Για πάθη και αρετές

Για την χαιρεκακία

Η μεν κακία, μας λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, και αν έχη μαζί της την οικουμένη, είναι ασθενεστέρα όλων^. η δε αρετή και αν βρεθή μόνη, είναι δυνατωτέρα όλων. Τίποτε δεν είναι ίσον ή ανώτερο της αρετής.

Και ο Μέγας Βασίλειος μας διασαλπίζει^. όσοι κάμνουν μόνον τα φαύλα (τα αμαρτωλά), και όσοι εγκωμιάζουν αυτούς, της ίδιας ή και πιο βαρειάς θα κοινωνήσουν τιμωρίας από εκείνους.

Για το μίσος

Από την έλλειψι της αγάπης γεννιέται το μίσος, από το οποίο πηγάζουν τα φοβερά κοινωνικά κακουργήματα και εγκλήματα: έχθρες, έριδες, μάχες, φθόνος, φόνοι, εκδικήσεις και τα όμοια, με τα οποία κατασυντρίβονται και καταρρέουν ηθικά και οικονομικά οικογένειες, πόλεις και έθνη.

Αυτός που μισεί είναι ανάξιος να λέγεται χριστιανός, διότι δεν φέρνει την σφραγίδα του Χριστού, δηλαδή την αγάπη.

Ο Χριστός δεν μας θέλει να έχουμε μίσος προς άνθρωπον ή λύπην ή οργήν ή μνησικακίαν... Ας προσπαθήσουμε όσον μπορούμε κάθε άνθρωπο να αγαπήσουμε. Ο Χριστιανός πρέπει να συγχωρή και την εκδίκησι να αφίνη στα χέρια του Θεού^. «εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω» (Ρωμ. 12, 19).

Το μίσος δεν υποχωρεί στο μίσος, αλλά στην αγάπην.

Η εκδίκησις μας εξισώνει με τον εχθρόν, και εκείνος που μισεί είναι μοχθηρός και φθονερός, πάσχει, βασανίζεται και σαν το κερί λυώνει, γίνεται δόλιος και ανθρωποκτόνος.

Ο ιερός Χρυσόστομος μας νουθετεί^. να μη μισούμε ούτε τους απίστους και ειδωλολάτρας. Δεν πρέπει εκείνους, αλλά το δόγμα να μισούμε, όχι τον άνθρωπο, αλλά την πονηρή πράξι, την διεφθαρμένη γνώμη, διότι ο μεν άνθρωπος είναι έργον Θεού, η δε πλάνη, είναι έργο του διαβόλου, μη λοιπόν ανακατέψουμε τα του Θεού και τα του διαβόλου.

Για τον φθόνο

Κανένα πάθος πιο ολέθριο στην ψυχή των ανθρώπων δεν φυτρώνει σαν το πάθος του φθόνου^. διότι όπως η σκουριά τον σίδηρον έτσι και ο φθόνος την ψυχή, που έχει τον φθόνο, την καταστρέφει, μας πληροφορεί ο Μέγας Βασίλειος.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ονομάζει τον φθόνον πάθος εωσφορικό, λέγοντας^. ω φθόνε που είσαι η ρίζα του θανάτου, η αρρώστεια η πολύπλοκος, μυτερό καρφί της καρδιάς^. διότι ποιο μυτερό καρφί έτσι τρυπά, σαν τον φθόνο που τραυματίζει την καρδιά του φθονερού!

Κατά δε τον άγιον Ιωάννην τον Χρυσόστομον συζή με διαρκή θάνατο, όποιος αν από φθόνο λυώνει. Όλους θεωρεί εχθρούς και εκείνους που σε τίποτα δεν τον αδίκησαν^. λέγει και κάμνει όλα, ώστε και να καταστρέψη τον πλησίον. Τί πιο άθλιο από τέτοια ψυχή;

Από τον φθόνο γεννιούνται και τα πάθη της υποκρισίας, του μίσους, της βασκανίας και του φανατισμού.

Για τον συκοφάντη

Ο συκοφάντης είναι χειρότερος του κλέπτου και του δολοφόνου, διότι ο κλέπτης κλέπτει υλικά πράγματα, ο δολοφόνος σκοτώνει μόνον το σώμα, αλλά ο συκοφάντης σκοτώνει και την τιμή και την υπόληψι, τα οποία είναι πιο ανώτερα από κάθε υλικό αγαθό.

Η συκοφαντία είναι η δύναμι των δειλών και η εκδίκησις των ανάνδρων.

Η συκοφαντία πολεμείται με την περιφρόνησι και αδιαφορία από μέρους του συκοφαντημένου.

Η συκοφαντία, μας λέγει ο Αββάς Ισαάκ, δεν κολλά στην τιμιότητα.

Για την φιλοδοξία

Με τον ξηρό λάκκο μοιάζει η φιλόδοξος ψυχή, διδάσκει ο ασκητής Ευάγριος.

Εκείνος που επιζητεί δόξα, είναι άδειος κάθε εσωτερικής αρετής, μας βεβαιώνει ο ιερός Χρυσόστομος^. και μας προτρέπει, να φροντίζουμε πάντοτε της αιωνίου δόξης, διότι η τωρινή ψεύδεται κάθε μέρα.

Ο Μέγας Βασίλειος μας λέγει^. Ο κενόδοξος εξαπατά τον εαυτόν του, διότι νομίζοντας ότι είναι κάτι, χωρίς να είναι τίποτε, υπερηφανεύεται από την κούφια γνώμη του.

Είναι κούφια η κενοδοξία, μας πληροφορεί ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, όχι για το ότι αγαπά την δόξα κάποιος, αλλά για το ότι δεν αγαπά την από Θεού δόξα.

«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑ»
Εξαμηνιαία έκδοσις πνευματικής οικοδομής
Τεύχος 76. ΙΟΥΛΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1999.

http://www.impantokratoros.gr