα  εκείνος αρνήθηκε. ¨Γιατί, του λένε, δεν ψάλλεις;. ¨Γιατί ό ψαλμός λέει: "Αϊ υψώσεις του Θεού εν τω λαρύγγι αυτών, και ρομφαιαι δίστομοι εν ταΐς χερσίν αυτών.. Φοβόταν την ρομφαία, αν ύψωνε την φωνή του, και επέμενε ότι ήταν κακό να ψάλει. ¨Βρέ καλέ μου, βρέ χρυσέ μου, δεν είναι  έτσι,  του  έλεγαν  οι  άλλοι,  τίποτε  αυτός,  το  δικό  του.  Έ,  πώς  να  συνεννοηθείς  με  έναν τέτοιον άνθρωπο; Τί  να  τον  κάνης; Ακόμη και  αν  αυτό πού έλεγε  αυτός  ήταν σωστό και  ό άλλος του έλεγε: ¨όχι, δεν είναι έτσι, έτσι είναι³, και έκανε υπακοή στο λάθος του άλλου, πάλι θα έπαιρνε Χάρη, και μάλιστα μεγάλη Χάρη, γιατί ταπεινώθηκε. Πόσοι  βασανίζονται  έτσι  χρόνια,  επειδή  πιστεύουν  στον λογισμό τους και δεν ακούνε! Όσα και να  τους πεις, όσα  και  να  τους  κάνης,  όλα  τα  παίρνουν  ανάποδα.  Και  δεν  είναι  ότι πίστεψε κανείς μια φορά στον λογισμό του και το κακό σταμάτησε εκεί, άλλα το κακό αυξάνει. Καλλιεργείται-καλλιεργείται και μπορεί να φτάσει στην τρέλα. Φτιάχνει π.χ. κάποιος ένα σπίτι και του λένε: ¨Πώς το φτιάχνεις έτσι; Θα πέσει και θα σε πλάκωση. Επειδή είναι στην αρχή, αν ακούσει, εύκολα μπορεί να το χαλάσει και να το διόρθωση. Αν όμως το τελείωση, πώς να το γκρεμίσει μετά; Του λένε: ¨θα σε πλάκωση, το βλέπει και αυτός ότι θα πέσει, καταλαβαίνει τον κίνδυνο, άλλα σκέφτεται ότι ξοδεύτηκε, έκανε τόσο κόπο για να το φτιάξη, και δεν το χαλνάει, και τελικά πλακώνεται μέσα.

- Αυτός μπορεί να βοηθηθεί;

- Αν θέλει, μπορεί να βοηθηθεί. Όταν όμως του λες ότι αυτό δεν είναι σωστό και εκείνος δικαιολογεί τον εαυτό του, πώς να βοηθηθεί; Ας υποθέσουμε, ένας νέος έχει ζάχαρο και, επειδή δεν ξέρει πόσο κακό μπορεί να του κάνη, νομίζει ότι δεν είναι κάτι σοβαρό. Του λέει ό γιατρός:

¨Το ζάχαρο βλάπτει και πρέπει να κάνης δίαιτα³. Αν τον ακούσει, δεν θα έχει προβλήματα. Αν όμως λέει: ¨ας έχω ζάχαρο. θα τρώω γλυκά, γιατί, όταν τρώω γλυκά, ζεσταίνομαι, μπορώ να κοιμάμαι χωρίς κουβέρτα, να μπω και μέσ' στο χιόνι, πώς να συνεννοηθείς μαζί του, αφού επιμένει στο δικό του;

- Γέροντα, είναι φυσιολογικό ένας νέος να πιστεύει στον λογισμό του;

- Ένας νέος, αν πιστεύει στον λογισμό του, έχει πολύ εγωισμό.

- Πώς θα το καταλάβει;

- Αν  λ.χ. θυμηθεί μερικά  περιστατικά από την παιδική  του ηλικία πού δείχνουν  τί δόση εγωισμού είχε από μικρός, θα το καταλάβει. Παρατηρούσα δύο παιδάκια. Το ένα πήρε ένα μαξιλάρι  από  αφρολέξ  και  το  σήκωσε  φυσιολογικά.  Πήγε  και  το  άλλο  να  το  σήκωση  και έκανε σαν να σήκωνε ένα σακί τσιμέντο. Αυτό έχει εγωισμό. Όταν όμως λίγο μεγαλώσει και καταλάβει  ότι  εκείνη  ή  ενέργεια  του  ξεκινούσε  από  τον  εγωισμό και  το  πει  στην εξομολόγηση, έρχεται ή Χάρις του Θεού, λυτρώνεται και βοηθιέται. Αλλοίμονο, ό Θεός δεν είναι άδικος!

- Όταν, Γέροντα, από κάποια πείρα πού έχω, βλέπω περίπου τί εξέλιξη θα έχει μία κατάσταση του εαυτού μου, σ' αυτό υπάρχει αυτοπεποίθηση;

- Να μη βγάζεις συμπεράσματα μόνη σου. Ό Απόστολος Πέτρος, όταν τον κάλεσε ό Χριστός, περπάτησε  επάνω  στο  νερό.  Μόλις  όμως  του  είπε  ό  λογισμός  του  ότι  θα  βουλιάξει, βούλιαξε. Και ό Χριστός τον άφησε. ¨Αφού λες ότι θα βουλιάξεις, βούλιαξε. Και  βλέπεις,  ό  ταπεινός,  και θαύματα να  κάνη,  πάλι  δεν  πιστεύει στον  λογισμό  του. 'Ήταν στην Ιορδανία ένας πολύ απλός παπάς πού έκανε θαύματα. Διάβαζε ανθρώπους και ζώα πού είχαν κάποια αρρώστια και γίνονταν καλά. Πήγαιναν και Μουσουλμάνοι σ' αυτόν, όταν έπασχαν από κάτι, και τους θεράπευε. Αυτός, πριν λειτουργήσει, έπαιρνε ένα ρόφημα με λίγο παξιμάδι και  μετά  όλη την ημέρα δεν έτρωγε τίποτε. Κάποτε έμαθε ό Πατριάρχης ότι τρώει πριν από την Θεία Λειτουργία και τον κάλεσε στο Πατριαρχείο. Πήγε εκείνος, χωρίς να ξέρη γιατί  τον  ζητάνε. Ώσπου να  τον φωνάξει  ό  Πατριάρχης,  περίμενε μαζί με άλλους σε μια αίθουσα. Έξω έκανε πολλή ζέστη. είχαν κλειστά τα παντζούρια και από μια τρυπούλα περνούσε μια ακτίνα. Αυτός νόμισε ότι είναι σχοινί. Επειδή είχε ιδρώσει, βγάζει το ράσο του και το κρεμάει πάνω στην ακτίνα. Όταν το είδαν οι άλλοι πού κάθονταν εκεί στην αίθουσα, τα έχασαν. Πάνε και λένε στον Πατριάρχη: ¨Ό παπάς πού κολατσίζει πριν από την Θεία Λειτουργία κρέμασε το ράσο του πάνω σε μια ακτίνα!. Τον κάλεσε μέσα ο Πατριάρχης και άρχισε να τον ρωτά: ¨Τί κάνεις; Πώς πάς; Κάθε πότε λειτουργείς; Πώς ετοιμάζεσαι για την Θεία Λειτουργία;. ¨Να, λέει, διαβάζω  την  ακολουθία  του  όρθρου,  κάνω  και  μερικές  μετάνοιες  και  ύστερα  φτιάχνω  ένα ρόφημα,  κολατσίζω  λίγο,  και  έπειτα  λειτουργώ.  ¨Γιατί  το  κάνεις  αυτό;  τον  ρωτάει  ο Πατριάρχης.  ¨Άμα  φάω  λιγάκι  πριν  από  την  Θεία  Λειτουργία,  λέει  εκείνος,  όταν κάνω κατάλυση, πάει ο Χριστός επάνω. Ενώ, αν φάω μετά την Θεία Λειτουργία, πάει ο Χριστός από  κάτω!  Με  καλό  λογισμό  το  έκανε!  Του  λέει  τότε  ο  Πατριάρχης:  ¨Όχι,  δεν  είναι σωστό αυτό. Πρώτα να κάνης κατάλυση, και έπειτα να τρως λίγο. Έβαλε μετάνοια και το δέχθηκε. Θέλω  να  πω,  παρόλο  πού  είχε  φθάσει  σε  τέτοια  κατάσταση,  να  κάνη  θαύματα,  το δέχθηκε  άπλα.  δεν  είχε  δικό του θέλημα. Ενώ, αν πίστευε στον λογισμό του, μπορούσε να  πη: ¨Εγώ διαβάζω ανθρώπους και ζώα άρρωστα και γίνονται καλά, κάνω θαύματα. τί μου λέει αυτός; Έτσι πού το σκέφτομαι είναι πιο καλά, γιατί αλλιώς πάει το φαγητό πάνω από τον Χριστό. Έχω καταλάβει ότι ή υπακοή πολύ βοηθάει. Και λίγο μυαλό να έχει κανείς, αν κάνη υπακοή, γίνεται φιλόσοφος. Είτε έξυπνος είτε κουτός είτε υγιής είτε άρρωστος πνευματικά ή σωματικά Μετά την θεία Κοινωνία των πιστών και την διανομή του αντίδωρου, ό ιερεύς καταλύει ότι απέμεινε στο Άγιο Ποτήριο. είναι κανείς και βασανίζεται από λογισμούς, αν κάνη υπακοή, ελευθερώνεται. Λύτρωση είναι ή υπακοή. Ό  μεγαλύτερος  εγωιστής  είναι  αυτός  πού  ακολουθεί  τους  λογισμούς  του  και  δεν ρωτάει  κανέναν  αυτοκαταστρέφεται.  Μπορεί  κάποιος  να  είναι  έξυπνος,  τετραπέρατος, αλλά,  αν  έχει  θέλημα,  αυτοπεποίθηση  και  φιλαυτία,  βασανίζεται  συνέχεια.  Μπερδεύεται άσχημα και του δημιουργούνται προβλήματα. Για να βρει τον δρόμο του, πρέπει να άνοιξη την  καρδιά  του  σε  κάποιον  πνευματικό  και  να  ζητήσει  ταπεινά  την  βοήθεια  του.  Μερικοί όμως αντί να πάνε στον πνευματικό, πάνε στον ψυχίατρο. Αν ό ψυχίατρος είναι πιστός, θα τους σύνδεση με κάποιον πνευματικό. Αν όχι, θα τους δώσει μόνο  χάπια. Μόνον όμως τα χάπια δεν λύνουν το πρόβλημα. Χρειάζονται και πνευματική βοήθεια, για να μπορέσουν να το αντιμετωπίσουν σωστά και να καλυτερέψει ή κατάσταση τους, και να μην ταλαιπωρούνται.

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

ΛΟΓΟΙ Γ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"

ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2001