Η αυτογνωσία

Αδελφή ψυχή,
Δεν είναι δυνατόν να κάμης κτήμα σου την αρετήν και να τελειοποιηθής πνευματικώς χωρίς της αυτογνωσίαν. Η αυτοκριτική θα σε οδηγήση εις την αυτογνωσίαν και η αυτογνωσία εις την συναίσθησιν της αμαρτωλότητος και αναξιότητός σου ενώπιον του Θεού. Η αυτογνωσία είναι έν σωτήριον μέσον δια να ταπεινωθής και να εννοήσης το ασθενές , το ατελές και άθλιον της ανθρωπίνης φύσεως. Η αυτογνωσία είναι ο κυριώτερος παράγων της προόδου εις την αρετήν. Είναι επιστροφή εις την πραγματικήν μας αξίαν και αποκατάστασις εις την αλήθειαν. Είναι το ορθό φρόνημα περί του εαυτού μας και αναγνώρισις της αληθινής μας καταστάσεως. Ο Θεός δια στόματος του Σολομώντος εχαρακτήρισεν ως σοφίαν την αυτογνωσίαν ειπών: « οι εαυτών επιγνώμονες σοφοί» ( Παροιμ. Ι Γ ΄.10 ) . Ο έχων την αυτογνωσίαν αποβαίνει σοφός, διότι ταπεινούται και δεν επαίρεται δια τας αρετάς του.

Ο έχων την αυτογνωσίαν είναι συνετός, διότι δεν συγκρίνει ποτέ τον εαυτόν του μες τους ζώντας αμελώς και αξιοκατακρίτως, αλλά με τους αγωνιζομένους δια την ηθικήν των τελείωσιν και προσπαθούντας να φθάσουν τας κορυφάς της αρετής.

Αδελφή ψυχή,
Εάν ποθής να προοδεύσης πνευματικώς, έχε πάντοτε κατά νουν αυτό, το οποίον λέγει ο Μ. Βασίλειος επί του θέματος τούτου: « μη γίνου κριτής άνισος σεαυτού μηδέ προς χάριν εξέταζε, ει μεν τι δοκείς έχειν καλόν, τούτο εν ψήφω τιθείς , των δε πταισμάτων εκών επιλανθανόμενος ,μηδέ εφ’ οις μεν σήμερον κατορθοίς μεγαλυνόμενος , εφ’ οις δε πρώην και πάλαι κακώς ειργάσω συγχώρησιν σεαυτώ διδούς αλλ’ όταν σε το παρόν επαίρη ,το παλαιόν εις ανάμνησιν αγαγέτω, και παύση της αναισθήτου φλεγμονής».

Από το βιβλίο: «ΞΕΝΗΣ ΜΟΝΑΧΗΣ
ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ»
ΑΘΗΝΑΙ 1972
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: Φ. Τσιρώνη.